Komisyon Adı | : | (10/983,984,985,986,987,988) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyonu |
Konu | : | Profesör Doktor Selçuk Alemdağ'ın, Çöpler maden sahasının kütle hareketleri, hidrojeoloji ve yer altı suyu kirlilikleri açısından durumu ile maden kazası öncesinde ve sonrasında sahada yaptıkları çalışmalar hakkında sunumu |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 2 |
Tarih | : | 11 .06.2024 |
RESUL KURT (Adıyaman) - Sayın Başkanım, teşekkür ediyorum.
Öncelikle, Erzincan ilimiz İliç ilçesi Çöpler madeninde hayatını kaybeden 9 canımızdan son 5 kardeşimizin de cenazelerine ulaşılması ve çıkartılması çalışmalarında yoğun dereceli bir çaba gösteren emekçi kardeşlerimize ve sahada görev yapan kamu personeline teşekkür ediyorum. Hayatını kaybeden madencilerimizin ailelerine, tüm ulusumuza tekrar başsağlığı ve sabırlar diliyorum.
Gümüşhane Üniversitesinin değerli hocalarını da Gazi Meclisimizde misafir etmekten büyük bir memnuniyet duyuyoruz.
Her zaman dile getirdiğimiz üzere "önce insan, önce çevre ve doğa, daha sonra güvenli madencilik" diyoruz. Gerek Komisyonumuzun üyesi olan milletvekillerimizin gerekse konuyla ilgili olarak Komisyonumuza gelen Bakanlık bürokratlarının ve öğretim üyelerinin, sivil toplum kuruluşlarının tek bir gayesi var, bu olayın detaylı bir şekilde aydınlığa kavuşturulması ve bir daha böyle bir olayın yaşanmaması için de gereken önlemlerin ve çalışma yöntemlerinin tespit edilmesi.
Bilindiği gibi, yığın liç yöntemi, bir madeni veya cevheri kimyasal çözücülerle işleyerek metalin ayrıştırılması yöntemidir; özellikle Çöpler maden sahasında olduğu gibi, düşük tenörlü altın cevherlerinden altın çıkartmak için kullanılan bir madencilik yöntemidir. Bu yöntemle ilgili olarak, biz de sahayı gezdik, yığın liçlerinde ciddi bir yükseklik ve eğim tespit ettik. Sizin aralık ayında sahayı gezerken bu yönde bir tespitiniz oldu mu? Belki özel olacak ama sizin raporlarınızda bu yönde bir bilgi var mı? Bu yönde uygunsuzluk tespitiniz oldu mu?
Yığın liçi, çevresel ve güvenlik açısından da ciddi riskler taşıyan bir yöntemdir. Özellikle siyanür ve diğer toksik kimyasalların çevreye sızması, su kaynaklarının kirlenerek ekolojik hasarlara neden olabilme ihtimali her zaman mevcuttur. Bu yönde bir tespitiniz oldu mu? Gerek aralık ayında yaptığınız çalışmada gerekse de eğer gittiyseniz maden kazasından sonraki dönemde bu tür bir tespitiniz, siyanür sızıntılarının su kaynaklarını kirletme ve yerel ekosisteme zarar verme yönünde bir tespitiniz var mı, herhangi bir eksiklik gördünüz mü? Sahayla ilgili olarak yaptığınız çalışmalarda yapılması gereken ve yapılmayan, ihmal edilen bir husus tespitiniz oldu mu?
Bu tür liç yığınlarında en büyük tehlikelerden biri yığın çökmesidir. Dolayısıyla, bu konuyla ilgili olarak, yığın çalışmalarıyla ilgili gerek mühendislik gerekse de iş güvenliği yönünden bir eksiklik tespitiniz oldu mu? Bu kadar yüksek bir katmanda alınması gereken önlemlere ilişkin eksiklikler neler olabilir? Sizin bir akademisyen olarak, bir maden ihtisas öğretim üyesi olarak gördüğünüz bir eksiklik var mı?
Özellikle, sahada görevli personelin yetkinlik ve liyakati noktasında burada yapılan işlerle ilgili olarak herhangi bir eksikliğini -tecrübe eksikliği olabilir bu, eğitim eksikliği olabilir- gözlemleyebildiniz mi? Ya da diğer bir söyleyişle, sahada görevli firma personelinin teknik bilgi düzeyi, donanımı, sahadaki ekipmanlar burada iş yapılması için yeterli midir? Veya daha farklı bir yöntemle yığın liçi prosesi daha güvenli ve çevre dostu bir hâle getirilebilir mi? Siyanür yerine daha az zararlı başka kimyasallar veya çözücüler kullanılabilir mi? Diğer ülkeleri inceleyebildiniz mi; dünyada altını bu anlamda çıkaran, yığın liçi kullanan diğer ülkelerde ne gibi yöntemler kullanılıyor?
İş sağlığı ve güvenliği tüm iş yerlerinde olduğu gibi bu tür tehlikeli iş yerlerinde de en olmazsa olmazımızdır, bu noktada iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tespit ettiğiniz herhangi bir eksiklik var mı? Sahayla ilgili olarak, başka sahaları gezdiniz mi? Yani ülkemizde yığın liçiyle altın üretimi yapan iki elin parmağı kadar bir maden sahası var, bu maden sahalarında da bir çalışma yaptınız mı, çalışma yaptıysanız tespit ettiğiniz, risk teşkil eden ve önlem olarak önerebileceğiniz hususlar var mı? Diğer madenlerde de önümüze bu tür bir risk gelebilir mi, bu konuda bir çalışmanız oldu mu?
Değerli hocalarım, ülkemizde elbette ki madeni çıkaracağız, ülkemizin ihtiyacı olan madenlerin en doğru ve en güvenli yöntemle çıkarılması, emekçi kardeşlerimizin hiçbir risk altında kalmadan, en doğru şekilde çalışma ortamlarının hazırlanması için bu tür bir tespitiniz var mı?
Şimdilik sorularım bunlar.
Teşekkür ediyorum.
OTURUM BAŞKANI ABDURRAHMAN BAŞKAN - İsterseniz birkaç soruyu daha alıp hepsine birden cevap verelim, daha iyi olur.
PROF. DR. SELÇUK ALEMDAĞ - Şimdi Başkanım, bence arkadaşların sorabileceği bütün soruları Sayın Vekilim...
OTURUM BAŞKANI ABDURRAHMAN BAŞKAN - Bence de sordu, soru kalmadı.
RESUL KURT (Adıyaman) - Şöyle: Ben iş güvenliği uzmanıyım yani faydalı olur, soruyu açalım diye özellikle bir akademisyen meslektaşınız hem de bir iş güvenliği uzmanı olarak sormak istedim.