MEHMET ATMACA (Bursa) - Hocam, teşekkür ediyorum ben de.

Biz, işte, sizden daha ziyade gözlemsel incelemelerle böyle bir liçte nasıl hareket oluru anladık. Kıymetli ağabeylerimiz "Proje var ve ona uyulmadı." dedi ama ben hâlâ projenin olmadığını biliyorum. Bir proje incelendi mi? Siz gerçi limit denge analizlerinin yapılamayacağını ifade ediyorsunuz ama hani en nihayetinde liçte, yığında kullanılan malzemenin tabii zemine göre çok daha jeoteknik davranışları bilinen bir malzeme olması buradaki denge hesaplarını kolaylaştırıcı değil midir?

Bir diğer konu, sanki ana kayada da bir hareketlenmeden bahsettiniz. Bu ana kaya hareketinin etkisi olabilir elbette ama bunda olmuş mudur? Çünkü "Ana kaya çok sağlam." da dediniz aynı zamanda. Dolayısıyla bu tür bir yapıda öngörülen en olumsuz riskler oluşmadan bu göçme doğal mıdır? Çünkü deprem hâli de henüz ortada yok, aynı alan deprem alanında kaldığı için öyle anlaşılıyor ki bir deprem olsaydı yakın zamanda çok çok daha büyük bir felaket oluşabilecekti.

Bu "Hesap edilemez." konusunu ben açmanızı istiyorum yani. O zaman hakikaten neyi şu an kontrol edeceğiz?

PROF. DR. CANDAN GÖKÇEOĞLU - Yok, yok, şöyle: Tabii ki hesap edilmiş, şimdi orada bir küçük ayrıntı var, ben onu tekrar edeyim. Diyorum ki: Bazı şeyler hesaba katılamaz, onun için bunun önceden sınırlandırılması lazım. Hesap aşamasına geçmeden önce bunu sınırlandıracaksınız yani diyeceksiniz ki: "Kardeşim, bu sahada şu şu olumsuzluklar var, bunları da biz hesaba katamıyoruz elimizdeki mevcut analiz yöntemlerinde." O yüzden önceden birtakım sınırlar koymanız gerekir diyorum, sadece bunu söylüyorum.

MEHMET ATMACA (Bursa) - Tasarımcı bilinmeyenlerin çok artması durumunda o emniyet katsayılarını arttırabilir, o 1,3'ü arttırabilir.

PROF. DR. CANDAN GÖKÇEOĞLU - İşte, tam onu da arz ettim yani emniyet katsayılarını belki böyle sahalarda 1,5'a çekmek gerekebilir. Dolayısıyla hesap edilemez değil, hesap da etmişler. Aslında, baktığınızda, gayet düzgün hesapları var adamların.

MEHMET ATMACA (Bursa) - Onu bilmiyorum, o hesap var mı? Bize gelmedi.

PROF. DR. CANDAN GÖKÇEOĞLU - Yani hesap etmemiş değiller, var hesapları. Size getirsinler, şu anda ikna ederler sizi o hesaplarla, orada hiçbir sorun yok yani kâğıt üzerinde hiçbir problem yok, ki uluslararası standartlara göre de yapmışlar bunu. Ama diyorum ki, burada başka bir şey söylüyorum ben: E, o zaman her şeyi uluslararası standartlara göre yaptılar da burası niye yıkıldı? O zaman projeye uymadınız, hesaba uymadınız. "Hayır." diyorlar, "Ölçün, buyurun, bakın, biz bu projede verilen her şeye uyduk." diyorlar. Ki görüntü de onu söylüyor, aslında uyduklarını gösteriyor, bakıyorsunuz, kabaca, ölçmeden bile projeye uyduklarını görüyorsunuz. Ama orada demek ki başka birtakım belirsizlikler var ki burası yıkıldı. İşte, o belirsizlikleri açıklamaya çalışıyorum ben de size ve aslında bizim çok da iyi olan regülasyonlarımıza ek birtakım kurallar getirilmesi gerektiğini arz ediyorum. Yani yoksa efendim, projesi, yok, var, gayet janjanlı, güzel projeler var ortada. Hesaplar, var, onlar da var, baktığınızda hepsi var.

MEHMET ATMACA (Bursa) - Orada bir hata vardır ki...

PROF. DR. CANDAN GÖKÇEOĞLU - Yani o hesapla bu bahsettiğimiz belirsizlikleri göremezsiniz, bunu söyleyeyim.

MEHMET ATMACA (Bursa) - Hocam, o zaman bu olayda kimsenin de günahı yok, ben öyle anlıyorum.

PROF. DR. CANDAN GÖKÇEOĞLU - Hayır, ama öyle değil işte. Bilmiyorum, ben günah kimindir onu bilmem, ben hâkim de değilim, karar verici de değilim, orasını ben bilmem; orasına ilgili kurumlar bakacak, değerlendirecek, verecek, ona ben bir şey diyemem ama Sayın Vekilim, ortadaki birtakım gerçeklikleri de konuşmamız lazım. Ben size başka bir şeyi de söylüyorum yani "Burada bir problem var." diyorum. Çok net bir problem var ki o liç yığıldı, 10 milyon metreküp malzeme aktı, 9 insan hayatını kaybetti, bilmem kaç 100 milyon dolarlık hasar oluştu, bu kadar çevresel sorunlar oluştu yani burada bir sorun var. Şimdi, ben size sorunları arz etmeye çalışıyorum.

MEHMET ATMACA (Bursa) - Şimdi, Hocam, eğer proje yapılmışsa ve imalat da projeye uygunsa, bu yapıyı etkileyecek en olumsuz, en eksen yükler henüz etkimeden böyle bir göçük meydana gelmişse hesaplarda aşırı açık, bariz hata olması gerekir çünkü henüz eksen noktaya ulaşmadık ki biz yüklemede.

PROF. DR. CANDAN GÖKÇEOĞLU - Haklısınız ama şunu ben daha ölçmedim, öyle bir imkânım olmadı. Şimdi "Ben bu malzemenin içsel sürtünme açısını laboratuvarda yaptım, 43 derece buldum; kırdım, götürdüm, laboratuvarda yaptım, şu tane boyu dağılımında ve şu şartlarda yaptım, 43 derece buldum. Dolayısıyla ben burada 40 derece aldım, bak, güvende de kaldım. Az buçuk kohezyon vardı, kohezyonu da ihmal ettim, sıfır aldım." diyor. Şimdi, kâğıt üstünde baktığınızda doğru. O zaman buyurun, malzeme orada, alın bakalım, tane boyu o tane boyu mudur?

MEHMET ATMACA (Bursa) - İşte, onlar yanlış alınmış demek Hocam.

PROF. DR. CANDAN GÖKÇEOĞLU - O, tane boyu mudur içsel sürtünme açısı o ise? Onu ben bilmiyorum, ben gidip oradan numune alıp da yapmadım. Alın, bakın işte, yolu var bunun. Eğer orada daha ince tane çıkarsa, efendim, o 40 derece değil de 32 derece çıkarsa geçmiş ola.

MEHMET ATMACA (Bursa) - İşte, hani eğer projeye uygunsa...

PROF. DR. CANDAN GÖKÇEOĞLU - O zaman projeye uygun olmuyor.

MEHMET ATMACA (Bursa) - Projeye uygun imalat varsa hesaplarda ciddi bir hata var, ya parametrelerde ya da hesaplarda, onu anlıyoruz.

PROF. DR. CANDAN GÖKÇEOĞLU - O zaman uygun olmuyor Sayın Vekilim. Bakın Sayın Vekilim, yerindeki malzeme eğer o tane boyunu karşılamıyorsa, eğer o su içeriğini karşılamıyorsa, eğer o içsel sürtünme açısını karşılamıyorsa uygun değil o zaman, projeye uymamış demektir.

MEHMET ATMACA (Bursa) - Evet, uymamış demektir.

PROF. DR. CANDAN GÖKÇEOĞLU - Ben bilmiyorum, ölçmedim diyorum. Bunlar gözle ayırt edilebilecek şeyler değil, bunu ölçüp biçmemiz lazım.

MEHMET ATMACA (Bursa) - İşte, Hocam, ben sonuç olarak şunu ifade etmek istiyorum... İfade edeyim, müsaade edin.

PROF. DR. CANDAN GÖKÇEOĞLU - Buyurun efendim.

MEHMET ATMACA (Bursa) - Yani ya parametreler yanlış alınmış, buna bağlı hesaplar da yanlış olmuştur ya da parametreler doğru, proje yanlıştır, hesaplar yanlıştır, bu da mümkündür.

PROF. DR. CANDAN GÖKÇEOĞLU - Evet, doğrudur.

MEHMET ATMACA (Bursa) - Üçüncü ihtimal, imalat bu kabul edilen parametre ve malzeme özelliklerine sahip değil ya da projeye uygun değil sonuçta.

PROF. DR. CANDAN GÖKÇEOĞLU - Doğrudur.

MEHMET ATMACA (Bursa) - Bunlardan biridir yani. Biz baştan beri zaten bunu...

PROF. DR. CANDAN GÖKÇEOĞLU - E, herhâlde, zaten bunlardan biri olmasaydı bunu yaşamazdık.

MEHMET ATMACA (Bursa) - Bunu yaşamazdık, evet.

OTURUM BAŞKANI YÜKSEL COŞKUNYÜREK - Evet, teşekkür ediyoruz.

PROF. DR. CANDAN GÖKÇEOĞLU - Ben de konuşmamın başında benzer şeyleri söyledim Sayın Vekilim.

MEHMET ATMACA (Bursa) - Evet hocam, teşekkür ederim.