MEHMET AKALIN (Edirne) - Teşekkürler Sayın Başkan.

Sayın Bakan, değerli milletvekilleri, değerli bürokratlar; ilk olarak Tarım ve Orman Bakanlığı 2025 yılı bütçesinin ülkemiz ve milletimiz için hayırlara vesile olmasını diliyorum.

2024 tarımsal destekleme bütçesinin yıl sonuna kadar 91,6 milyar lirayı görmesi bekleniyor. Destekleme bütçesinin 2025 yılında bu yıla kıyasla yüzde 47,5 artarak 135 milyar liraya çıkarıldığını belirttiniz. Bu 47,5'lik artışı dolar cinsinden kıyasladığımızda yaklaşık yüzde 7 veya 8'lik bir artışa tekabül etmektedir. Bu, artış olarak görülen ancak gerçekte bu artışın -Hükûmetinizin açıkladığı enflasyon değeri üzerinden değerlendirilse bile- geçen yıla göre düştüğünü söyleyebiliriz.

Yine, Tarım Kanunu'na göre bütçeden ayrılan kaynağın gayrisafi millî hasılanın yüzde 1'inden az olmaması gerekmektedir. Ancak 2025 yılı millî gelir hedefinin 61,5 trilyon lira olduğunu düşünürsek 135 milyar liralık destek 2025 millî gelir hedefinin sadece yüzde 0,2'sine denk geliyor. Bu da olması gerekenin beşte 1'inden daha az bir desteğe tekabül etmektedir.

Sonuç olarak, bu durum, tarım ve hayvancılıkta düştüğümüz durumu yani köylerin boşalması, gençlerin tarımla uğraşmaktan vazgeçmesini gayet net bir şekilde açıklamaktadır.

Konuşacağımız birçok konu var, özellikle hayvancılık üzerinde konuşma yapmayı düşünüyordum fakat göz ardı edilen başka bir konu üzerinde birkaç kelam etmek istiyorum. Bahsetmek istediğim konu, endüstriyel ve tıbbi kenevir üretimi. Bunun üzerinden de bazı sorular sormak istiyorum. Geçtiğimiz günlerde Resmî Gazete'de yayımlanan, ilaç etkin maddesi için 120 bin kök tıbbi kenevir ekimine izin veren Cumhurbaşkanlığı kararı 29 Ekim tarihinde çıkarıldı. Bu karara ek olarak, daha önce, bildiğiniz gibi, Anadolu'da yüzlerce yıldır var olan endüstriyel kenevir üretimi için 2016'da yine bir karar çıkmış ve 19 ilde tarımı yasallaşmıştı. Şimdi, endüstriyel kenevirle ilgili, dünyadaki durumuyla ilgili birkaç kelam etmek isterim. Bildiğiniz gibi, endüstriyel keneviri dünyada en çok üreten ülke Çin, dünya üretiminin yüzde 50-60'ını karşılıyor ve bu da parasal olarak 5-6 milyar dolar civarında bir değere tekabül ediyor. İkinci ülke olarak Kanada var. Kanada'da da yine 1-2 milyar dolar civarı arasında bir parasal değeri var bunun. Burada, Kanada'da özellikle biyoplastik alanında kullanılıyor endüstriyel kenevir ve gıda sektöründe kullanılıyor. Fransa ve Avrupa'da ise endüstriyel kenevir, biyoplastiğin yanında tekstil alanında da kullanılıyor ve yine, ticari hacmi de 2 milyar dolara yaklaşıyor. Amerika Birleşik Devletleri'nde de yine benzer değerleri görmemiz mümkün. Orada da yine bu hacim 1 milyar dolar civarında. Şimdi gelelim tıbbi kenevire. Tıbbi kenevir pazarında, başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere, Kanada toplamın aşağı yukarı yüzde 40'ını üretiyor ve bu ülkeleri de İsrail, Fransa, Hollanda ve İngiltere takip ediyor. Tıbbi kenevirin 2023 yılında büyüklüğü aşağı yukarı 35 milyar dolar civarında, 2030 yılında da bunun 3 katına çıkacağı bekleniyor.

Şimdi, Sayın Cumhurbaşkanının 2019 yılında yapmış olduğu konuşmayı size hatırlatmak istiyorum, aynen aktarıyorum: "Ülkemizde keneviri yok ettik. Kenevirden atlet, fanila dokunurdu çünkü teri emmesi çok farklı. Bize dost görünen düşmanlar ülkemden kenevir üretimini aldı. Biz keneviri ithal ediyoruz. Kenevire dayalı yapılması gereken şeyler varsa ithal ürünlerle yapılıyor." diyor ve birkaç cümle daha ediyor. Şimdi, Sayın Bakan, size sormak istiyorum: Endüstriyel kenevirin, bu süreçler doğrultusunda, 2016 yılından beri Türkiye'nin ekonomisine katkısı nedir? Kenevir ve pamuğun birlikte üretildiği bir politika oluşturmayı düşünüyor musunuz? Bakanlığınızın kenevirin yetiştirilme süreciyle alakalı ziraat odalarıyla bir iletişimi olmadığı söyleniyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Akalın, teşekkür ediyorum.