Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/278) ve 2023 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/277) ile Sayıştay tezkereleri a) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı b) Mesleki Yeterlilik Kurumu c) Sosyal Güvenlik Kurumu ç) Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 13 .11.2024 |
ÖMER KARAKAŞ (Aydın) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Sayın Başkan, kıymetli milletvekili arkadaşlarım ve değerli bürokratlar; bugün burada Türkiye'de yaşayan vatandaşlarımızın yaşam koşullarını, sosyal güvenliğini ve geleceğini yakından ilgilendiren bazı konulara değinmek istiyorum. "Türkiye'de yaşayan." diyorum çünkü maalesef ülkemizdeki sığınmacılar Türk vatandaşlarından daha iyi koşullarda yaşar duruma gelmiş durumda. Şimdi, Türkiye'de en düşük emekli aylığı 12.500 lira. Emekli aylıklarının gayrisafi yurt içi hasılaya oranı yüzde 5,36 seviyesine gerilemiş durumda. Bu oran bizi kıskanan Avrupa Birliğinde yüzde 12,9 olarak gerçekleşmiş ve ülkeler arasındaki fark emeklilerimizin yaşam standartlarının ne kadar düşük olduğunu açıkça göstermiştir. 2014 yılında -bakın, çok geriye gitmiyorum, 2002'ye iktidara geldiğiniz güne geri gitmiyorum, bundan on yıl öncesine gidiyorum- en düşük emekli aylığıyla 11 gram altın alınabilirken bugün bu rakam 4 grama kadar düşmüştür. Emeklilerin gelirleri enflasyona oranla ciddi bir şekilde gerilemiştir. Ülkemizde 2024 Ekim ayında açlık sınırı 20.432 lira iken en düşük emekli aylığı maalesef 12.500 lira. Yani burada söylenmek istenen şey şu: "Emekli ölsün, bu kadar çalışmasının bir anlamı yok." Bizim yıllarca çalışıp, didinip, devlete hizmet etmiş 4 milyondan fazla emeklimiz maalesef açlık sınırının altında maaş alıyor.
Sayın Bakan, 2023 yılında emekli aylıklarındaki adaletsizlikleri gidermek için intibak düzenlemeleri çalışması yapacağınızı söylemiştiniz. Ancak, 2024 yılının sonuna geldiğimiz bu zaman dilimine baktığımızda, henüz bu konuyla ilgili somut hiçbir adım atmadığınızı görüyoruz. Emekliye hak ettiği ödenmiyor ancak kamu-özel iş birliği çerçevesinde desteklenen 44 şirketten sadece ve sadece 7 tanesi vergi öderken 37 şirket vergi matrahı bildirmiyor yani 2,6 trilyon lira kaynak aktarılan bu firmalar vergiden muaf tutulurken emeklilerimiz, çalışanlarımız, çiftçilerimiz ve esnafımız vergi yükü altında eziliyor.
Önceki yıllarda emeklilikte yaşa takılanlar vardı, şimdi güne takılanlar var. Şimdi, 8 Eylül 1999 yılından önce sigortalı olanlarla ilgili bir EYT çıkarıldı ancak bir günle bu tarihi kaçıran insanlar on yedi, yirmi yıl sonra emekli oluyorlar. Biraz önce sizin, iktidar partisinin Milletvekili İsmail Güneş Bey konuşma yaparken dedi ki: "Böyle bir şey olabilir mi? Yani bir günle on yedi, yirmi yıl geç emeklilik olabilir mi?" Peki, o zaman madem siz de böyle düşünüyorsunuz, gelin bunu hep birlikte değiştirelim. Ne yapalım? Kademeli emekliliğe geçelim yani evet, siz 8 Eylül 1999'dan öncekiler için bir şey çıkarttınız, sonrasıyla ilgili de bunu kademeli yapalım, herkes memnun olsun. Madem siz de şikâyetçisiniz, e biz de şikâyetçiyiz, vatandaş da şikâyetçi, o zaman hep birlikte iktidar-muhalefet el ele verip bunun gereğini yapalım.
Şimdi, diğer taraftan, yenidoğan çetesi, malum. Bununla ilgili 2023 Mart ayında CİMER'e şikâyetler bildiriliyor ancak maalesef bu dikkate alınmıyor ve sizin kendi çalışanlarınız, müfettişleriniz tarafından göz ardı ediliyor.
Yine, çok önemli bir konuya değinmek istiyorum. Tarım alanında gençlerimiz yok, gençlerimizi teşvik etmemiz lazım. Şimdi, tarım alanında çalışan insanların yaş ortalaması 58. Bunun yolu şu: Gençleri özendirmek, teşvik etmek için en azından 35 yaşına kadar bu gençlerin BAĞ-KUR primini devlet ödese bu gençler asgari ücretle çalışmak için şehre gitmez, tarıma katkı sağlar, çiftçilik yapar.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
ÖMER KARAKAŞ (Aydın) - En azından, sadece gerçekten çiftçilik ve hayvancılık...
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Sayın Karakaş, teşekkür ederim, sağ olun.
ÖMER KARAKAŞ (Aydın) - Teşekkür ediyorum.