MEHMET MUSTAFA GÜRBAN (Gaziantep) - Değerli hazırun, hepinizi saygıyla selamlıyorum.

İşin ehli, liyakatli, kurum hafızası olan değerli SPK Başkanımız buradayken Borsa İstanbulun sorunları hakkında biraz konuşmak istiyorum. Piyasa bozucu işlemlerle ilgili çifte standart uygulamalarına dikkat çekmek istiyorum: Piyasa Bozucu Eylemler Tebliği kapsamında bireysel yatırımcılar piyasa manipülasyonu iddialarıyla ilgili cezalar alırken aynı hassasiyet Bank of America'ya gösterilmiyor. Bank of America robotlarına niçin müdahale edilmiyor? Bank of piyasada dengesizliğe yol açıyor. Bireysel yatırımcıyı zor durumda bırakıyor. Bireysel yatırımcılar cezalandırılırken Bank of neden cezalandırılmıyor? Bu çifte standart sermaye piyasalarına olan güveni zedeliyor. Adaletin sağlanması adına piyasa bozucu eylemlere dair düzenlemeler herkese eşit şekilde uygulanmalıdır.

Ayrıca, Piyasa Bozucu Eylemler Tebliği'ndeki bazı belirsizliklere de dikkat çekmek istiyorum: Tebliğin 104'üncü maddesinde yer alan "piyasayı önemli ve nitelikli derecede etkileyecek işlemler" ifadesi yoruma açık bırakılmıştır. Bu durum uygulamada keyfiyet riskini de beraberinde getirmektedir. Buradaki önemli, nitelikli derecede etkileyecek işlemler günlük işlem hacminin yüzde kaçına denk gelmektedir? Yüzde 10'u, yüzde 20'si gibi bir somut değer belirterek girilmesi, bu belirsizliğin giderilmesi gerekmektedir. Bu sayede hem bireysel hem kurumsal yatırımcılar için daha şeffaf piyasa ortamı sağlanacaktır.

Bir diğer önemli konu ise bireysel yatırım danışmanlığının eksikliğidir. Bu konuyu kripto para yasasını müzakere ederken gündeme getirmiştim. Bu konuda Sermaye Piyasası Kurulunun Aralık 2022'de duyurduğu bireysel yatırım danışmanlığı çalışmalarını hatırlatıp atılan adımları desteklediğimi ifade etmiştim. Ancak üzerinden çok uzun bir süre geçmesine rağmen hâlâ sürecin tamamlanamamış olması ciddi bir eksikliktir. Vatandaşlarımızın sermaye piyasalarında daha bilinçli karar alabilmesi ve manipülasyon risklerinden korunabilmesi için bireysel yatırım danışmanlığı hizmetinin bir an önce hayata geçirilmesi gerekmektedir. Bugün sosyal medya, Telegram grupları ve çeşitli platformlarda milyonlarca yatırımcı yatırımlarıyla ilgili bilgi almak, soru sormak, fikir danışmak istiyor. Ancak bu alan yeterli düzenleme ve denetimden yoksun olduğu için manipülasyon ve kötü niyetli yönlendirmelerle doludur. X platformundaki bazı borsa yorumcuları aracılığıyla ve Telegram grupları kurularak hisseler küçük yatırımcılara satılıyor. Yüksek kâr vaadiyle küçük yatırımcılar Telegram gruplarına yönlendiriliyor. Kurulan Telegram gruplarında aylık aidat toplanıyor, sayıları on binleri hatta yüz binleri bulan Telegram grupları var. Küçük yatırımcılar üzerinden manipülasyon yapılırken aidatlarla da çok ciddi paralar toplanıyor. Aynı şekilde, X platformu üzerinden de çeşitli hisselerin pazarlanmasını yapanlar var. Hatta Twitter'da bulunan ücretli abonelik özelliğiyle ilgili de bir belirsizlik devam ediyor. Bazı kesimler Twitter'da ücretli abonelik oluşturarak yatırımcıları kendi özel alanlarına davet ederek para toplamaktadır. Bu kişilere sorulduğunda "Biz vergisini ödüyoruz." diyorlar ancak Sermaye Piyasası Kurulu ve mevzuatını bağlayan iş alanlarında "Vergimi ödüyorum, istediğimi yaparım." denilemez diye düşünüyorum. Örneğin, SPK izni olmadan "Aracı kurum kuralım, vergisini ödüyoruz." diyemeyiz, bu mümkün değil. Abonelik sistemi ya da aidat verilen hisse yorum gruplarında da vergi ödemek SPK'nin buna müsaade edeceği anlamını taşımıyor. O zaman bu şöyle oluyor: "Uyuşturucu kaçırdım ama vergisini ödedim." ya da "Twitter aracılığıyla, Telegram gruplarında organ ticareti yaptım ama vergisini ödüyorum." demek gibi komik durumlar oluşturmaktadır. SPK'nin bu konularda şüpheye mahal bırakmayacak şekilde, sosyal mecralarda ödeme yapılan veya sosyal mecranın ödeme yaptığı, bunun karşılığında özel abonelikler açtığı ve bu ücretler karşılığında hisse analizi yapılan alanların yasal olup olmadığını net şekilde bülteninde ilan etmesi gerekmektedir. Son dönemde, halka arz edilen bazı firmaların yüksek değerlerle, rakamlarla arz edilerek yatırımcıların zarara uğratıldığı görülmektedir. Bu konuda değerleme yetkisinin aracı kurumlarda olduğunu biliyorum. Bu yetkinin şirket sahipleri ile aracı kurum yöneticileri arasında parasal ilişkilere sebep olabileceğinden, şirketlerin yüksek değerleme rakamlarıyla halka arzlarına sebebiyet vermemek için bu yetkinin tekrar SPK'ye geri döndürülmesini mantıklı buluyorum. SPK, yayınladığı bültenlerde hisselerde piyasa bozucu eylem yapan ya da makul şüphe görüp cezalandırdığı kişilere "piyasa dolandırıcısı" şeklinde hitap etmektedir. Bu durumun ardından yapılan incelemelerde herhangi bir savcılık suç duyurusuna...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)