Komisyon Adı | : | Dilekçe Komisyonu İle İnsan Hakları İnceleme Komisyonu Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonu |
Konu | : | Kamu denetçiliği, Kamu Başdenetçisi ile kamu denetçilerinin seçimi ve TUSAŞ’a yapılan terör saldırısına ilişkin açıklamalar |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 24 .10.2024 |
MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - Teşekkür ederim Değerli Başkanım.
Değerli milletvekilleri, hepinizi saygıyla, hürmetle selamlıyorum.
Tabii ki Kamu Denetçiliği Kurumu deyince, öncelikle, halkın, milletin avukatı demek, hak arama özgürlüğünün bir kurumu demek. Dünyada gelişen olay bu şekilde. Kamu Denetçiliği Kurumu ve uygulamalarıyla ilgili baktığımız zaman, Türkiye'deki kamu denetçisi, ombudsmanın seçimiyle ilgili tereddütlerimiz var. Yani bunu bugüne kadar... Evet, bu kurum gerçekten güzide bir kurum, kurulmasında bir gecikme oldu ama amacı doğrultusunda kurum çalıştığı zaman çok faydalı, çok verimli, toplum açısından sonuçlar alınabiliyor ve bugüne kadar gerçekten çok devrimci, radikal, hukukun üstünlüğü açısından iyi kararlar aldık. Ama hangi dönemde aldık? Şeref Malkoç Bey'in Başkan olduğu dönemde aldık. Yani herhangi bir siyasi polemiğe girmeksizin... Her ne kadar Şeref Bey gerçekten bir siyasi partinin üyesi de olsa, bir siyasi parti üyesi tarafından seçilmiş de olsa hukuka bağlı olan bir insandı. Tabii, 2 sefer üst üste ancak seçilebiliyor, 3'üncü sefer seçilemiyor. Kendisine ve üyelerine bundan sonraki yaşamında sağlıklı, sıhhatli bir gelecek ve başarı dolu gelecek diliyorum öncelikle.
Şimdi, Şeref Bey, tabii ki böyleydi, evet. Hepsi böyle mi olacak? Önceki arkadaşlarımız, Kamu Denetçiliği Kurumu ölü doğmuştu ve Kamu Denetçiliği Kurumuyla... Türkiye'de -ben Mahmut Tanal olarak- ne kadar başvuru varsa hepsinde -aşağı yukarı- Kamu Denetçiliği Kurumu Şeref Malkoç'un dönemi itibarıyla hukuka aykırılığı buldu, tavsiye mahiyetinde kararlar çıktı. Evet yani o dönem gerçekten Kamu Denetçiliği Kurumu, Türkiye Eşitlik Kurumunu geçti. Değerli üstadımız Harun Bey Türkiye Eşitlik Kurumu üyesiydi. Yani onun kararları bağlayıcıdır, tavsiye mahiyetinde değildir, resen hareket eder; cezai yaptırım müeyyideleri olduğu hâlde -Kamu Denetçiliği Kurumu olmadığı hâlde- Kamu Denetçiliği Kurumu, Türkiye Eşitlik Kurumunu geçmişti. Yani Türkiye'de bir hak bilincini, hukuk bilincini Kamu Denetçiliği Kurumu yaratma açısından gerçekten çok verimli oldu. Ama bunu devam ettirmek istiyorsak benim sizden istirhamım şu: Bunu devam ettirelim. Bu kurumu devam ettirmek için siyasi pazarlıklarla veyahut da efendim, daha önceden Yargıtaydan üye olmuş, orada seçilememiş, sonradan, efendim, sana bir teselli makamı olarak burada eğer kamu denetçiliği, ombudsman olarak verilecekse arkadaşlar, biz hukuku geriye götürürüz. Benim sizden istirhamım o. Yani burada biz seçimi yaparken, tercihleri yaparken burası bir teselli makamını seçme yeri değil. Burası gerçekten Türk toplumuna, 86 milyon insana hukukun üstünlüğü açısından hizmet edebilecek olan bir ombudsmanı seçmeli, ona göre diğer arkadaşlarımızı seçmeli. Yani burada siyasi yelpazeden eğer kalırsak biz bu kuruma kötülük yapmış oluruz, 86 milyona kötülük yapmış oluruz. Gelin, hep birlikte şunu yapabilirsek: Mesela, ombudsmanlıkla ilgili, bu tür STK'lerin seçimiyle ilgili Paris Sözleşmesi var ve biz bunu aynı zamanda kabul eden bir ülkeyiz. Madem biz bunu kabul etmişsek burada mümkün olduğu kadar Meclis içerisindeki siyasi partilerin aldıkları... Nasıl biz grup başkan vekilini almış olduğu milletvekili sayısına, oy oranına göre seçiyorsak, idaredeki o idare amirliğini öyle seçiyorsak gelin, arkadaşlar, bu ombudsmanı da böyle yapalım. Sizden istirham ediyorum. Yani aksi takdirde biz burada gerçekten topluma iyi bir şey yapmamış oluruz. Yani Parlamentoda biz ne diyoruz? Herkesi kucaklayan ama tek bir kıblesi var Parlamentonun, "adalet" adında bu Parlamentonun bir kıblesi var yani burada toplum açısından bir kıblesi var. Eğer burada bir siyasi parti ittifaklarıyla bir araya gelip öyle hareket edersek, öyle bir seçim yaparsak... Sizden istirham ediyorum. Yani biz ne diyoruz? Kamu Denetçiliği Kurumunun kıblesi adalettir, hukukun üstünlüğüdür, hukuk devletidir diyorsak en başında bir sefer yani burada hukuk eğitimi nosyonunu almış olan arkadaşlardan ama siyasi yelpazeye bugüne kadar kanat açmamış, tarafsız, bağımsız, o güvenliği bize verecek olan arkadaşları seçmenizde yarar var derim.
Söz verdiğiniz için teşekkür ediyorum. Tüm arkadaşlara tekrar selam ve saygılarımı iletirim.
Ayrıca, dünkü terörist eylemi de kınıyorum. Toplumumuzun, milletimizin başı sağ olsun. Tabii, "terör" denilince akla yaşam hakkı ihlali gelir, "terör" denince hukuk devletinin düşmanı gelir, "terör" denilince özgürlükleri katleden gelir. Onun için terörü en ağır, en şiddetli bir şekilde kınıyorum. Milletimizin başı sağ olsun.
Basın mensuplarını selamlamayı unuttum, onlardan da özür diliyorum. Basın mensubu arkadaşlarımıza da tekrar selam ve saygılarımı iletiyorum.
Sağ olun.
BAŞKAN SUNAY KARAMIK - Teşekkür ederim.