| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/278) ve 2023 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/277) ile Sayıştay tezkereleri a) Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı b) Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü c) Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü ç) Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu d) Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu e) Nükleer Düzenleme Kurumu |
| Dönemi | : | 28 |
| Yasama Yılı | : | 3 |
| Tarih | : | 18 .11.2024 |
YAVUZ AYDIN (Trabzon) - Sayın Bakan, Sayın Başkan, kıymetli milletvekilleri, değerli bürokratlar; hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Ülkemiz için stratejik öneme sahip enerji politikaları ve bu politikaların mali yapısı vatandaşlarımızın yaşam kalitesini doğrudan etkilemekte ve ekonomimizin sürdürülebilirliği açısından da hayati bir rol oynamaktadır. Sayın Bakan, konuşmanız sırasında "Avrupa'nın da arz güvenliğine katkı sağlayan enerjide merkez ülke konumuna geldik." ifadelerini kullandınız. Sayın Bakan, enerji konusunda ithalata bağlı bir ülke olduğumuz için merkez olduğumuz kanısına katılmıyorum. Bu sözlerinize ek olarak "Enerjide sessiz bir devrim gerçekleştirdik." dediniz. Bu devrimi kimlerle gerçekleştirdiniz? Bu nasıl bir devrim ki hiçbir vatandaşımız hissetmemiştir. "Elektrik faturasındaki cebi yanan vatandaşlarımız için sağladığımız destekleri önemli miktarda artırdık." dediniz. Bu konuyu rakamlarla değil, bizzat sokaktan alınan verilerle paylaşmanızı beklerdim. Yine, konuşmanız sırasında "Madencilik sektöründe 155 bin vatandaşımıza istihdam imkânı sağladık." dediniz ama madencilerimizin iş sağlığı konusunda herhangi bir açıklama yapmadınız.
Sayın Bakan, TEİAŞ ülkemizin enerji altyapısının en kritik unsurlarından biridir ancak özelleştirme planlarıyla bu stratejik kurumun kontrolü risk altına girmektedir. Elektrik iletiminde yaşanacak bağımsızlık kaybı millî güvenliğimizi de tehdit etmektedir. TEİAŞ'ı özelleştirme yerine kurumun etkinliğini artıracak yatırımların kamu eliyle yapılması daha doğru olacaktır. Son olarak, kendi kendini finanse eden bu stratejik kurumun özelleştirilmesinin gerekçesi nedir? Kamu yararını korumak adına bu karardan vazgeçmenizi özellikle talep etmekteyim.
Sayın Bakan, seçim bölgem Trabzon'un göz bebeği Uzungöl'de yapılmak istenen HES projesi halkın çabasıyla engellenmiştir. Bu çabalar Uzungöl'ün korunması adına bir başarı hikâyesidir. Plansız HES projeleri ekosistemi bozmakta, turizmi yok etmekte ve halkı mağdur etmektedir. Bu nedenle, enerji projelerinin bölgenin doğal dengesi ve turizm potansiyeli gözetilerek planlanması bir zorunluluktur.
Sayın Bakan, Trabzon Araklı'da Rize ve Trabzon'un çöplerinin bertaraf edilmesi için büyük umutlarla inşa edilen katı atık bertaraf tesisinde ciddi sorunlar yaşanmaktadır. Modern gazlaştırma yöntemiyle enerji üretmesi beklenen bu proje, bölgenin gerçekleri dikkate alınmadan planlanmış ve hiçbir hedefini gerçekleştirememiştir. Bugün tesis ne enerji üretebilmekte ne de çöpleri etkili bir şekilde bertaraf edebilmektedir. Bu durum çevre ve halk sağlığını ciddi şekilde tehdit etmektedir. Dahası, Rize ve hatta Artvin'in bazı ilçelerinden gelen çöpler de Trabzon'a taşınarak burada vahşi depolama yapılmaktadır. Eğer vahşi depolama yapılacaksa neden bu işlem Rize'de gerçekleştirilmemektedir? Trabzon neden yedi yıldır Rize'nin çöp yükünü taşımak zorunda bırakılmaktadır? Şimdi soruyorum: İhale şartnamesinde vahşi depolama yöntemi öngörülmediği hâlde şu an neden bu yöntem kullanılmaktadır? Bakanlık şartname ihlaline yönelik herhangi bir yaptırım uygulamış mıdır? Yine, Araklı'nın Karadere Vadisi'nde bulunan Bahçecik ve Erikli Mahallelerinde Sayer Madenciliğin sondaj çalışmalarına izin verirken çevreyi, doğayı ve siyanürle kirlenme riski taşıyan akarsularımızı nasıl koruyacaksınız? İliç'te doğamızın altını üstüne getiren bu felaketin ikincisinin Araklı'da yaşanmaması için şiddetle gereken adımları atmalısınız. Bölgedeki vatandaşlarımızın bu projeye karşı vermiş oldukları mücadelenin yanında olduğumu da özellikle belirtmek isterim.
Sayın Bakan, enerji maliyetleri vatandaşlarımızın belini bükmektedir. Trabzon'da da sık sık yaşanan elektrik kesintileri büyük bir çile hâline gelmiştir. Kesintileri önlemek için bir çalışmanız var mıdır? Bu kesintiler nedeniyle zarar gören elektronik aletlerin ve kısa devre sonucu çıkan yangınların sorumluluğunu nasıl üstleneceksiniz?
Bu sorulara Trabzonlu hemşehrilerimiz adına yanıt bekliyor, heyeti saygıyla selamlıyorum.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Teşekkür ediyorum.