AYSU BANKOĞLU (Bartın) - Teşekkür ediyorum.

Sayın Bakan, değerli arkadaşlar; biliyorsunuz 14 Ekim 2022'de Amasra'da 43 madencimizin hayatını kaybettiği bir facia yaşandı. Sayıştay başta olmak üzere kurumların, odaların, bilirkişilerin onlarca raporu yayınlandı, her biri aslında ihmali, denetimsizliği, liyakatsizliği bir bir anlattı. Bilirkişi ön inceleme raporunda TTK Genel Müdürlüğü, Bakanlık yetkilileriniz, Bakanlarınız açıkça kusurlu bulundu ama hiçbiri istifa etmediği gibi bir tek istifa olmadı ve bir tek görevden alma olmadı. Bilirkişi inceleme raporu burada. Şimdi, Mecliste bir araştırma komisyonu kuruldu, araştırma komisyonuna gelen TTK yetkilileri neredeyse hayatını kaybeden barutçuyu, işçileri suçlayacaklardı ama onların bütün tezlerini çürüttük. Elimdeki sizin Bakanlığınızın, yine Teftiş Kurulu Başkanlığının raporu. Teknik, idari, hukuki açıdan aslında faciadaki ihmalleri bir bir anlatmış, TTK'nin ihmallerini bir bir anlatmış ve tespit etmiş. Faciada TTK Genel Müdürü ve o dönemin Yönetim Kurulu Başkanı şahıs olan Kazım Eroğlu asli ve tali kusurlu bulunmuş, sorumlu bulunmuş, raporunuz elimizde. Daha önce, hatırlayın, bu kişi 2013'te Kozlu'da 8 madencinin hayatını kaybettiği patlamada sorumlu bulundu, suçlu bulundu ama siz onu Genel Müdür yaptınız, yetmedi, şu anda hesap vermesi gereken, şu anda mahkemede ifade vermesi gereken bu kişiyi apar topar EYT'den emekli ettiniz. Neden? Soruyorum, neden bu kişi emekli edildi, dilekçesi kim tarafından kabul edildi ve bu kişinin yargılanmasına neden müsaade edilmedi, neden?

Eski TTK Genel Müdür Yardımcısı, yine sizin bu raporunuzda ihmal fiilleri yazılmış, birçok konuda kurallara uymamasına rağmen o da emekli edilmiş; neden? Bu kişiler patlama öncesi niçin soruşturulmadı Sayın Bakan?

Yine, burada tek tek gerçekten sayamayacağım... TTK İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitim Dairesi Başkanı, İşletmeler Dairesi Başkanı; bu kişiler hakkında şikâyetler olmasına rağmen neden tek bir kelime, tek bir denetim yapılmadı, tek bir denetim yok?

Amasra müessesesinde yönetim hiyerarşisi kalmamış. Bu kişilerin kendi ifadeleri var. Kurum içinde keyfî atamalar, görevden almalar, torpil düzeni, liyakatsizlikler; hepsi sizin kendi raporlarınızda tespit edilmiş. Neden tek bir kez bile Amasra denetlenmemiş ya? En önemlisi, Bakanlığınız ne yaptı biliyor musunuz, siz o dönem Bakan değildiniz ama faciada kusurlu bulunan yetkililerle ilgili savcılık Bakanlığınızdan soruşturma izni istedi ama sizin Bakanlığınız bu soruşturma taleplerini reddetti ya, reddetti. Yetkililerin yargılanmasına neden izin verilmedi? Açılan davalar sonucunda bu soruşturma izni tam on altı ay sonra çıktı ve suçlama yine görevi kötüye kullanma yani yatarı yok.

"Takipçisiyiz." dediğiniz davalara soruşturma izni vermediniz. "Acınızı paylaşıyoruz." dediğiniz insanların acısının üstünde tepinir gibi sorumluları terfi ettirdiniz.

Yine, sizin raporunuza göre, ihmali ve açık kusuru nedeniyle 43 madencimizin ölümüne neden olanlar yani görevini kasıtlı olarak yapmayanların hiç mi sorumluluğu, hiç mi kusuru yok? Bu kişiler dokunulmaz mı Sayın Bakan? Burada, Komisyonda lütfen söyleyin, açıklayın "Biz dokunamıyoruz çünkü şu şunun tanıdığı, akrabası." deyin, bilelim ama "kader" "fıtrat" demeyin. Facianın ne kader ne de fıtrat olmadığı sizin kendi raporlarınızla açıkça sabittir.

Peki, Enerji Bakanlığında disiplin işlemleri neye göre yapılmış, ona bakalım. Yani çok rezil, gerçekten. 43 kişinin canına mal olan bu facianın asli sorumlularına verilen cezaları okuyorum: İş sağlığı ve güvenliği mevzuatını bilinçli olarak uygulamama, cezası sıfır. İş güvenliği talimatlarına uymama, cezası yok. Yine, talimata rağmen ocakta denetim yapmama, cezası yok. Ocakta ağır risk olmasına rağmen patlatma yapma, cezası yok. Ocakta metan değerlerinin dikkate alınmayarak üretime devam edilmesi, cezası maaştan bir günlük kesinti. Patlama öncesinde gaz değerlerinin arttığını görmesine rağmen işçilere bilgi vermeme, cezası uyarma. Bu arada, TTK Genel Müdürü Yardımcısı EYT'den emekli edildiği için cezaları yok. Diğer ceza alanlar da burada başarı belgeleri nedeniyle alt sınırdan ceza alıyor. Yüzlerce başarı belgesi var. Bakın, çok başarılı oldukları için kendilerine...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

AYSU BANKOĞLU (Bartın) - ...başarı belgesi dağıtmışsınız.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Teşekkür ediyorum Sayın Bankoğlu.

AYSU BANKOĞLU (Bartın) - Belgeyi veren kim? Facianın asli sorumlusu. Belgeyi alan kim? Yine facianın sorumlusu.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Teşekkür ediyorum.

Sayın Talat Dinçer? Yok.

AYSU BANKOĞLU (Bartın) - Al gülüm, ver gülüm; düzen kurulmuş, nasıl olsa Bakanlığımız denetlemiyor.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Orhan Sümer? Yok.

Sayın Mahmut Dindar, buyurun lütfen...

AYSU BANKOĞLU (Bartın) - Çok özür dilerim Sayın Başkan.

Herkese başarı belgesi dağıtmak yerine... Yani herkese dağıtın da sorumlular mağdur olmasın Sayın Bakan(!)

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Süreniz doldu Sayın Bankoğlu, tamam.

Sayın Dindar konuşuyor.

AYSU BANKOĞLU (Bartın) - Yani gerçekten ben çok üzgünüm. Herkese başarı belgesi dağıtılsın, böylece sorumluluktan kurtulsunlar(!)

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Süreniz doldu Sayın Bankoğlu.

AYSU BANKOĞLU (Bartın) - Başarı belgesi veriliyor, sorumluluktan kaçılsın...

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Aynı şeyi 5 kere tekrarladınız; anlaşıldı, tutanaklara geçti.