BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Şunu tekrar ifade edeyim: Buradaki hiçbir arkadaşımızın da öyle olduğunu düşünmüyorum. İnanmadığımız hiçbir şeye otomatik el kaldırmayız. Kişisel olarak da şunu ifade edeyim: Milletin faydasına ve adil olmayacak hiçbir şeyi de ben burada çıkıp savunmam. Eğer bir hususa inanıyorsam onu çıkar savunurum, doğru bildiğimi söylerim, bundan da geri adım atmam. Bir önceki yasada da inanarak oyumu kullandım, savunmamı yaptım. Şanla, şerefle de bunu tekrar -kayıtlara da geçiyor- ifade ediyorum ve tekrar şunu da söyleyeyim: Herhangi bir yasada, geçen yasada da o teklifi verseydim "Varank yasası" diye ben ona oy verirdim burada.

EDNAN ARSLAN (İzmir) - Çıkıp savunsaydınız ya!

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Neyi savunacağım?

EDNAN ARSLAN (İzmir) - Yasayı.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - "Varank yasası" diye teklif verseydik oyumu verirdim. Ben Komisyonda Komisyon Başkanı olarak söyleyeceklerimin hepsini ifade ettim, kayıtlara geçti. Dolayısıyla, burada kamu zararı olacak bir işi hiçbir arkadaşımız desteklemez, ben de desteklemem, onu ifade edeyim.

İkinci husus, şimdi, aslında şu ifadeyi ben de katılırım: Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin yansımasının ve uygulamasının belki de en az olduğu yer Türkiye Büyük Millet Meclisi. Maalesef, biz yasama organımızı Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine aynı paralelde yürütemiyoruz.

ABDURRAHMAN BAŞKAN (Antalya) - Entegre edemedik.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Yani aynı paralelde derken şunu ifade etmek istiyorum: Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin en temel unsuru, özellikle yürütmenin kararnamelerle işini yapabilmesi, kararlarını alabilmesi, yürütmenin bu manada işlerini yürütmesi ve Mecliste de çok önemli kanunların ve bütçelerin görüşülmesi. Ama maalesef, bizim kanunlarımız âdeta bir tebliğ niteliğinde detaylı kanunlar olduğu için, aksamalar olduğunda Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle bu işi çözme şansı olmuyor, tekrar Meclisin desteğine ihtiyaç hasıl oluyor. Keşke, dediğiniz gibi bir sisteme geçsek, gerçek bir Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemiyle Meclisin itibarını yükseltsek.

NAİL ÇİLER (Kocaeli) - Güçlü bir parlamenter sisteme geçsek.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Evet, güçlü bir parlamenter sistemden ziyade, aslında taşların yerine oturduğu, erklerin tam ayrıldığı, Parlamentonun da çok detaylı kanunlarla uğraşmak yerine gerçek gücünü kullandığı bir sistem olabilse.

RIDVAN UZ (Çanakkale) - Kaç senede yapabiliriz?

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Bunu yapabilmek için öncelikle Anayasa'yla ilgili bir adım atmamız lazım. Anayasa'yla ilgili çalışma yapmadan burada sistemi oturtma şansımız maalesef yok.

Ve şunu ben açıkça ifade etmek istiyorum: Şimdi, kanun çalışmaları böyle de eskiden hükûmet tasarısı olarak kanunlar geldiğinde milletvekillerimiz çok mu detaylı biliyordu, işlerin içerisinde miydi? Hayır. O zaman da ilgili bakanlıklar...

EDNAN ARSLAN (İzmir) - O zaman bakanlıklardan geliyordu, çalışıp getiriyorlardı yani aracı kurum yoktu.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Burada da Bakanlık getiriyor. Şimdi, bu arkadaşlarımız, bu kanun çalışmalarını bakanlıklarla oturmadan, grubumuzda biz bu çalışmaları yapmadan buraya getirdiğimizi mi düşünüyorsunuz? Gene bakanlıklarla çalışıyoruz, oradaki bürokratlarla istişare ediyoruz, bakanlarımızla istişare ediyoruz. Bir kurumun kanununu yaparken onlarla görüşmeden buraya getirme şansımız var mı? Emin olun, Sayın Cumhurbaşkanımız şu kanun teklifinin bir tane maddesini bile bilmiyordur. "Tek adam rejimi" diyorsunuz ama "saray" diyorsunuz ama bu onun ilgileneceği bir husus değil ki. O, yürütmenin başı.

NAİL ÇİLER (Kocaeli) - Keşke bilse.

RIDVAN UZ (Çanakkale) - Bilse böyle olmaz zaten.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Dolayısıyla, burada biz eğer gerçekten böyle bir ihtiyaç hissediyorsak bunun çalışmasını yapalım. Gerçekten diyelim ki: Madem Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine geçtik, bu millet buna oy verdi, Anayasa'yı değiştirdi, Cumhurbaşkanını yürütmenin başı olarak seçiyor...

NAİL ÇİLER (Kocaeli) - Anayasa'yı değiştirmeden de yapabilirsiniz bunu. Değiştirmeden de yapılacak şeyler var yani.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Tamam da işte burada maalesef... Şimdi Anayasa Mahkemesi kararları niye geliyor? Diyor ki: "Cumhurbaşkanlığının yetkisi yok. Yetkisiz olarak oraya 'bilim kurulu' değil de 'yönetim kurulu' yazdı diye ben bunu iptal ediyorum."

NAİL ÇİLER (Kocaeli) - Sayın Başkanım, demek ki yanlış bir şey kurgulamışsınız, öyle diyor.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Hayır, alakası yok. Anayasa Mahkemesi de Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin farkında değil. Dolayısıyla, biz burada gerçekten bir sistem tartışması yapacaksak partilerin bir araya gelip bu sistem tartışmasını yapması lazım yoksa biz bu kanunları çıkarmaya devam edeceğiz, bu tadilatları yapmaya devam edeceğiz ama şu haksızlığı yapmayın: "Bu, saraydan geliyor." Bu, saraydan gelmiyor arkadaşlar. Bakanlıklarımız, ilgili kurumlar ihtiyaçlarıyla ilgili grubumuzda oturuyorlar, tartışıyorlar, görüşüyorlar, biz bu teklifleri beraber hazırlıyoruz, arkadaşlarımız konuya vâkıf oluyor, saatlerce, günlerce oturuyor, arkadaşlarımızla teklifin üzerinde çalışıyor, bu haksızlığı yapmayalım derim.

EDNAN ARSLAN (İzmir) - Ama Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminde yasama daha etkin olacak, Meclis daha çok söz sahibi olacaktı ama sizin söylediklerinizle de bunun tam tersini görmüş olduk.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - İşte, eksiklikleri giderirsek olacak.

EDNAN ARSLAN (İzmir) - Öyle geldiniz.

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - "Bürokratik vesayet" deniyordu, tam da şu anda bürokratik vesayet yaşanıyor.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Yok, bürokratik vesayet yok.

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - Öyle diyordunuz, hep AK PARTİ olarak bunu söylüyordunuz.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Bürokratik vesayet yok. Biliyorsunuz, sonuçta, bakanlıklarımızı yöneten arkadaşlarımız da AK PARTİ'nin bir üyesi, siyasi kimliği olan arkadaşlar yani oraya getirdiğimiz bakanlar teknokrat değil ki hepsi AK PARTİ üyesi. Dolayısıyla bu insanlar siyasi olarak bu ilişkileri de kuruyorlar. Ben bu noktaya gelmedim ama bu Meclisin bu manada verimsiz gittiğini ben de görebiliyorum. Bunu yapmanın, düzeltmenin yolu da gerçekten oturup 80 Anayasası'nı değiştirmekten, bu yapıyı değiştirmekten geçiyor. Yoksa bu kadar detaylı kanunları biz çıkarmadık ki yüz senedir böyle detaylı kanun çıkıyor. Yönetmelik gibi kanun çıkmaz arkadaşlar ya.

NAİL ÇİLER (Kocaeli) - Sayın Bakan, tek bir şey sorabilir miyim?

İlla perakende ticaret yasasının çıkması için Anayasa'nın mı değişmesi lazım?

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Hayır, o ayrı.

NAİL ÇİLER (Kocaeli) - Yirmi yıldır önünüzde bekliyor, niye çıkarmıyorsunuz?

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Perakende ticaret yasası var zaten.

NAİL ÇİLER (Kocaeli) - Fahiş fiyatlar... Marketler yasası nerede?

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Perakende ticaret yasası var zaten, içinde... İşte, ona da tadilat yapmamız lazım değil mi? Tadilat yapmamız gerekiyor.

Teşekkür ediyorum arkadaşlar.