| Komisyon Adı | : | (10/1899,1900,1901,1902,1903,1904) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyonu |
| Konu | : | Türk Yoğun Bakım Hemşireleri Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Banu Katran'ın, Dernekleri ile Komisyonun konusu kapsamı dâhilindeki tespitleri, yoğun bakım hemşireliği, karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri hakkında sunumu |
| Dönemi | : | 28 |
| Yasama Yılı | : | 3 |
| Tarih | : | 05 .02.2025 |
AYLİN YAMAN (Ankara) - Öncelikle Banu Hoca'ya çok teşekkür ediyorum, gerçekten çok güzel bir sunumdu bence.
Ben çok az soru soracağım, aslında özellikle bir saptamayı burada vurgulamak istiyorum.
Son dönemde Sağlık Bakanlığının personel rejimi, tüm sağlık çalışanları açısından rejimi gerçekten sağlık hizmet sunumunu artık sunulamaz hâle getirdi. Hemşirelik bu noktada en temel meslek gruplarından biridir. Çok uzun zamandan beri atama bekleyen sağlık meslek grupları var, hemşireler de keza öyle. Tabii, bugün Banu Hoca sunum yaptığı için -hemşirelik adına, yoğun bakım hemşireleri adına sunum yaptığı için- hemşire özelinde konuşacağız ama bunu da vurgulamak istedim. Tüm sağlık meslek gruplarının atanmasındaki sorun, sağlık hizmet sunumunu tıkayan sorunlardan biridir, sadece hekimlerdeki sayısal azlık değil. Bakım sürecinde çok büyük katkı sunan -özellikle hemşireler ama- tüm sağlık meslek gruplarının atanmasının derhâl olması gerekiyor ve Sağlık Bakanlığının artık personel rejiminde bir maliyet kalemi olarak görmesinden derhâl uzaklaşması gerekiyor.
Şimdi, hemşirelik konuşurken temel sorunlardan biri olarak yönetsel süreçlerde, yönetim kadrolarında hemşirelerin yer almamasını çok temel bir sorun olarak görüyorum ben. En son artık Sağlık Bakanlığında, kamudaki sağlık hizmet sunumunda yönetim maalesef politize olmuş durumda ve gerçek anlamda sağlık hizmet sunumunun ötesine geçmiş durumda. Sağlık yöneticileri de atanmamakta ama hemşireliğin yönetiminin hemşire olmayan kişiler tarafından yürütülmesinin temel bir sorun olduğunu düşünüyorum; burada da kayda geçmesinde fayda var. Keza hemşirelik çok özel bir süreç hekimlik kadar, çok bakım ağırlıklı giden bir süreç olduğu için burada da tek tek hepsini vurgulamak istiyorum.
Yoğun bakım, özel uzmanlık alanı ve bir sertifikasyonla gidiyor ve Sağlık Bakanlığının dönemsel olarak açtığı sertifikasyon programlarıyla alıyorlar. Hem buradaki açılan sertifika programları süresindeki yetersizlikler yani uzun aralıklarla açılması ama daha önemlisi, artık ne özlük haklarında bir cazibe yaratıyor yoğun bakım ve diğer uzmanlık alanında -ki yoğun bakım çok meşakkatli ve çok ağır bir dal aynı zamanda- birçok hemşirenin asgari ücretten hâllice aldığı rakamlar uzmanlık alanlarında da fark yaratmadığı için eskisi gibi bir cazibe yaratmıyor yani bunu mutlaka bizim raporumuzda vurgulamamız gerekiyor. Eskiden çok daha cazipti bu uzmanlık alanlarına kaymak ama bence şu anda artık program açılsa bile kimse başvurmak istemiyor çünkü çok zor bir alan ama özlük haklarındaki fayda ona değecek bir durumda değil.
Sadece yoğun bakım hemşireliğinde değil, mesela acil servis hemşireliği, iç hastalıkları hemşireliği ki içinde diyabet hemşireliği var, onkoloji hemşireliği var, diyaliz hemşireliği var, rehabilitasyon hemşireliği var, endoskopi hemşireliği var; bunlar özel ihtisas gerektiren işler, artık gerçekten bu konularda biz eleman bulamıyoruz, ya başka görev alanındakiler o işe baktırılıyor ya da bu alanda çalışanlar daha standart işlerde çalıştırılarak bütün cazibe ortadan kaldırılmış vaziyette. Keza cerrahi hemşireliği öyle; biliyorsunuz, scrup sirküle -ameliyathane hemşireliği- yara bakım hemşireliği, bunlar çok özellikli işler ama artık eskisi gibi hiç cazibesi kalmamış işler. Ruh sağlığı hemşireliği artık çok önemli yani psikiyatri, çocuk -konsültasyon liyezon psikiyatrisi vardı eskiden yani bunlar cazipti- madde bağımlılığına özel hemşirelik, çocukta yenidoğan kadar pediatri hemşireliği, bunların hepsi uzmanlık gerektiren işler. Kadın doğum hemşireliği, halk sağlığı hemşireliği... Belki Kayahan Hocam daha farklı bahseder ama bunun altında evde bakım hemşireliği var, ana çocuk sağlığı var, toplum ruh sağlığı hemşireliği. Bunlar bizim önemli değerlerimizdi iş sağlığı, okul sağlığı, ceza ve tutukevi hemşireliği gibi. Bizim yoğun bakımları konuşurken bu hemşirelik dallarını da tekrar cazip hâle getirecek yöntemleri de konuşuyor olmamız lazım, hepsi bir bütünün parçası aslında. Bu ihtisas hemşireliğinin önemi hasta güvenliği için çok değerli; gerçekten yetkin kadrolarla çalışmak hem çıktılarımız, kaliteli bir sağlık hizmet sunumundaki çıktıyı artırması hem de hekimin daha güvenli koşullarda çalışması açısından çok çok değerli. Bizim hem yönetici hemşireler hem de bu, uzmanlık alanı gerektiren hemşirelik dallarının mutlaka raporumuzda, nasıl özlük hakları açısından, nasıl çalışma koşulları açısından ve nasıl daha cazip hâle getirileceği açısından bir yöntem bulmamız ve bunu da raporumuza eklememiz gerekiyor.
Çok teşekkür ediyorum ben.