Komisyon Adı | : | (10/235, 837, 1601, 1602, 1800, 1801) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyonu |
Konu | : | Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu temsilcilerinin yapmış oldukları sunumlara ilişkin görüşme |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 11 .02.2025 |
HASAN ÖZTÜRK (Bursa) - Teşekkür ederim Başkanım.
Öncelikle sunum için arkadaşlara çok teşekkür ediyoruz.
Şimdi, ben genel olarak Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumumuza baktığımda daha çok haberleşme ve haberleşmeye dayalı altyapı, iletişim konularını gördüm ama bizim konuştuğumuz yapay zekâ, aslında yazılım, yazılım teknolojileri ve bunların standartlarıyla ilgili yani BTK bünyesinde bu konuda bir birim var mı, onu merak ediyorum açıkçası; yazılım standartları ve yazılım geliştirme konusunda. BTK Akademiyle... Genel anlamda aslında bir bilgilendirme, bilgi edinme, bir açık kütüphane noktasında birçok konuda içeriğini bilmiyorum, içerik nasıl belirleniyor, onu da bilmiyorum ama genel anlamda, tabii, orada yazılımı içeren ve yazılım, yapay zekâ üzerine kütüphaneler bulunuyor gibi gözüküyor ama ben doğrudan, hani BTK'nin faaliyet alanları doğrultusunda aslında tekrara düşüyor gibi ama 5G'yle ilgili iyi niyet ve işte, yakında ihaleye çıkılacağı ve hazırlıkları söylendi. Şimdi, bu konuda ne kadar geç kaldığımızın farkında olmamız lazım. Sonuçta bugün bilgi teknolojilerinde, yapay zekâda bir ıskalama yapmak istemiyorsak bununla ilgili daha net, Türkiye'nin ne zaman ve hangi noktalarda, hangi illerle 5G'ye geçeceği konusunda bir öngörü lazım. Yani ihale açılacak, ihalenin süreci, sonrasında buna ayrılacak bütçe, kaynak ve biz ne zaman 5G kullanırız? Ayrıyeten internet altyapısıyla ilgili de Başkan Yardımcımıza aslında soruldu, "Gittikçe ilerliyoruz ve gittikçe güçleniyoruz." şeklinde... Bunu da daha somutlaştırmak lazım yani Türkiye'nin, özellikle büyük şehirlerin yüzde kaçı şu anda fiber altyapıya sahip? Özellikle fiber altyapıda o dijital santraller, geçişlerdeki darboğazlar yani çok kullanıcı veya dağıtım ağının çokluğuna bağlı olarak hepimiz biliyoruz ki işte, TÜRK TELEKOM ve onun altyapısını kullanan birçok internet sağlayıcılarıyla yaptığımız anlaşmalarda işte "200 megabit istiyoruz." deyip anlaştığımız ama 200 megabiti hiçbir zaman göremediğimiz birçok mahalle var, birçok yer var. Türkiye'nin fiber altyapı haritasını bizimle paylaşabilirseniz, bizi bilgilendirirseniz tabii ki sevinirim.
Özellikle uluslararası yapay zekâ standartlarını belirleme konusunda uluslararası kurumlardan bahsettik. Türkiye bu kurumlarda nasıl temsil ediliyor ve kurumların içinde mi, nasıl katkı koyuyoruz, yapay zekâ standartlarının belirlenmesiyle ilgili konularda ne yapıyoruz?
Bir de tabii, Bakanımız söyledi ama bunun nasıl olduğunu teknik arkadaşlar anlatırsa sevinirim. Türkiye'nin 4.5G'si Güney Kore'nin 5G'sinden nasıl hızlı olabiliyor? Yani bununla ilgili teknik bir bilgi varsa paylaşırsanız sevinirim. Onun dışında, dediğim gibi, bulut altyapıları olmadan, veri merkezlerimiz ve veri depolama merkezlerimiz olmadan ve biz buraya çok hızlı ulaşamadığımız sürece burada yapay zekâ ve yapay zekâ uygulamalarının verimli ve hızlı çalışmasını, sizler de biliyorsunuz, başaramayız. Dolayısıyla özellikle BTK'nin ana konularından biri olduğu için size diyorum, Türkiye'nin iletişim altyapısı önemli. Bu konudaki Türkiye'mizin kısa, orta ve uzun vadeli planı nedir?
Teşekkür ederim.
BAŞKAN FATİH DÖNMEZ - Sayın Başkanım, kısaca, tekrara düşmeden lütfen...
BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE İLETİŞİM KURUMU BAŞKAN YARDIMCISI RIDVAN KAHVECİ - Sayın Başkanım, birinci soru, yazılım standartları noktasında veya yazılım geliştirmeyle ilgili bir çalışmamız olup olmadığı konusu. Şimdi, bütün yazılımlarla ilgili sektöre yönelik olarak doğrudan bir faaliyetimiz bulunmuyor ancak kurumumuzun kendi iç bünyesinde elbette ki yazılım geliştirme birimlerimiz var, kendi iç ihtiyaçlarımız için, özellikle kritik birtakım ihtiyaçlarımız için kendi yazılımlarımızı geliştiriyoruz. Bununla beraber, siber güvenlik tarafındaki şu anda USOM gibi bir fonksiyon üstümüzde olduğundan dolayı ilgili sektörde siber güvenlik noktasındaki ürün, yazılımlar noktasında elbette birtakım yetkilerimiz var. O noktada, isterseniz Mahmut Esat Bey'e ben sözü vereyim, kendisi birkaç cümleyle aktarsın.
HASAN ÖZTÜRK (Bursa) - Sadece sorum sizin yazılım geliştirmeniz değil, sonuçta "bilgi teknolojileri" dediğimiz zaman yani "Türkiye Bilgi Teknolojileri Kurumu" dediğimiz zaman aklımıza yazılım gelmezse olmaz. Genel anlamda Türkiye'deki yazılım kalite standartları, yazılım sektörü ve buna yön vermeyle ilgili bir çalışma var mı? Soru bu yani.
BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE İLETİŞİM KURUMU BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DAİRESİ BAŞKANI MAHMUT ESAT YILDIRIM - Sayın Vekilim, ben şu şekilde arz edeyim: Türkiye'de geliştirilen yazılımlara BTK'nin görev faaliyetleri alanında, sorumluluğumuz kapsamında baktığımız noktası siber güvenlik noktası. Herhangi bir yazılımda, yerli veya yabancı fark etmeksizin bu yazılımda eğer bir siber güvenlik zafiyetini biz tespit etmişsek veya herhangi bir vatandaş veya biri bize ihbar olarak göndermişse biz bunu değerlendirip, doğrulayıp sonrasında da ilgili firmayla iletişime geçerek bu zafiyetin kapattırılması noktasında tedbirler almaya çalışıyoruz. Eğer yerli bir üretici ise bu, tabii, ürünü kullanan vatandaşlarımızın da tedbirlerini alması için usom.gov.tr "web" sitemizden de bununla ilgili çeşitli bildirimler, duyurular paylaşıyoruz, aynı zamanda da orada faydalı dokümanlar olarak çeşitli rehber niteliğinde dokümanlar paylaşıyoruz ancak bir standart belirleme veya tüm yazılım sektörüne yönelik bir standart belirleme gibi bir görev ve faaliyetimiz bulunmamakta.
Teşekkür ederim.
BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE İLETİŞİM KURUMU BAŞKAN YARDIMCISI RIDVAN KAHVECİ - Sayın Vekilim, Sayın Başkanım; bu 5G'ye geçiş süreciyle ilgili az önce zikrettiğim çerçevede çalışmalar yürütülüyor.
"Bu internet altyapısının yüzde kaçı fiber altyapıya sahip?" gibi bir soru yönelttiniz. Dediğim gibi, biz yapay zekâ konusunda davet edildiğimizden dolayı o istatistikleri, rakamları alamamıştık ama onları sonrasında sizlere sunmaktan memnuniyet duyarız.
Fiber hızlar konusunda da, hani farklı hızlar söyleniyor, farklı hızlar alınıyor noktasında da şunu söyleyebilirim: Tabii, teknik anlamda altyapının ne tür teknolojik bileşenlerden oluştuğu önemli yani xDSL bakır altyapısının olduğu yerlerde birtakım fiziki şartlardan dolayı verilen hızlarda zaman zaman farklı rakamlar görülebilir. Bu, dediğim gibi, tamamen teknik bir konu aslında.
Şimdi, nerelerde fiber var, nerelerde yok? Fiber konusu da aslında bizim birkaç kategoride değerlendirdiğimiz bir konu yani biz kabinete kadar fiber mi var yoksa eve kadar, "last mile"a kadar fiber var mı konusu, nerelerde fiber var konusunu biz üç dört ana alt başlıkta değerlendiriyoruz ama şunu söyleyebilirim ki Türkiye'nin genelinde, büyük çoğunluğunda hani yüzde olarak, rakam, istatistik olarak şu anda veremiyorum, hatırımda değil ama büyük çoğunluğunda kabinete kadar yani "saha dolabı" dediğimiz unsura kadar fiber var ama kabinetten, saha dolabından evlere kadar olan yerlerde bakırdan fiber dönüşümü olan, planlanan yerler de var. Dolayısıyla, bu biraz aşama aşama yatırımlarla gerçekleşecek bir mevzu. Bu yatırımları da doğrudan, bildiğiniz gibi, aslında Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığımız ve BTK olarak yapmıyoruz, BTK sadece burada sektörün düzenleyicisi ve denetleyici bir kurum yani yatırımcı bir kuruluş değiliz. Biz bir düzenleyici denetleyici kurum olduğumuzdan dolayı sadece birtakım genel çerçeveyi ve kuralları koyuyoruz. Dediğim gibi, aslında buradaki yatırımları daha çok işletmeciler yapıyorlar ama bu da günden güne, aşama aşama planlı bir şekilde gerçekleştirilen bir husus.