MUSTAFA ALKAYIŞ (Adıyaman) - Sayın Başkanım, biz de bölgenin milletvekiliyiz yani bir defa böyle bir sorun yok, onu söyleyeyim.

BURCUGÜL ÇUBUK (İzmir) - Seçimde de böyle söyleyin ne olur?

MUSTAFA ALKAYIŞ (Adıyaman) - Hiç yok, hiç yok; bakın, hiç yok.

ADALET KAYA (Diyarbakır) - Bunu ben söylemiyorum, tabip odalarının yaptıkları araştırmalar var. SES'in yani Sağlık Emekçileri Sendikasının verileri var elimde.

MUSTAFA ALKAYIŞ (Adıyaman) - Hayır, hayır, hiç yok.

ADALET KAYA (Diyarbakır) - Sadece KETEM'in yaptığı taramada anneler şunu demişler... Meme kanseri teşhisinde gecikilmiş; neden biliyor musunuz? Çünkü Türkçe bilmediği için utanmış, anlatamamış. Çünkü KETEM'de şöyle bir kural var, diyor ki: "Yanında refakatçisiyle gelmek zorunda eğer Türkçe bilmiyorsa." ve refakatçi genellikle erkek yakını oluyor yani ya eş ya da erkek yakın.

RUKİYE TOY (Sivas) - KETEM'de öyle bir uygulama var mı Sayın Bakanım, öyle bir şart var mı?

ADALET KAYA (Diyarbakır) - Ben bir araştırma sonucunu anlatıyorum Sayın Milletvekili.

Bakın, bunun sonucunda ortaya çıkmış ki kadınlar kanser taramasında, özellikle rahim ağzı kanseri taramasında...

MUSTAFA ALKAYIŞ (Adıyaman) - Aynı bölgenin milletvekilleriyiz ya, böyle bir şeyi, böyle bir sorunu...

SÜMEYYE BOZ (Muş) - Müsaade edecek misiniz?

MUSTAFA ALKAYIŞ (Adıyaman) - Ediyoruz, buyurun.

ADALET KAYA (Diyarbakır) - ..teşhiste çok ciddi oranda -oranı şu anda hatırlamıyorum ama danışman arkadaşımdan rica ettim, getirecek birazdan- geciktikleri için, bu onların hayatına mal oluyor. Ki meme ve rahim ağzı kanseri özellikle de rahim ağzı kanseri erken teşhiste rahmin alınmasıyla tedavi edilebilir bir şey.

MUSTAFA ALKAYIŞ (Adıyaman) - Somutlaştıralım, benim...

ADALET KAYA (Diyarbakır) - Ama bir izin verin.

MUSTAFA ALKAYIŞ (Adıyaman) - Buyurun.

ADALET KAYA (Diyarbakır) - "Yok." diyorsunuz ya...

RUKİYE TOY (Sivas) - Ama siz onu kestiniz Vekilim, siz kestiniz onu!

MUSTAFA ALKAYIŞ (Adıyaman) - Dur, bir konuşsun ya!

RUKİYE TOY (Sivas) - Beyefendi konuşurken siz aradan girdiniz. Onun mikrofonu açık, sizinki de açılsın öyle konuşalım, olur mu? Onunki açık şu anda çünkü.

MUSTAFA ALKAYIŞ (Adıyaman) - Ben tamamlayayım, sonra sizi dinleyeyim; acaba aynı yerden mi bahsediyorsunuz?

BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Sayın Alkayış, şunu ben ifade edeyim, söz hakkı sizde.

Şimdi, Türkiye'de -birçok ülkede de vardır belki- cinsel hastalıklarda ya da cinsel muayenelerde ırkı, dili, dini ne olursa olsun genel bir utangaçlık oluyor; kayıtlarda var, bilim kayıtlarında.

ADALET KAYA (Diyarbakır) - Dil bariyeri çok başka bir şey Sayın Başkan.

BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - İzin verin, izin verin.

Bunu siyasallaştırmak başka bir şey; bu psikolojik bir durum.

ADALET KAYA (Diyarbakır) - Siyasallaştırmıyorum, dil bariyerinden bahsediyorum.

BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Erkeklerde bile cinsel hastalıklarda bir utangaçlık oluyor Türkiye'de. Bunun dil bilmekle, ana dille, onunla bununla alakası yok; ben bunu belirteyim.

Bölge milletvekilimiz, buyurun.

MUSTAFA ALKAYIŞ (Adıyaman) - Sayın Vekilim de doktor. Yani annem de Türkçe bilmezdi, rahmetli, depremde vefat etti. Yani kendisini Türkçe olarak anlatması zaten beklenemez, hoca da onu beklemiyor zaten. Yani, öyle bir sıkıntı, öyle bir bariyer, öyle bir şey falan... İşine odaklanıyor; hoca, hemşire falan ve olmasa da orada hemen, anında hiçbir şekilde... Ve bizim vatandaşlarımızı, bölge insanımızı geçtik bir sürü insan için de alınan tedbirler var.

BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Milyonlarca Suriyeli tedaviye gitti yani.

MUSTAFA ALKAYIŞ (Adıyaman) - Mesele şu, diyor ki: "Ben nasıl bu probleme yardımcı olabilirim ve buna nasıl şifa dağıtabilirim?" Bunun üzerinden yani nasıl böyle bir sorun var? Yani o verileri, o tutanakları da görmek isterim.

ADALET KAYA (Diyarbakır) - Vereceğim size.

BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Komisyona da dağıtın, varsa.

MUSTAFA ALKAYIŞ (Adıyaman) - Öyle bir şey gerçekten yok yani.

BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Peki, çok teşekkürler.

Sayın Genel Müdür, siz uyuşturucuya kısaca değindiniz bir soruya yanıt verirken ama şunun yanıtı oldu mu; Seda Vekilimiz sormuştu "Kadına şiddette uyuşturucunun etkisi ne kadar, böyle bir rakam var mı?" diye, onu söylediniz mi, ben mi atladım?

HALK SAĞLIĞI GENEL MÜDÜRÜ MUHAMMED EMİN DEMİRKOL - Hayır.

BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Cevap gelmedi değil mi daha?

HALK SAĞLIĞI GENEL MÜDÜRÜ MUHAMMED EMİN DEMİRKOL - Onunla ilgili notu hazırlıyoruz, tekrar sizlere arz edeceğiz Sayın Başkanım.

Uyuşturucuyla mücadelede, bağımlılıkla başvurulduğunda bunların kadına şiddete yansıması veya şiddet içerisinde uyuşturucu bağımlılığıyla ilgili veriyi de sizlere arz edeceğiz.

BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Tamam, onu merakla bekliyoruz.

Şunu da ekleyeyim o zaman: Şimdi, erkek kadına şiddet uyguluyor, öldürüyor, sonra kendisini öldürüyor. Şimdi, bu konuyu yani bunu nasıl tanımlıyor Bakanlık; intihar mı? Yani bir taraftan kadına şiddet, tamam ama kendisini de öldürüyor, intihar ediyor. Yani bu, literatürde kadına şiddet kapsamına giriyor mu yoksa toplu şiddet midir? Ne diyorsunuz buna akademik olarak? Siz de doçentsiniz aynı zamanda.

HALK SAĞLIĞI GENEL MÜDÜRÜ MUHAMMED EMİN DEMİRKOL - Sayın Başkanım, intiharla ilgili de aynı şekilde bizim illerimizde intiharı önleme komisyonlarımız ve intiharla ilgili değerlendirme komisyonlarımız var. Buradaki sayı içerisinde intihar öncesindeki şiddetle ilgili de var olan yüzde oranını, veriyi yine sizlere arz etmek üzere bekliyoruz ekiplerimizden; onu da sizlere arz edeceğiz.

Burada kadına şiddet mevzusu dışında kendisiyle ilgili bir durum oluştuğunda, intihar kendine şiddet olarak, toplu şiddet olarak değerlendirilmiyor. Kadına bir şiddet var, daha sonrasında da kendi intihar etmiş oluyor; intihar ayrı değerlendiriliyor. Fakat az önce sayın vekillerimizin sormuş olduğu şekilde bir intihar olduğunda bu intiharın arka planına yansıyan, bitişik bir şiddet olayı var mı, bununla ilgili rakamı da size arz edeceğiz.