| Komisyon Adı | : | (10/2262,2263,2264,2265,2266,2267) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyonu |
| Konu | : | Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü İbrahim Esenkar'ın, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünün teşkilat yapısı ve görevleri, görevleri kapsamında yetkilendirilmiş kişi ve kurumlara ilişkin istatistikler, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, iş yeri tehlike sınıflarının belirlenmesi, iş sağlığı ve güvenliği açısından işverenin kanuni yükümlülüğü ve yönetmeliklerde yer alan bazı düzenlemeler hakkında sunumu |
| Dönemi | : | 28 |
| Yasama Yılı | : | 3 |
| Tarih | : | 04 .03.2025 |
RIDVAN UZ (Çanakkale) - Şimdi, bu otelde iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin alınmadığı açıkça belirtilmiş. İşverene bu eksiklikleri gidermediği için herhangi bir cezai yaptırım uyguladınız mı? Otelin iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimi bulundurmadığı belirtilmiş. Bunun neden denetimlerle ortaya çıkmadığı bizim için önemli bir sualdir.
Risk değerlendirmesinde otelin yangın yükü açısından risk taşıdığı belirtilmiş ancak risklerin önceden fark edilmediğine dair bir açıklama yapılmamış bu sunumunuzda. İş yerinde yangın tatbikatının, acil durum planlarının güncellenmediği belirtilmiş ancak yıllardır bu eksikliklerin göz ardı edildiğine dair bilgi de verilmemiştir. Dört yıldır otel hiç denetlenmemiş. Yangın riskine dair Bakanlık tarafından işverene herhangi bir uyarı yapılıp yapılmadığı da yine sizin bu açıklamanızda yok. Acil durum planının yetersizliğinde de 19/4/2020 tarihli olduğu ve güncellenmediği belirtilmiş yani takriben dört yıldır bu otelin hiçbir şekilde, hiçbir kurum tarafından denetlenmediği anlaşılmaktadır. Diğer oteller ya da beton santralleri yılda üç kez denetlenirken bu otelin ne gibi bir ayrıcalığı vardır ki dört yıldır bu otel hiç denetlenmemiş.
Sunumda yangın sonrası 2 iş müfettişi görevlendirildiği belirtilmiştir. Soruşturmanın kapsamı, müfettişlerin sorumlulukları ve ilerleme durumu hakkında somut veriler paylaşmadınız.
Mağdurların hakları konusunda da yangından etkilenen çalışanlara yönelik tazminat, iş görmezlik maaşı, ölüm aylığı gibi sosyal güvenlik destekleriyle ilgili herhangi bir bilgiyi de henüz o raporda, bize sunduğunuz sunumda paylaşmadınız. Sigortasız çalışanlarının durumu hakkında bilgi vermediniz, işverenin bu konuda ihmali olup olmadığını açıklamadınız.
Sunumda gelecekte benzer olayların yaşanmaması için alınacak yeni önlemler hakkında somut hiçbir öneride bulunmadınız. Bakanlığın turizm sektörü gibi riskli alanlarda denetim sürecinin nasıl iyileştirileceğine dair bir yol haritası çizmediniz. Kartalkaya'da otelin yerel yönetimden yangın güvenliği belgesi alıp almadığı konusunda Bakanlığın bir araştırma yapıp yapmadığı; bunu da söylemediniz.
Yangın günü acil mücadele süreci konusunda Bakanlık ile itfaiye, AFAD ve diğer acil yardım ekipleri arasındaki iş birliğine dair herhangi bir değerlendirmeyi de yapmadınız. Yangında müdahalede yaşanan gecikmelerden ya da ekiplerin koordinasyonundaki eksikliklerden de bize bir malumat vermediniz.
İşverenin mevzuata uymasını sağlamak için Bakanlığın denetim mekanizmalarını neden burada etkin çalıştırmadığına dair bir sunumda bulunmadınız. Otel ve konaklama sektöründe iş sağlığı güvenliği denetimlerini sıklaştıracak yeni bir düzenleme planlıyor musunuz? Binaların yangın güvenliğiyle ilgili hükümleri daha sıkı denetlemek için bakanlıklar arasında yeni bir koordinasyon planlayacak mısınız? İş sağlığı ve güvenliği uzmanlarının denetim yetkisinin artırılması düşünülüyor mu? Caydırıcı idari para cezası artırılması, otel ruhsatlarının iş güvenliği şartlarına bağlanması gibi önerileriniz yok mudur?
Bakanlığınız Grand Kartal Otel'de en son -bir daha soralım- ne zaman denetim yaptı? Yaptıysa bununla ilgili yangın güvenliği ve acil durum planlarıyla ilgili ne gibi eksikler tespit edildi? Eğer edilmediyse bu kadar bariz ihlallerin gözden kaçmasını nasıl açıklayacaksınız? Mevzuata aykırı 15 farklı eksiklik olduğunu belirttiniz. Bu, sizin denetim mekanizmanızın tamamen işlemediğini de göstermez mi? İş sağlığı güvenliği denetimleriniz neye göre yapılıyor, risk analizine dayalı mı yoksa rastgele mi? Eğer risk analizi yapılıyorsa bu otelin, büyük, yüksek kapasiteli yanıcı malzemeler içeren binanın neden öncelikli denetim kapsamına alınmadığını açıklar mısınız? İş müfettişleriniz kaç yılda bir turizm sektöründe otelleri denetlemekte? Turizm sezonunda yoğun faaliyet gösteren yüksek katlı ve yanıcı malzeme içeren otelleri yüksek risk grubuna almayı düşünmez misiniz? Bu durumda, Bakanlığınızın bu otelde hiç denetim yapmamış olması bir ihmal değil midir? Bakanlığınız yangın güvenliği konusunda riskli işlere önce proaktif denetim yapmıyorsa, iş kazaları ve büyük yangınların önüne nasıl geçmeyi planlıyor?
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, işverenlere, çalışanlara iş sağlığı ve güvenliği konusunda eğitme yükümlülüğü getiriyor. Ancak otelde çalışanların büyük bir kısmının yangın söndürme eğitimi almadığı da görüldüğüne göre, Bakanlığınızın denetim eksikliği bu değil midir? Bakanlığınızın işverenlere yönelik yangın tatbikatlarını zorunlu hâle getiren bir denetim mekanizması var mı? Bundan sonra otellerde çalışanların yangın güvenliği eğitimleri zorunlu kılınacak mı? Bu otelde kanunen zorunlu iş güvenliği uzmanı, iş yeri hekimi neden yoktu? Bakanlığınız bunun nasıl tespit edemedi? Eğer varsa bu Grand Otel'de neden uygulanmadı? Çalışma Bakanlığı olarak İSG-KATİP sistemi üzerinden iş güvenliği uzmanı bulunmayan işletmeleri takip edebiliyorsunuz. Peki, neden Grand Otel gibi tesiste uzman bulundurulmamasını fark edemediniz? Turizm sektöründeki otellerin iş sağlığı ve güvenliği konusunda düzenli denetlenmesi gerektiğini düşünmüyor musunuz? Eğer düşünüyorsanız Grant Otel'de denetlenme neden yapılmadı? Otelin acil durum planı neden denetlenmedi? İş müfettişleri tarafından tespit edilen eksiklikler varsa buna dair bir ceza kesildi mi? Eğer kesilmediyse Bakanlık olarak bu tür ihmalleri neden takip etmiyoruz? Grand Otel yangınından sonra tüm turizm tesislerini yangın güvenliği açısından yeniden denetlemeyi planlıyor musunuz? Bakanlık olarak iş sağlığı güvenliği ihlallerine daha sert yaptırımlar uygulamayı planlıyor musunuz? Bu olaydan sonra Bakanınız veya Bakanlığın herhangi bir üst düzey yöneticisi bu şartları yerine getirmeyi ve denetimi yerinde yapmadığı açısından bakıldığında istifa etmeyi düşünüyorlar mı? Bunları sormak isterim.
BAŞKAN SELAMİ ALTINOK - Bunları verecek misin?
RIDVAN UZ (Çanakkale) - Verdim.
Bir soru da geçen haftayla ilgili, bir bilirkişi raporuyla ilgili, bunun doğruluğunu ve neden geri çekildiğini Adalet Bakanlığından bir hâkim beye sormuştuk; bunun cevabını alabilir miyiz?
Teşekkürler.