KOMİSYON KONUŞMASI

CEVAHİR UZKURT (Niğde) - Teşekkür ederim Başkanım.

Çok teknik bir şeyi öğrenmek için sormak istiyorum arkadaşlar: Bu Onuncu Kısım Birinci Bölümde, madde 138 (2)'nci fıkrada deniyor ki: "Mevcut yapılardan, 12/6/2002 tarihli ve 2002/4390 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğe uygun yangın tedbirleri alınmış olan yapılarda, bu Yönetmelik hükümlerine göre ilave tedbir alınmaması asıldır." diye bir ibare var ve madde 139'da da "Mevcut yapılardan bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden sonra kullanım amacı değiştirilenlerden 138 inci maddenin birinci fıkrasında sayılanlar hakkında -orada birtakım bedensel ve zihinsel bir hastalığı bulunan, tedavi ihtiyacı olanlar vesaire diye özellikler sayılıyor- bu Yönetmeliğin diğer kısımlarında belirtilen hükümler uygulanır." Siz az önce mesela, bir el değiştirme ya da kullanım amacı değiştirilmesinde bile bu yönetmelik hükümlerinin uygulanacağını söylemiştiniz. Buradaki (2)'nci fıkrada kastedilen nedir?

BAŞKAN SELAMİ ALTINOK - Buyurun Değerli Genel Müdürüm.

ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞI MESLEKİ HİZMETLER GENEL MÜDÜRÜ BANU ASLAN - Sayın Vekilim, ilk toplantının başlarında Sayın Vekilimiz "Böyle her bina kontrol ediliyor ya da işte, her yeni yönetmelik çıktığında her bina uymaya çalışıyor, ciddi bir sıkıntı oluyor." diye ifade ettiğinde bu 138'inci maddeyi arz etmiştim. Biz her binaya "Yönetmelik değişti, aynen uy." gibi bir kural getirmemiştik. Hatta burada kastedilen şuydu: Bilhassa konut türü yapılarda, diyelim ki 5 katlı bir yapı var, zaten bu tür yapılar pasif mimari esaslara göre yangın yönetmeliğine uyar yani çok büyük yangın söndürme sistemleri, otomasyonlar vesaire olmaz. Bir tane yangın iniş merdiveni vardır. Diyelim ki yönetmelik değişti, 3 tane yangın iniş merdiveni oldu konut türü yapıda. Biz buna diyemeyiz ki "Şuradaki odaları, binayı yok et, burayı yangın merdiveni yap." Birinci esas buydu.

İkincisi de şuydu: 2002 ile 2007 arasındaki yönetmeliklerdeki revizyonda kurallara dair bir değişiklik değildi; var olan kuralların detaylandırılması, tarihî yapıların eklenmesi, iş yerleri bulunan ya da kamusal alanların denetim mekanizmasının oluşması gibi kuralların eklenmesiydi yani 2002 yönetmeliğine uygun olarak yapılmış olan konut türü bir yapının 2007 yönetmeliğine de uygun olduğu görülmektedir, yeter ki 2002'nin tam kurallarına uygun olarak yapılsın. Eğer burada "4 katlı, 5 katlı bir yapıya otomasyon sistemi getirin, buraya işte, sprink sistemler kurun, çok farklı sistemler getirin." gibi bir şeye zorlarsak takdir edersiniz ki o konutların oturum şeyi ya da kullanım şeyi çok farklılaşır. Diyelim ki 2+1'ken 1+0'a düşer; bir kat yok olur, oraya yangın merdiveni gelir gibi. Bu kastedilerek belirtilmiş bir maddedir Sayın Vekilim.

CEVAHİR UZKURT (Niğde) - Ama mesela, el değiştirdiğinde ya da kullanım amacı değiştiğinde yönetmeliğe uyum sağlaması konusunda bir ifadeniz olmuştu.

ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞI MESLEKİ HİZMETLER GENEL MÜDÜRÜ BANU ASLAN - Evet.

Şöyle Sayın Vekilim: Bir bina mesela, konut olarak kullanılıyordu, otel olarak kullanılmaya başlanacak. Mutlaka toplu kullanım alanlarındaki yangın kurallarına uygun hâle gelmeli; kullanım amacı değişiyor, o binanın fonksiyonu değişiyor. Sağlık yapılarının yangına uyma kurallarıyla konut türü yapıların yangına uyma kuralları arasında ciddi farklılıklar vardır çünkü kullanıcının kaçış mesafesine ulaşması... Ya da bir geriatri merkezi olarak kullanılan bir binayla bir kreş olarak kullanılan binanın, 5 bin metrekare bina ile 500 metrekare binanın yangın açısından farklı kuralları vardır. Bundan dolayı binanın fonksiyonu değişiyor ise yeni yönetmeliğe uymak zorundadır. Fonksiyonu değişmiyor ise -el değiştiriyor, yapı sahibi değişiyor ruhsattan dolayı, mecburen itfaiye gider bakar- büyük yaptırımlar ya da kurallar gelmez.

CEVAHİR UZKURT (Niğde) - Şimdi burada, Sayın Başkanım, değerli arkadaşlar; bir konuyu takdirlerinize sunmak isterim: Şimdi, siz mevzuattaki mantalitesini izah ettiniz ama mesela, mevcut olayda da daha önceden, 2007 öncesinde inşa edilen, 2007 öncesi mevzuata göre yangına ilişkin raporları olan bir binanın tam da söylediğiniz anlamda "Biz zaten o dönemki kurallara tabi olarak bunun gereği yapılmış, dolayısıyla biz de 2007'ye bunu tekrar, yeniden uyarlama gereği hissetmiyoruz." anlayışı sonucunda aslında bu ortaya çıkmıştır. Şayet 2007 öncesi kurallara tabi olacaksa bile üzerinden beş yıl, on yıl, on beş yıl -neyse- geçmiş olan bir binanın el değiştirmesi ya da kullanım amacı değişmesi hâlinde bence eski yönetmeliğin kurallarına hâlen uyup uymadığının bile denetlenmesi gerekir. Ben şuna katılıyorum, az önce Naci Bey söyledi: Hani eski binalar yeni yönetmeliğe uydurulmak istenirken tutup da eski binaya neredeyse yeniden yapılacakmış gibi tadilat istemenin de ben birtakım mahzurları olduğunu düşünüyorum, o zaten sizin de onay verdiğiniz bir şey ama en azından eski binaları yeniye uydurma ya da eğer aranmayacaksa bile 2007'den sonraki mevzuatın şartlarının eskinin mevzuatına uyup uymadığının kontrolü bence yapılabilir diye düşünüyorum. Burada bu el değiştirmelerde belki bunlar yapılmış olsaydı bugün bu yangını konuşmuyor olacaktık yani bunu önemsiyorum.

Bir de "periyodik denetimler" dediniz. Bunlar henüz şu anki mevzuatta yok.

ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞI MESLEKİ HİZMETLER GENEL MÜDÜRÜ BANU ASLAN - Taslakta çalışıyoruz.

CEVAHİR UZKURT (Niğde) - Bunu çalışıyorsunuz.

ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞI MESLEKİ HİZMETLER GENEL MÜDÜRÜ BANU ASLAN - Periyodik Denetim (2007) Yönetmeliği'nde de var efendim. Periyodik denetimin hangi binada, ne kadar sürede, kaç defa yapılacağını çalışıyoruz.

CEVAHİR UZKURT (Niğde) - Bu kıymetli gerçekten.

BAŞKAN SELAMİ ALTINOK - Ama yok demek ki yani zaman yoksa periyodik yoktur.

CEVAHİR UZKURT (Niğde) - "Periyodik denetim" ifadesi var ama bu tadat edilmemiş.

BAŞKAN SELAMİ ALTINOK - Yanlış mı düşünüyorum?

ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞI MESLEKİ HİZMETLER GENEL MÜDÜRÜ BANU ASLAN - Şöyle: Binanın türüne göre Sayın Bakanım, o periyodiği ilgili idaresi ya da yetkili kurumu yapabilir diye 2007...

BAŞKAN SELAMİ ALTINOK - Anladım yani sizin için demiyorum, o ilgili idaresi de "Periyodik şu üç sene, beş sene duracak." diye bir karar almamış.

ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞI MESLEKİ HİZMETLER GENEL MÜDÜRÜ BANU ASLAN - Mesela, şimdi "Otuz yıl içerisinde 1 defa periyodik denetim yapıldı mı da 3 kere mi olsaydı, 4 kere mi olsaydı."yı konuşuyoruz, o da ayrı bir şey.

BAŞKAN SELAMİ ALTINOK - Tabii yani hiç iç yapılmamış. Yani "Periyodik denetim yapılır." demişiz ama süre koymayınca ben emekli olup gideyim, benden sonra gelen yapsın.

CEVAHİR UZKURT (Niğde) - Hangi periyotlarda yapılacağı yok.

ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞI MESLEKİ HİZMETLER GENEL MÜDÜRÜ BANU ASLAN - Referans noktası da başlamamış Sayın Bakanım.

BAŞKAN SELAMİ ALTINOK - Nasıl?

ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞI MESLEKİ HİZMETLER GENEL MÜDÜRÜ BANU ASLAN - Periyodiğin bir referans noktası oluyor; ilk denetim, ondan sonra periyodik ya.

CEVAHİR UZKURT (Niğde) - Şimdi, "checklist" konusu da bence kıymetli "Onu da çalışıyoruz." dediniz ama "checklist"in de bence hani siz dediniz ya "Bir yere gitsem en az bir hafta orada emek veririm." diye, o "checklist"in bu konuda özellikle testinin de mutlaka yapılması gerekir diye düşünüyorum. Tatbikat şeklinde mi olur ya da orada suni bir yangın şeyi mi yaratılır; onu, tabii, sizler daha iyi takdir edersiniz. Sizin çalışmanızdaki bu konular belki bizim yazacağımız raporlarda da -Sayın Başkanım- bu konulara dikkat çekilebilir diye düşünüyorum. Tabii, burada bir gerçeği daha ortaya çıkarmış olduk, denetim yetkisi İçişleri Bakanlığında ama henüz bu konuda uygulamada birtakım şeyler var; tabii, bu gerçek. Neticede, bu binaların itfaiye raporlarının yine itfaiye birimlerince verilmesi ve belediyeler ya da özel idare tarafından iş yeri açma ruhsatının verilmesi de ayrı bir realite. Belki hani sizin hassasiyet gösterdiğiniz, madem itfaiye ve özel idare bu kadar hassas bir görevi yürütüyor, o zaman onların da denetlenmesi gerekir, onu İçişleri Bakanlığı denetlesin ama diğer taraftan da mevcut durumda da itfaiyenin ve özel idarenin bu konuda hakikaten yapması gereken birtakım şeyler olduğunun da gerçeğini gizlemiyor.

Teşekkür ediyorum, hayırlı iftarlar diliyorum.