Komisyon Adı | : | KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU |
Konu | : | Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketinin (TEİAŞ) 2021 ve 2022 yıllarına ait bilanço ve netice hesaplarının görüşmeleri |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 22 .04.2025 |
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Bu bulgu, aslında 2021 yılında biraz önce konuştuğum bulguyu da kapsayan bir bulgu ama aynı zamanda bu kapasitelerin Enerji Bakanlığı ve TEİAŞ tarafından ve EPDK tarafından belirleniyor olması da TEİAŞ'ın aslında yaptığı iş, işlem ve aldığı kararları da doğrudan etkiliyor. Neden? Çünkü elektrik santralleri devreye giriyor, devreden çıkıyor, TEİAŞ talimat veriyor, devreye gir diyor, devreden çık diyor veya bir arıza koduyla talimat veriliyor. 2019 Yılı Sayıştay Raporu'na baktığımızda bu konuyla ilgili çok önemli bir bulgu var. Bulgu diyor ki: "0 ve 1 kodlu talimatların düşürülmemesi nedeniyle 0 bakiye düzeltme tutarının artması, yatırım projelerinin zamanında bitirilmemesi..." Ve bununla ilgili olarak da 2019 yılı itibarıyla yaptığı tespitte diyor ki: "1 kodu yani elektrik santrallerine devreye girin talimatını TEİAŞ o kadar yüksek vermiş ki 2018 yılıyla kıyaslandığında bu talimatın oranı yüzde 8.345 artmış." Burada belirtiyor, diyor ki: "2018 yılında elektrik üretim santrallerine devreye girin talimatı 14 milyon adetken 2019 yılında 1 milyar 194 milyon adede çıkmış." Santrallere devreye girin talimatı... Tabii, bunun da sonuçları olmuş. Sonuçlar nedir? Tabii, bir maliyet. Bu maliyet itibarıyla da diyor ki: "2018 yılında 13,6 milyon tutarında talimat verilirken 2019 yılında toplam 1,1 milyar lira tutarında 1 kodlu talimat verilmiştir." Kim diyor? Sayıştay. Şimdi, ben bunu daha önceki KİT üst komisyon toplantısında dile getirdim, bu çok kritik bir durum, aslında TEİAŞ'ın doğru işlem yapıp yapmadığını gösteren kritik bir bulgu. Neden 2021 ve 2022 yılları için Sayıştay bu tabloya tekrar yer vermemiş, bir kere ben bunu anlayamadım. Neden yok, burada niye yok? Onu anlayamadım. Acaba bulguyu biz dile getirdik de bir rahatsızlık mı verdik? Yani buradaki tablo yer almalıydı, biz de görmeliydik, bu sorun ortadan kalktı mı, talimat konusunda devlete, kurumlarına maliyeti artık yaşanmıyor mu; bunu görmüş olurduk ama bunu göremiyoruz. Ben burada Sayıştaya da soruyorum: Neden böyle bu bulgu yer almıyor? Bakın, 2018 yılı Sayıştay Raporu'nda bu konuyla ilgili diyor ki: "Hem yük alma hem de yük atma talimatı verilmesi hâlinde" yani "Hem YAL hem de YAT talimatı verilmesi hâlinde bunun hangisinin ekonomik olacağının yazılım programı marifetiyle yapılması durumunda getireceği ekonomik yük azaltılabilecektir." diyor; burada ifade ediyor. Yani yol da gösteriyor aslında Sayıştay ama daha sonra raporlarında buna yer vermemiş. Şimdi, o nedenle ben soruyorum: 2020, 2021, 2022, 2023 yıllarında santrallere "Devreye gir." talimatı olan 1 kodlu talimat sayısı kaçtır, kaç adet 1 kodlu talimat verilmiştir? "Devreden çık." talimatı olan 2 kodlu talimat kaç adet verilmiştir? 1 kodlu talimat verilerek devreye giren enerji miktarı ve tutarı nedir? 2 kodlu talimat verilerek devreden çıkan enerji miktarı ve tutarı nedir? YAL ve YAT talimat sayısı, miktarı, ortalama fiyatının tablolarını istiyorum. Örnek olarak da 2019 yılı Sayıştayın TEİAŞ Raporu'nun 53'üncü sayfasındaki tablo formatında bu çalışmayı yaparak bize ulaştırmanızı istiyorum.
Teşekkür ederim.