DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri, değerli bürokratlar; toplantıya hoş geldiniz.

Bulgu konusu, alacak ve borç yönetiminin dengeli şekilde yürütülememesi. Sayın Başkan, bir şeyler anlatıyorsunuz ama gerçekten ne anlattığınızı, neye nasıl bir cevap verdiğinizi anlamak mümkün değil. Şimdi, mümkün değil, neden? Protokolleri anlattınız; işte "Protokoller şöyle, protokoller böyle."

Şimdi, ben size TOKİ'nin mali durumuyla ilgili bazı verileri aktarayım. Bakın, 2021 yılında uzun vadeli kredi borçlarına göre, kurumun bankalara ödeyeceği toplam kredi anaparası 9 milyar 767 milyon lira, ödeyeceği faiz ne kadar? 7 milyar 818 milyon lira yani anaparanın yüzde 80'ini faiz olarak ödeyeceksiniz. Böyle anlaşma yapmışsınız. Şimdi devam ediyorum: 2022 yılı, bankalara anapara borcunuz, kredi borcunuz 16 milyar lira, ödeyeceğiniz faiz 8 milyar lira yani anaparanın yüzde 50'si kadar faiz ödeyeceksiniz. Hani bir yandan "Faize karşıyız, karşıyız." diyorsunuz. 2023 yılında da bankalara olan kredi anapara borcunuz 23 milyar lira, ödeyeceğiniz faiz 18 milyar lira yani anapara borcunun yüzde 78'i kadar faiz ödeyeceksiniz. Yani 2021 yılından 2023 yılına kadar bankalara ödeyeceğiniz anapara kredi tutarı 48 milyar 832 milyon lira. Peki, ne kadar faiz ödeyeceksiniz? 33 milyar 936 milyon lira yani anaparanın yüzde 70'i kadar da ilave faiz ödeyeceksiniz. Yani 2021 yılında, dönemin kuruyla 833 milyon dolar faiz ödemeye razı olmuşsunuz. 2022 yılında 487 milyon dolar, 2023 yılında da 750 milyon dolar faiz ödeyeceksiniz TOKİ olarak.

Şimdi, peki, ödeyeceğiniz bu faizin parasını nereden alıyorsunuz? Yani bu da bir konu. Faiz ödeyeceksiniz ama nereden alıyorsunuz? Bakın, Sayıştay raporlarına göre, 2021, 2022, 2023 yılı raporlarına göre siz vatandaşlarımız yurt dışına çıkarken ödül ödedikleri yurt dışı çıkış harcının belirli bir oranını bir gelir kalemi olarak alıyorsunuz. Doğru mu? Doğru. 2021 yılında 50 liralık vatandaşımızın yurt dışına çıkarken ödediği yurt dışı çıkış harcının 15 lirasını TOKİ olarak almışsınız. 2022 yılında yurt dışı çıkış harcı 150 lira olmuş, yine oradan da belirli bir oranda pay almışsınız. 2023 yılında yine 150 lira yurt dışı çıkış harcı, oradan da payınızı almışsınız. 2024 yılında yurt dışı harcı 500 lira olmuş, 2025 yılında yurt dışı harcı 710 lira olmuş yani 2021 yılından 2025 yılına kadar yurt dışı harcı toplam yüzde 1.320 zamlanmış, siz de buradan pay almışsınız. Şimdi, bakın, 2021 yılında yurt dışı çıkış harçlarından, vatandaşlarımızın ödediği bu tutardan TOKİ'nin aldığı pay 28 milyon 251 bin lira, 2022 yılında 72 milyon lira, 2023 yılında da 130 milyon lira olmak üzere 2021-2023 yılları toplamında 231 milyon lira buradan, vatandaşlarımızın ödediği yurt dışı çıkış harcından pay almışsınız. Aldığınız payın ne yapıyorsunuz? Dönüyorsunuz, gidiyorsunuz ve bankalardan kullandığınız kredilerde faiz ödemesi olarak bu bankalara ödüyorsunuz. Şimdi, diyeceksiniz ki: "Ya, biz bankalara ödüyoruz, doğru ama bir cebimizden çıkarıp bir cebimize koyuyoruz aslında devlet olarak. Neden? Çünkü biz kamu bankalarından kredi kullanıyoruz." Ziraat, Bankası, Halkbank Vakıfbank; değil mi, buralardan?

Peki, buradaki bu bankalar, sizin ödediğiniz bu faiz giderlerini ne yapıyor, ona bakalım, onun da takibini yapalım: Bakın, bu elimde gördüğünüz Ziraat Bankasının 2019 yılı Sayıştay raporu. Bakın, sizin yurt dışı çıkış harçları üzerinden vatandaşlarımızdan aldığınız parayla ödediğiniz kredilerin faiz tutarlarıyla bu bankalar ne yapıyor, ona bakalım. Diyor ki -bir kredi vermiş- "Firmanın -kredi verdiği firmanın- yüzde 100 iştirakiyle 2005 yılında British Virgin Adalarında kurulan bir şirkete üç yıl ödemesiz, toplam on yıl vadeli olarak 1 milyar 636 milyon Amerikan doları kredi verilmiştir." Burada. Ve bu kredi tahsil edilemedi.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Sayın Yavuzyılmaz, konumuzla ne alakası var?

Bakın, bunu sürekli...

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Kredi kullandıkları banka Ziraat Bankası, faiz ödemesi yaptığı banka da Ziraat Bankası.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Ziraat Bankasının görüşmeleri...

Bakın, Sayın Yavuzyılmaz, Ziraat Bankasının görüşmeleri esnasında bu konuyu gündeme getirebilirsiniz.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Bu faiz ödemesini Ziraat Bankası alıp da nereye harcıyor, bunu söylüyoruz.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Ancak bu konunun şimdi sizin bahsettiğiniz öneriyle alakası yok. Lütfen, çok rica ediyorum.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Hayır, çok önemi var.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Ama bunu her seferinde yapıyorsunuz.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Aynı zamanda, bakın, 2020 yılı Ziraat Bankası raporunda da yine diyor ki...

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Lütfen, nezaketli bir dil kullanmaya davet ediyorum sizi; nezaketli bir dil kullanmaya.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Bir şirkete 700 milyon Amerikan doları bir şirket satın alma kredisi veriliyor, üzerine

100 milyon dolar işletme kredisi veriliyor, o da, o işletme kredisi de 100 milyon dolardan 250 milyon dolara artırılıyor yani toplam 950 milyon dolar yani güncel kurla 36 milyar 575 milyon lira Demirören Holdinge veriliyor. Bu para da geri tahsil edilemiyor. Yani yurt dışına çıkarken yurt dışı harçları üzerinden vatandaşın cebine elini atanlar dönüp oradan aldıkları paraları...

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Sizin bu bağlantı kurmanızı şaşkınlıkla izliyorum, nasıl bir bağlantı kuruyorsanız, nasıl bir mantık çalışıyorsa sizde?

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - ...faiz ödemesi olarak kullandıkları kredilerde bankalara verip aynı kamu bankalarıyla da işte bu geri dönüşü olmayan devasa krediler veriyor. O nedenle, bu şirketin sahipleri zenginleşirken vatandaşımız yurt dışına çıkarken de yurt içinde kalırken de her türlü bu gibi gizli saklı ve arka yollardan yapılan işlerle fakirleşiyorlar.

Ben 2024-2025 yılı yurt dışına çıkış harçlarından ne kadar para tahsil ettiğinizi size sormak istiyorum.

Teşekkür ediyorum.