KADEM METE (Muğla) - Şimdi, öncelikle Başkan Yardımcımızın dile getirdiği konuyu da ben not almıştım. Başkanım, İskandinav ülkelerinde, kuzey ülkelerinde de çatılar hep diktir çünkü yağan kar yağışının oluşturacağı yükten dolayı. Onun için zaten Başkanım dile getirdi, o maddeden çıkıyorum.

Mevzuat eksikliği, en büyük sıkıntımız burada. Bu Komisyonun ilk günkü toplantısında benim söylediğim bir konu vardı. Başkanımızın tespit ve öneriler kısmında da 1'inci maddede koyduğu aynı şey, diyor ki: "Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik kapsamında düzenlenen itfaiye raporlarının geçerlilik süresine ilişkin olarak mevzuatta açık bir süre belirtilmemektedir." 3'üncü maddede de "İtfaiye raporu verildikten sonra bu kapsamda yapılacak denetimlerin sıklığına ilişkin olarak da mevzuatta açık bir hüküm bulunmamaktadır." Bu 2 tane madde zaten işin özü Sayın Başkan. Yani biz her şeyde bir süre veriyoruz ama bunlarla ilgili bir süre olmadığı için ve kimin -kimin demeyeyim de- ne sıklıkta denetleneceği de yazmadığı için kimse üstüne bu yükümlülüğü almamış ve denetlememiş.

Şimdi, bu otelde, Sayın Başkanım, eğer gıda zehirlenmesinden dolayı 78 can kaybetseydik Bolu Belediyesinin adı hiç geçmeyecekti; eğer bu otelde asansör düştüğü için asansörün içerisindeki insanları da kaybetmiş olsaydık yine Bolu Belediyesiyle ilgili kimse bir konu etmeyecekti; deprem olmadığı hâlde, bu bina çökseydi, yine kimsenin aklına Bolu Belediyesi gelmeyecekti çünkü yapı kullanım izin belgesini il özel idare verecekti. Niçin Bolu Belediyesi şu anda burada ve bunu konuşuyoruz? Çünkü yangın raporunu veren itfaiyenin Bolu Belediyesi olmasından dolayı ama sizin şurada söylediğiniz 1'inci ve 3'üncü maddedeki olaylardan dolayı Bolu Belediyesi bu itfaiye belgesini ilk verdiğinde siz Belediye Başkanı değildiniz ama o raporu verdikten sonra da "Ya, gidelim şu otele, yeni kanunlar gelişti, sprink sistemi şart oldu, işte, bu ahşap bina, bunu bir daha kontrol edelim." deme ihtiyacı da hissetmiyorsunuz çünkü ne süresi var ne denetleme mecburiyeti var. Ondan dolayı da bu felaketler başımıza geldi maalesef.

Öncelikle Cavit Bey'e çok teşekkür ediyorum. Burada 3 turizmci var ama şu anda yalnız kaldım. Bizlerden birisi bu konuyu dile getirseydi, hani, kendi tesisleri için bunu dile getiriyorlar diyeceklerdi belki ama Cavit Bey'in bu konuya parmak basmasını çok önemsiyorum ve kendisine teşekkür ediyorum.

Şu anda ortamda bir cadı avı var resmen. Yani Bakanlık "Bana ne, belediye baksın." diyor, Belediye yetkilileri de "Madem bizden istiyorsunuz, o zaman al sana." diyor ve tesisler kontrol edilirken anormal derecede "O yok, bu yok, şu yok." diye yani neredeyse otel kalmayacak. Yani Sheraton, Hilton gibi yabancı uyruklu otelleri bir kenara bıraksak, diğer otellerde bu yangın tedbirlerinin tamamının olduğu otelin çıkabileceğini tahmin etmiyorum, mutlaka bir iki eksik çıkacaktır. Az önce yine söylendiği gibi yani yangın kapısı ayrı bir şeydir, kapıların yangına dayanıklılığı ayrı bir şeydir. Yangın kapısı yangın çıkışlarındaki çelik kapılardır ama "yangına dayanıklı kapı" dediğimiz zaman otel kapılarının yangına karşı işte en az otuz dakika dayanım sertifikalı olan kapılardan bahsediyoruz. Bu kapılardan şu anda otellerin iddia ediyorum yüzde 70'inde yoktur. Bu kapıların bugün parasını koysak üç aydan, dört aydan evvel, beş altı aydan evvel de temin etme şansımız da yoktur.

BAŞKAN SELAMİ ALTINOK - Kadem Bey, siz bilebilirsiniz ama geçen bir yerde dinledim. Tabii, sizler de ben de nereye gidersek hemen bu yangın konusu bizim önümüzde açılıyor. Dediler ki: Marmaris'te bir otelde -ismini vermeyeceğim, ismini de verdiler bana- yabancıların da kaldığı bir otelde bir yangın çıkmış. Odalarda akordeon kapı mı dediler... Akordeon kapı varmış yani koridordaki dumanın odaya girmesini veya alevin girmesini engelliyormuş, sıfıra iniyormuş, bariyer gibi oluyormuş. Girmediği için -bunu çok böyle bu işi bilen birileri anlattı- orada 2-3 hafif yaralıyla atlatılmış yani yoksa Kartalkaya'dan daha... Sen konuyu bildiğin için.

KADEM METE (Muğla) - Ben konuyu söyleyeyim. Yangın kazan dairesinde çıkıyor.

DERYA BAKBAK (Gaziantep) - Başkanım, gelenlerden biri anlatmıştı bunu bize, sunum yapanlardan biri anlatmıştı bir bölümün kapanma olayını.

BAŞKAN SELAMİ ALTINOK - Yani Marmaris'te olduğu için sen bilirsin diye açtım.

KADEM METE (Muğla) - Akordeon olayı değil de şöyle söyleyeyim: Bu yangından çok kısa bir süre sonra otel sahibi kazan dairesindeki çıkış kapılarını da yangın kapısı olarak değiştiriyor yani yeniliyor ve kazan dairesinde yangın çıkıyor. Kazan dairesinde yangın çıktığı için ve o kapılarda yeni takıldığı için yangın otele sirayet etmiyor, çok az bir duman sızıyor. 650 kişi kalıyor o anda otelde ve hepsi sağlıklı bir şekilde tahliye edilebiliyor.

Şimdi "İtfaiye denetliyor." dedik ya, bırakın... Hatırlarsanız, burada itfaiyeciler bize sunum yaptılar, Ankara, Konya ve Trabzon'dan, dediler ki: "Her bir belediyenin itfaiyesinin bile farklı bir çizelgesi var, "check list"i var." Bırakın başka belediyeleri, ben aynı belediyede bile bir gelen itfaiye şefinin "Şurayı şöyle yapın." dedikten sonra "Yaptık, gelin, bir kontrol edin." denildiğinde 2'nci, başka bir arkadaş geldiğinde "Bu böyle olmaz, şöyle olması lazım." dediğine de şahit oluyoruz. Yani bizim İtfaiye Yönetmeliği'mizde baştan aşağıya herkesin uygulayabileceği, herkesin sorumlu olabileceği bir yönetim listemiz de yok.

BAŞKAN SELAMİ ALTINOK - Bu düşüncelerinizi, 28'inde çok daha geliştirilmiş şekilde bekliyoruz.

KADEM METE (Muğla) - Eyvallah.

Son olarak ben şuradan söyleyeceğim: Sadece tarihî yapı olması gerekmiyor, Muğla'nın Ula ilçesinin Akyaka Mahallesi'nde Nail Çakırhan Evleri vardır, belki gitmişsiniz, görmüşsünüzdür; onların çoğu ahşaptır. Bir de "Ula yapısı" denilen yani tavanların komple ahşap kaplamayla yapıldığı konaklar ve tesisler vardır orada. Yani şu anda hiçbirinde turizm yapmak mümkün değil, hepsini kapatmak gerekiyor. Böyle bir cadı avının da bize çok büyük bir zarar vereceğini de düşünerek bu konuda ciddi, paniklemeden, aklıselim hareket edilmesi lazım ama şu anda 2 kurum da yani hem... Turizm Bakanlığı belediyelere "Denetleyin." diye bir yazı yazdı, belediyeler de bu konuda hani "Olur ya, yarın bir yangın daha çıkarsa suç bizde kalmasın." diye çok acımasızca veya panikle bir uygulama yapıyor. Bunu aklıselim bir şekilde rayına oturtmamız lazım. Günde elli tane telefon alıyoruz bu konuda ve bu konuda Komisyona da bize de bir sorumluluk düştüğünü de söylüyorlar.

Belediye Başkanımıza bir soru soracağım, gerçekten bunu merak ettiğim için yani herhangi bir art niyet yok.

BOLU BELEDİYE BAŞKANI TANJU ÖZCAN - Yok, yok.

Buyurun.

KADEM METE (Muğla) - Başkanım, birinci atlamadan sonra patladığı söylenen hava yastığı gibi bir şey var yani yangında yüksekten atlayanların üzerine atlayabileceği, adına ne deniyor tam olarak bilmiyorum.

BOLU BELEDİYE BAŞKANI TANJU ÖZCAN - Hava yastığı.

KADEM METE (Muğla) - Hava yastığı diyelim.

İşte, yine yangında ailelerini kaybeden insanların söylediğinden hareketle, birinci atlamada patladığı söyleniyor. Bu eğer patladıysa -ki patlamış- siz mesela bu hava yastığının acaba niçin patladığını yani bir araştırma yaptı mı itfaiyemiz, çok eski olduğu için mi, son kullanma tarihi geçtiği için mi, eğer bunlar değilse yani yeni, kullanma tarihi geçmediği hâlde ise o zaman bunun markasının sorumlu olabileceğinden hareketle bununla ilgili bir çalışma yaptık mı? Bu konuyu ben açıklamanızı sizden istirham ediyorum.

Geldiğiniz için tekrar teşekkür ediyorum.

Tespit ve önerilerinizin birçoğuna katılıyorum. Özellikle itfaiyenin -ben de sizinle aynı şekilde düşünüyorum- yeniden düzenlenmesi gerektiğini düşünüyorum. İtfaiye raporlarının kesinlikle bir süre dâhilinde olması gerektiğini ve bu sürecin sonunda da veren kurum tarafından... Bir de bunu söyleyeceğim tekrar. Yani, evet, bizim otellerde Makine Mühendisleri Odası asansörlerimizi denetliyor arkadaşlar ve oraya bir tane tarih yapıştırıyor, işte "2026 yılının on ikinci ayına kadar geçerlidir." diyor. Orada, asansörde bir kaza olsa kimse Turizm Bakanlığını suçlamıyor çünkü o ilgili kurum tarafından denetleniyor. Yani burada sapla samanı birbirine karıştırmadan ama...

Son olarak söylüyorum bunu, Başkanım, bu Komisyon bir kanun teklifi hazırlasın yani "A" partisi, "B" partisi hazırlamasın, bu Komisyon hazırlasın. Bu eksiklikleri çalışalım gerçekten; ne kadar süreceği önemli değil, kaç saat çalışacağımız önemli değil ama bu Komisyon olarak... Çocuklarını kaybeden insanların, biz ne yaparsak yapalım, adalet kime ne kadar ceza verirse versin, onların çocukları geri gelmeyecek ama başkalarının çocukları bu hâle gelmesin diye burada eksiklik gördüğümüz her ne varsa, hangi bakanlığın hangi kanunu değişmesi gerekiyorsa bu Komisyondaki arkadaşlarımız ortak çalışalım, altına imza atalım, Meclise de getirelim. Bence bunu yerine getirirsek ancak sorumluluklarımızı yerine getirmiş oluruz diye düşünüyorum.

Hepinize çok teşekkür ediyorum.

BAŞKAN SELAMİ ALTINOK - Tabii, bunu yaparken sadece otel mantığıyla değil, bütün tesislerle alakalı yapmak lazım diyorum.

KADEM METE (Muğla) - Bütün tesislerde tabii.

BOLU BELEDİYE BAŞKANI TANJU ÖZCAN - Bir cümleyle cevap vereyim.

BAŞKAN SELAMİ ALTINOK - Sevgili Başkanım, size son sözü verelim, sonra...

BOLU BELEDİYE BAŞKANI TANJU ÖZCAN - Efendim, hava yastığıyla ilgili, zaten hava yastığı standart, bütün belediyeler aynı şekilde kullanıyor; genelde intihar vakaları için kullanıyoruz bunu. Burada hava yastığımızın belli bir süre sonra zarar gördüğü doğru, kalite konusundan değil, yangın korları düştü üzerine ve belli bölümleri yandı.

KADEM METE (Muğla) - Patladı, yandı yani.

BOLU BELEDİYE BAŞKANI TANJU ÖZCAN - Bizde 2 tane vardı, bir tane ödünç, şimdi Ankara Büyükşehir Belediyesinden aldık, yenisi için de ihalemize çıktık. Ama zaten baktığımda diğer belediyelere tek bir firma katılıyor, muhtemelen tek bir üreticisi var bunun. Ama bunun da yangına karşı hassas olması gerektiğine ilişkin bir düzenleme lazım.

KADEM METE (Muğla) - Görmüş olduk, tecrübe ettik.

BOLU BELEDİYE BAŞKANI TANJU ÖZCAN - Sayın Başkanım, enteresan şeyleri unutuyoruz devlet olarak, süre koymayı, işte binalarla ilgili falan. Mesela, su saatlerinin on yılda bir kalibrasyonu zorunlu biliyor musun?

BAŞKAN SELAMİ ALTINOK - Evet, o zorunlu.

BOLU BELEDİYE BAŞKANI TANJU ÖZCAN - Sanayi ve Ticaret Bakanlığında büyük bir parasal ceza müeyyidesi var, ya yaptıracaksınız ya değiştireceksiniz.

EDNAN ARSLAN (İzmir) - Elektrik sayaçları...

BOLU BELEDİYE BAŞKANI TANJU ÖZCAN - Elektrik sayaçları, doğal gaz sayaçlarıyla ilgili var.

KADEM METE (Muğla) - Başkanım, nüfus cüzdanınızı on yılda bir değiştirmek zorundasınız; süresi bitiyor.

BAŞKAN SELAMİ ALTINOK - Yani elektrik sayacı veya doğal gaz sayacı binadan daha mı önemli?

KADEM METE (Muğla) - Hayır, nüfus cüzdanı da öyle.

BOLU BELEDİYE BAŞKANI TANJU ÖZCAN - Ehliyetlerin de belli bir sürede değişmesi gerekiyor, doğru söylüyorsunuz.

KADEM METE (Muğla) - Nüfus cüzdanı.

BOLU BELEDİYE BAŞKANI TANJU ÖZCAN - Ama, Sayın Başkanım, tabii, bunu yaparken imar yönünden de -bu konu açılmadı, uzatmak da istemiyorum ama- şimdi sizin 2010 yılında yapılmış bir otele bugünkü güncel yönetmeliğe göre yangın uygunluk raporu verebilmeniz için 2'nci çıkış kapısı gerekiyor. "2'nci çıkış kapısı" dediğiniz esaslı tadilata giriyor. "Esas tadilat" dediğiniz, Türker Vekilimin bahsettiği gibi, 2018 yönetmeliğindeki performans kriterine uygunluk gerektiriyor ve uymuyor. O yüzden, yapıldığı tarih itibarıylaki mevzuatlara göre hareket edilmesi en doğrusu olacak çünkü belediye başkanları panik hâlinde, il özel idareleri panik hâlinde şu an illerde. Bolu'da da zaten Vekilim anlattı, birazcık da işte kamu personelini de rahatlatmak lazım bazı işleri özel akredite firmalara vererek.

Sayın Başkanım, ben şahsınızda tüm Komisyon üyelerine çok teşekkür ediyorum. Gerçekten yapıcı sorular sordular, biz de samimiyetle cevap vermeye çalıştık.

DEM PARTİ'li milletvekili arkadaşlarımıza da hassaten başsağlığı dileklerimi iletiyorum; başınız sağ olsun, Allah rahmet eylesin.

Bizi buraya davet ettiğiniz için de ben şükranlarımı sunuyorum.

BAŞKAN SELAMİ ALTINOK - Estağfurullah.

BOLU BELEDİYE BAŞKANI TANJU ÖZCAN - Ne zaman davet ederseniz biz gelmeye hazırız.