MEHMET AKALIN (Edirne) - Teşekkürler Sayın Başkan.

Değerli hazırun, TRT, ülkemiz ve Türk milleti için çok önemli ve değerli bir kurumdur. Yine, hepimizin bildiği gibi, kamu kaynaklarıyla finanse edilen, anayasal güvence altında kamu hizmeti yayıncılığı yapmakla yükümlü olan TRT hakkında son dönemde kamuoyunda çok ciddi iddialar dile getirilmektedir. Bu iddiaların bir bölümü yerel basına, sosyal medyaya ve ulusal medyadaki yorum köşelerine de yansımaktadır. Konu sadece siyasi muhalefet tarafından değil iktidar çevrelerinden de dile getirilen bir rahatsızlık konusu hâline gelmiştir. Burada amacımız iddiaları gündeme taşıyarak bir karalama kampanyası yürütmek değil, kamu kaynaklarının şeffaf, adil ve etkili kullanılıp kullanılmadığını sorgulamak, kamu vicdanında oluşan rahatsızlıkları dile getirmektir. Şimdi kamuoyundaki iddialar üzerine değerlendirmeler yapıp daha sonra da sorularımı yöneltmek istiyorum.

TRT'nin bazı diziler için henüz yayınlanmamış, hatta çekilmemiş bölümler üzerinden 10 ve daha fazla sayıda bölüm için peşin ödeme yaptığı, bu erken ödemeler sayesinde bazı yapımcıların kişisel sermaye kullanmadan tamamen TRT kaynaklarıyla dizi ya da film çekip ciddi kârlar elde ettiği ileri sürülmektedir. Ayrıca, plato desteği adı altında yapılan bazı ödemelerin TRT'ye ait olan ve normalde kiralanması gereken çekim alanları için bu alanları kullanan yapımcılara geri ödeme olarak yapıldığı iddia edilmektedir. Bu uygulamanın usulsüz kaynak aktarımına dönüşmüş olabileceği kamuoyunda tartışılmaktadır. TRT'de görev yapan bir personelin kapalı sosyal medya hesabındaki bir paylaşımı gerekçe gösterilerek bir gün içinde savunması alınıp ertesi gün Kurumla ilişiği kesilmiştir. Öte yandan, reşit olmayan ve özel gereksinimli bir bireye yönelik cinsel saldırı suçlamasıyla tutuklanan başka bir personel hakkında kurum içi herhangi bir idari işlem yapılmadığı ifade edilmektedir. Bu durum suç isnadında bulunulan değil eleştiride bulunan personelin daha hızlı cezalandırıldığı gibi bir algıya yol açmıştır. Geçtiğimiz yıl vefat eden genç bir TRT personelinin ağır epilepsi hastalığına rağmen şehir dışı görevlere gönderildiği, yalnız başına konaklamak zorunda bırakıldığı ve bu süreçte hayatını kaybettiği ifade edilmektedir. Resmî sağlık raporlarına rağmen yapılan bu görevlendirmelerin kurumsal ihmal ve mobbing sonucu gerçekleştiği yönünde ciddi iddialar bulunmaktadır. Bu vefatla ilgili Kurum içinde herhangi bir idari veya disiplin soruşturması yapılıp yapılmadığıysa kamuoyuna açıklanmamıştır. Kamu tasarruf tedbirlerinin açıklandığı bir dönemde TRT'de onlarca makam aracı tahsis edildiği, bazı yöneticilere birden fazla araç tahsisi yapıldığı, hatta resmî görevi bulunmayan kişilerce de bu araçların kullanıldığı yönünde iddialar vardır. Araçların, özel işler için, hafta sonları şehirler arası ziyaretler veya futbol maçları için kullanıldığı, bu kişilere harcırah da ödendiği ileri sürülmektedir. Bu araçların kira, yakıt ve bakım maliyetlerinin toplamının yılda 1 milyar liraya yaklaştığı ifade edilmektedir.

Yine, TRT'nin yayıncı kuruluş sıfatıyla temin ettiği bazı spor karşılaşması biletlerinin Kurum içinden bazı kişiler tarafından karaborsada satışa sunulduğu iddia edilmiştir. Kurumsal e-posta adresleri üzerinden yürütüldüğü öne sürülen bu faaliyetlerle ilgili soruşturma açılıp açılmadığı, açıldıysa hangi sonuçlara ulaşıldığı kamuoyuyla paylaşılmamıştır. Ayrıca, bu görevde bulunan bazı isimlerin, liyakatten uzak şekilde önceki siyasi bağlantılarla atandığı iddiaları da Kurumun kurumsal yapısını zedelemektedir. TRT'nin 2020 yılında bir kamu iştiraki olan HAVELSAN'la yürüttüğü yazılım geliştirme projesi için milyonlarca lira harcandığı, ancak yazılımın hiç kullanılmadığı, şimdiyse aynı iş için özel bir firmayla 350 milyon liraya yakın bir bedelle yeni bir anlaşma yapıldığı ifade edilmektedir. Mevcut kamu zararı iddiaları hakkında herhangi bir soruşturma başlatılıp başlatılmadığı, bu süreci yönetenlerin hesap verip vermediği belirsizliğini korumaktadır.

Bu çerçevede, sorulara kamuoyunun vicdanını rahatlatacak açıklıkta yanıt verilmesini talep ediyorum. Ayrıca, bu iddialar doğru değilse aşağıda sıralayacağım soruların doğru şekilde cevaplandırılmasını da bekliyorum.

Şimdi, buradan sorularımı net bir şekilde yöneltmek istiyorum: TRT tarafından yayınlanan kaç diziye, kaç bölüm için erken ödeme yapılmıştır, toplam ödeme tutarı nedir? Plato desteği adı altında yapılan ödemeler hangi kriterlerle belirlenmiştir? TRT'ye ait platoları kullanan yapımcı şirketlerden kira alınmakta mıdır? TRT'yle ilişiği kesilen personel için hangi hukuki dayanak kullanılmıştır? Sosyal medya paylaşımı, işten çıkarma gerekçesi olarak kabul edilmiş midir? Cinsel saldırı suçlamasıyla tutuklanan TRT personeli hakkında neden idari işlem başlatılmamıştır? Şehir dışı görevlendirme sonrası hayatını kaybeden personelin ölümünde sorumluluğu bulunan yöneticiler hakkında bir soruşturma açılmış mıdır? TRT envanterinde kaç makam aracı bulunmaktadır, bu araçlar hangi görevdekilere tahsis edilmiştir? Araçların yıllık kira, yakıt ve bakım maliyeti nedir? Görev dışı, şehir dışı kullanımlar tespit edilmiş midir? Bu kişilere zimmet veya disiplin cezası uygulanmış mıdır? Spor karşılaşmaları biletlerinin karaborsaya düştüğü iddiaları araştırılmış mıdır, sorumlular hakkında işlem yapılmış mıdır? TRT'nin 2020 yılında kamu iştiraki HAVELSAN'a yaptırdığı ve kullanılmayan yazılım projesi için neden özel bir firmayla yeniden anlaşma yapılmıştır? Yeni projeye ne kadar ödeme yapılmıştır, eski projenin kamu zararına yol açıp açmadığı araştırılmış mıdır?

Son olarak, Kocaeli Milletvekilimiz Sayın Lütfü Türkkan 21 Şubatta, 3755 sayıyla, TRT'nin Ulus ve Harbiye'de bulunan binalarına yapılan harcamalarıyla ilgili bir soru önergesi vermiştir. Bu önerge herhangi bir şekilde cevaplandırılmamıştır. Bu durumu tekrar buradan hatırlatmak ve sorunun takibinde olduğumuzu belirtmek istiyorum. Teşekkür ederim.