Komisyon Adı | : | KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU |
Konu | : | Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü (TTK) ile müesseseleri olan Amasra Taşkömürü İşletme Müessesesinin, Armutçuk Taşkömürü İşletme Müessesesinin, Karadon Taşkömürü İşletme Müessesesinin, Kozlu Taşkömürü İşletme Müessesesinin, Üzülmez Taşkömürü İşletme Müessesesinin 2021 ve 2022 yıllarına ait bilanço ve netice hesaplarının görüşmeleri |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 20 .05.2025 |
MEHMET AKALIN (Edirne) - Teşekkür ederim.
Şimdi, 2021 ve 2022 denetim raporlarına baktığımızda bir cümlelik bir özet yapacak olursam karşımıza genel olarak bir planlama eksikliği çıkmakta. Özellikle yeterli işçi sayısına ulaşılamaması, üretim miktarlarının artırılamaması, maliyetlerin düşürülememesi, ekonomik getirisi yüksek kömürlerin uygun şekilde kullanılamaması ve bunların neticesinde kurum zararlarının oluşması gibi birçok konu dikkat çekmekte.
Tekrar tekrar rakam verip sizleri rakamlara boğmak istemiyorum, zaten gidişatın çok iç açıcı olmadığını sizler de görüyorsunuzdur. Burada ciddi anlamda bir yönetim eksikliğinden, daha doğrusu yönetememe sorunundan bahsetmek gerekiyor. Esasında, Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine geçişle birlikte kurumlarımızda görülen yönetim ve planlama zafiyetini burada da görmek mümkün. Bu yönetim anlayışının sürdürülebilir olmadığını her gün acı bir şekilde maalesef tecrübe ediyoruz. Yine, bugün görüşeceğimiz kurumlardan olan Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumunda da maalesef aynı yönetim sorunlarını görmek zorunda kalıyoruz. Sizden burada sözlü ya da dilerseniz yazılı olarak bu planlama eksikliğinin nedenlerini açıklamanızı istiyorum. Neden işçi bulunamıyor? Neden üretim miktarları artırılamıyor? Neden getirisi yüksek kömürler doğru şekilde kullanılmıyor? Neden sürekli bu planlama eksiklikleri yıllara sâri şekilde devam ediyor? Bunun yanında, 2000 yılından itibaren, özellikle 2000 yılından itibaren dünyaya genel baktığımızda her yıl düzenli olarak kömür santrallerinin kapandığını görüyoruz. 2024 yılında dünyadaki mevcut kömür santrallerinin yüzde 25'inden fazlası kapanmış, buna paralel olarak Türkiye'de de kapanan santraller var hatta bununla ilgili geçtiğimiz aylarda bir rapor elimize ulaştı. Karaman'ın Ermenek ilçesinde hazırlanan bu raporda "Kömürden Sonra Adil Geçiş" başlığı kullanılıyor. Aynı rapor sizlere de ulaştı mı bilmiyorum. Raporda kapanan kömür madenlerinin bölge ekonomisi üzerindeki etkilerinden detaylıca bahsediliyor. Sadece ekonomide değil, kömür santrallerinin bölgedeki demografik dengeler açısından da önemli bir unsur olduğunu vurguluyor bu rapor. Keza, santralin kapanmasıyla birlikte birçok aile Ankara ve ilçelerine göç etmek durumunda kalmışlar. Tabii, böylesi derinlikli bir analiz yapmak sizlerin sorumluluğunda değil ancak şunu öğrenmek istiyorum: Bu tür kararlar alınırken ilgili bakanlıkla nasıl bir istişare süreci yürütüyorsunuz? Bu konuda hangi önerilerde bulunuyorsunuz? Bu konularla ilgili bu raporlama arşivine sahip misiniz? Varsa bu tür raporlamalarınızı bizlerle de paylaşmanızı arzu ediyorum. En azından bizler de en doğru değerlendirmeyi yapabilme imkânına sahip oluruz. Ayrıca, meslek hastalıklarında ciddi artışların olduğu ifade ediliyor, bu konuda bir çalışmanız var mı?
Son olarak, maden kazaları, en belirgin olarak hafızalarımızda tazeliğini koruyan Soma ve Ermenek maden kazaları var, onlarca ailenin evine ateş düşen kazalar bunlar. 2014 yılında gerçekleşen bu iki vahim kazadan sonra denetim adına hangi çalışmalar yapılmıştır? Bunu da öğrenmek istiyorum. Sorumluluklarınız ve yetkileriniz çerçevesinde benzer kazaların yaşanmaması adına hangi yenilikler getirildi, hangi kalıcı önlemler alındı? Son olarak, bu toplantı bittiğinde, bu salondan ayrıldığımızda bir daha aynı acıları yaşamayacağımızın umudunu taşıyabilecek miyiz? Bu konulardaki düşüncelerimi paylaştım, sorularıma da tatmin edici cevaplar alabilirsem çok mutlu olurum.
Bu vesileyle, sizlere çalışmanızda başarılar diler, teşekkür ederim.