Komisyon Adı | : | KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU |
Konu | : | İstanbul Olimpiyat Oyunları Hazırlık ve Düzenleme Kurulunun 2021 ve 2022 yıllarına ait bilanço ve netice hesaplarının görüşmeleri |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 21 .05.2025 |
ORHAN SÜMER (Adana) - Başkanım teşekkür ederim.
Ben de Genel Müdürümüze ve çalışma arkadaşlarına başarılar dilerim. İnşallah, Mustafa Başkanımın temennilerine biz de katılıyoruz, siyasetin dışında bir süreç bu. "Olimpiyat oyunları" dediğimiz zaman her birimiz ayrı ayrı heyecanlanıyoruz tabii ki. Türkiye'miz genç bir nüfus oranına sahip, her branştan yetenekli sporcular yetiştirmesi gerekir ancak ne yazık ki biz bu alanlarda dünya sıralamasında maalesef çıkamıyoruz. Sayıştayımızın 2021-2022 yılı denetim raporları da Türkiye'de olimpiyat kültürünün yeterince gelişmemiş olmasını ve uluslararası düzeyde başarılı sporcular yetiştirme konusunda yaşanan sorunların var olduğunu gösteriyor. Rapora göre gelirlerin zamanında tahsil edilememesi, alacaklara faiz işletilmemesi gibi mali yönetim sorunları bulunuyor. Bu durum spor tesislerinin yapımı ve sporcuların desteklenmesi gibi temel faaliyetlerin aksamasına neden olabiliyor. Ayrıca, olimpiyat arazisinin devri ve imar planlarındaki hukuki sorunlar da spor tesislerinin planlanması ve inşa süreçlerini olumsuz etkilemekte.
Türkiye'de olimpiyat kültürünün yeterince gelişmemiş olmasının temel nedenlerinden biri, sporun tabana yayılmaması ve yetenekli sporcuların erken yaşta keşfedilip desteklenmemesi. Okul sporlarına yeterince önem verilmemesi, spor kulüplerinin altyapı eksiklikleri ve antrenörlerin yetersizliği gibi sorunlar sporcu yetiştirmemizi de maalesef olumsuz etkiliyor. Olimpiyat bir kültür, sadece düzenlemeye çalışmakla değil, sporcu yetiştirmeye çalışmakla da işe başlamamız lazım. Bizde ise işler hep maalesef tersinden; hemen olimpiyat organizasyonu yapmak istiyoruz. Ülkelere olimpiyat organizasyonu verilirken sadece "O ülkede spor yapılabilir mi?" diye bakmıyorlar maalesef, o ülkelerin adaletine, demokratik uygulamalarına, turizmine, gençliğine, dinamizmine de bakılıyor. Paris Olimpiyatları'nda 12,1 milyon bilet satışıyla 1 milyar 489 milyon euro gelir elde edilmiş. Bu rakam hedeflenen geliri 348 milyon euro da aşmıştır. Yeni sponsorluklar için 1,238 milyar euroyla hedefin 150 milyon euro üzerine çıkmışlar. Uluslararası yayın hakları ve küresel ortaklardan da 1,228 milyar euro gelir elde edilmiş. Bağımsız bir çalışmaya göre Paris 2024 Olimpiyatları'nın Paris bölgesine net ekonomik katkısı 6,7 ila 11,1 milyar euro arasında olmuştur. Paris 2024 Olimpiyatları hem organizasyon komitesi açısından bütçe fazlası vererek hem de ülke ekonomisine olumlu katkılar sağlayarak başarılı bir etkinlik olmuştur. Şimdi, buradaki rakamları gördüğümüz zaman olimpiyat oyunlarının sadece spor etkinliği olmadığını anlamalıyız.
Türkiye olarak 2012 ile 2024 yılları arasında Londra Olimpiyatları, Rio de Janeiro Olimpiyatları, Tokyo Olimpiyatları, Paris Olimpiyatları'na katıldık. Bu on iki yıllık 4 farklı organizasyon döneminde Türkiye toplam 32 madalya kazanmış; 4 altın, 9 gümüş ve 19 bronz.
Türkiye'nin olimpiyat oyunlarına yönelik harcamalarına dair kamuya açık ve detaylı bilgi verilmelidir ancak olimpiyatlara hazırlık sürecinde sporcuların eğitimi, tesislerin inşası ve bakımı, antrenörlerin maaşları gibi kalemlerde önemli harcamalar görünüyor ama maalesef bu alanda da başarılı değiliz. Örneğin, 2020 Tokyo Olimpiyatları öncesinde Türkiye'nin sporculara ve altyapıyı yaptığı yatırımların milyonlarca dolar seviyesinde olduğu tahmin ediliyor. Bilindiği üzere, olimpiyatlara en geniş katılımlı kafileyle biz gideriz, başarı gelsin diye en yüksek primleri de biz açıklarız ancak ne yazık ki bir türlü sonuç alamıyoruz. Geçen sene Paris'te yapılan olimpiyatlar bir kez daha sporun ve organizasyonun sadece spor olmadığını, büyük bir katkı ve tanıtım aracı olduğunu bir kez daha göstermiş, artık spor organizasyonları stadyumlardan çıkmış, şehirlerin içine entegre olmuş, hem halkla hem de tüm dünyayla bire bir iletişim hâline gelmiştir.
Hepimize düşen görev, siyasetin dışında Türkiye'yi bu seviyelere çıkarmaktır diyor, hepinize teşekkür ediyorum, başarılar diliyorum.