ORHAN SÜMER (Adana) - Teşekkür ederim Sayın Başkanım.

Ben de kurumun değerli yöneticilerine çalışmalarında başarılar dilerim.

Millî Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasına dair anayasal ve yasal yükümlülüklere sahip olan bir kamu kurumu olmasına rağmen, 2021 yılı Sayıştay Denetim Raporu'nda yer alan bulgular, kurumun mali ve idari yönetiminde ciddi sorunlar yaşadığını gözler önüne sermektedir. 2021 yılı boyunca Millî Piyango İdaresi Yönetim Kurulunun toplantı ve karar yeter sayısına ulaşamaması, raporlara göre 2019'dan itibaren Yönetim Kurulunu eksik kadroyla çalışmakta, bu nedenle bütçe dâhil birçok kritik karar Genel Müdürlük makamının oluruyla alınmaktadır. Yönetim Kurulu gibi kritik bir mekanizmanın devre dışı kalması sakınca doğurmuyor mu? 2021 yılında Millî Piyango İdaresinin brüt satış hasılatı önceki yıla göre 97,8 oranında düşüşle 40,3 milyon TL'de kalmıştır. Bu, programlanan 274,5 milyon TL'lik hedefin çok altındadır. Dönem kârı da öngörülenin yüzde 96,3 altında gerçekleşmiş, şans oyunlarının lisans haklarının Türkiye Varlık Fonu aracılığıyla özel sektöre devredilmesinden sonrası Millî Piyango İdaresi ciddi bir gelir kaybına uğramış ancak bu yapısal değişiklik sonrası alternatif gelir modeli geliştirilememiş bu da kurumu ekonomik açıdan neredeyse işlevsiz hâle getirmiş. 2021 yıl içerisinde Millî Piyangonun faaliyetlerinden kaynaklı 68,4 milyon TL zarar etmesi, giderlerinin yüksek, gelirlerin ise yok denecek kadar az olmasıyla açıklanabilir. Reklam ve tanıtım harcamalarının da sıfıra yakın olması kurumsal görünürlük ve faaliyet alanlarının daraldığını da göstermektedir.

Sayıştay, ayrıca iç kontrol sisteminin kurulmamasını ciddi bir eksiklik olarak da not etmiştir. 2021 sonunda sadece 507 personel istihdam etmekte olan Millî Piyango İdaresi bu kadroyla ne merkezde ne taşrada etkin bir çalışma programı yapabilmektedir. En dikkat çekici eleştirilerinden biri de kamuya ait şans oyunları gelirlerinin bir özel şirkete devredilmesi ve Millî Piyango İdaresinin düzenleyici rolünü zayıflatmakla beraber lisans haklarının devri sonrası Millî Piyango İdaresi yalnızca ikramiye ödeme ve eşya piyangosu gibi sınırlı alanlarda faaliyet göstermesidir. Devletin gelir potansiyeli özel sektörün eline bırakılmış, kamu yararı geri plana itilmiştir. Millî Piyango İdaresi, şans oyunları üzerinden elde edilen kamu gelirlerinin doğru planlanması, yönlendirilmesi ve denetlenmesi açısından önemli bir roldeyken günümüzde maalesef bu rolü büyük ölçüde kaybetmiştir.

Yine, 2022 yılı Sayıştay raporlarında Millî Piyango İdaresinin mülkiyetindeki taşınmazların bilançoda kayıtlı değerlerinin güncellenmemesi, mali tabloların gerçek durumu yansıtmadığını da göstermektedir.

Ayrıca, daha önemli bir husus var. Genel Müdürün sunumunda bahsettiği illegal bahisle mücadelede ise büyük zaaflar görülmekte. Açık kaynaklara bakıldığında, onlarca kumar oyunu sağlayan Millî Piyangoda yazılım tedarikçisi olan yabancı şirketlerin de faaliyet alanlarında kumar yazılımları ve çevrim içi kumarhane gazinosunun olduğu ortaya çıkmıştır. Bugün Millî Piyangonun internet sitesine bakıldığı zaman "Slot" adı verilen kumar oyunu oynattığı, kumar oynamanın yasal olduğu ülkelerde erişilebilen bire bir aynısına farklı isimlerle erişildiği anlaşılmaktadır. Bu oyunların yazılım tedarikçilerine bakıldığı zaman, söz konusu şirketlerin faaliyet alanları kumar yazılımları ve gazino sunucuları olarak belirlenmiştir. Yani Millî Piyangonun internet sitesi üzerinden sanal kumarhane işlettiği net bir şekilde ortaya çıkmaktadır. Bu durum Sayın Genel Müdürün "İllegal bahisle mücadele ediyoruz." söylemiyle çelişmekte midir?

Ayrıca, son üç senede satılamayan biletlere çıkan Millî Piyango bileti var mıdır? Millî Piyango oyunlarından son üç senede ne kadar gelir elde edilmiş, ne kadar ikramiye dağıtılmıştır? Son üç senede ikramiye isabet ettiği hâlde satılamayan biletler hangi bayilere gönderilmiştir? Kurum son üç senede kamuoyuna güven araştırması yapmış mıdır, sonuçları nelerdir? Yapmadıysa kurumun bu konuyla ilgili bir düşüncesi var mıdır? On-line oynatılan "Slot" tarzı oyunlardan başladığı günden bugüne kadar ne kadar kazanç sağlamıştır?

Çalışmalarınızda başarılar dilerim.