| Komisyon Adı | : | (10/2262,2263,2264,2265,2266,2267) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyonu |
| Konu | : | Komisyon raporunda yer verilebilecek hususlara, görüş ve önerilere ilişkin görüşme |
| Dönemi | : | 28 |
| Yasama Yılı | : | 3 |
| Tarih | : | 12 .06.2025 |
YÜKSEL COŞKUNYÜREK (Bolu) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
Değerli Başkanım, Değerli Komisyon üyesi arkadaşlarım; ben de hepinizi sevgi ve saygıyla selamlıyorum.
Tabii ki 21 Ocak 2025 Pazartesi günü sabahın erken saatlerinde yaşadığımız bu hepimizin yüreğini dağlayan kaza, yangın, olay hepimizi derinden sarstı, ülkemizi sarstı. Cenab-ı Allah inşallah tekrar böyle bir olayı yaşatmasın bizlere, öyle dua edelim, o niyetle başlayalım.
Hangi sorunların, hangi hataların, hangi ihmallerin bizleri bu derin acıya sürüklediğini yaklaşık dört aydır burada konuşmaktayız. Birçok kimseyi dinledik, notlarımızı aldık, uzmanlarımız çalışıyor, bakanlıklar çalışıyor. Ben katkı veren herkese, milletvekili arkadaşlarıma ve bütün uzmanlara, bakanlıklara teşekkürlerimi sunmak istiyorum.
Tabii, 21 Ocak 2025 birçok şeyin miladi olacak. Alınacak kararların ve düzenlemelerin bir daha böyle bir kazanın olmasını engelleyecek şekilde olmasını arzu ediyorum, bunu söyleyeyim.
Şimdi, yanan otelde bilirkişi raporunu şöyle bir incelediğimiz, baktığımız zaman biz burada birçok ihmaller zincirini görüyoruz, bir tane ihmal yok yani bir ihmaller zinciri var. Yani Cem Bey'in de dediği gibi, mevcut kanun ve yönetmeliklerimizde bile uyulmayan birçok nokta var ve en önemlisi de denetim mekanizmamızın tam işlemediğini burada görmüş oluyoruz.
Şimdi, değerli arkadaşlar, gittiğimizde biz Dörtdivan ilçemizin üzerinden gittik yangın olan alana, eğer yangın olan alana biz Bolu üzerinden gelmiş olsaydı 42 kilometrelik bir yol katedecektik. Şimdi, yangın 03.20-03.27 civarlarında oluyor. Bakın, ambulans oraya 04.10'da, itfaiye 4.21'de varabiliyor ki uzmanları dinlediğimiz zaman on dakikanın çok önemli olduğunun altı çizildi yangında, on dakika çok önemli. Biz, ilk kurtarma anlarını kaçırmış oluyoruz böyle olunca. Tabii ki burada şu soru aklımıza geliyor: Yani şehirden 42 kilometre uzaktaki böyle bir yerde niye bir istasyon kurulması düşünülmedi, kurulmadı? Bunda kendimi de suçluyorum ve görevli olan, bugüne kadar sorumlu olan herkesin de vicdanına havale etmek istiyorum. Bunu düşünmesi gerekiyordu yani yapması gerekiyordu hem oradaki otel sahiplerinin hem bütün sorumlu arkadaşlarımızın.
Şimdi, Bolu'dan gitseydik ve hava şartları kötü olsaydı inanın iki saatte biz zor varırdık oraya, değil mi Sayın Vekilim?
TÜRKER ATEŞ (Bolu) - Zor şöyle, mevzu şu: Ara sıra gittiğim için kayak yerine, havanın çok kötü olduğu bir zamanda olursa eğer önde greyder gidiyor, bir araç geçiyor, arkasına yine doluyor yani öyle düşünün.
YÜKSEL COŞKUNYÜREK (Bolu) - Aynen öyle, böyle bir ortam, evet.
TÜRKER ATEŞ (Bolu) - Bir de su tankı yüklü olan bir itfaiye aracı...
YÜKSEL COŞKUNYÜREK (Bolu) - Daha da zor olacak.
BAŞKAN SELAMİ ALTINOK - Tabii tabii, öyle. Normal araç değil tabii.
TÜRKER ATEŞ (Bolu) - Ne rampayı çıkabilir ne de... Devrilir orada, kalır.
YÜKSEL COŞKUNYÜREK (Bolu) - Evet, zor olacaktı, Allah'tan hava güzeldi, en azından ambulanslar ve diğer hizmetler biraz daha hızlı olabildi. Onun için, mutlaka burada itfaiye istasyonunu sorgulamamız ve yeni yapılacak yerlerde de bunun sağlanması gerekiyor.
Neyi gördük yine burada? Mesleki eğitim eksikliğimizi gördük her alanda, bunun için de eğitim çalışmalarımızda birçok noktada, -işte Kadem Bey de söyledi- birçok alanda farklı çalışmalar yapılmalı ve yerine getirilmedi.
Şimdi, yangın güvenliği mevzuatıyla ilgili AB düzenlemeleri var, sunumları var, işte, bizim TSE'nin çalışmaları var. Baktığımız zaman, birçok şeyde uyumlu olarak bizim standartlarımız gözüküyor fakat eksikliklerimiz var, güncellenmesi gerekiyor. Bunu nereden görüyoruz? Meclis Genel Sekreterliğinin yaptığı bir çalışmada ülkeler arası kıyaslamalar yapılmış, orada görüyoruz yani bunu, biraz güncellememiz gerekiyor bazı şeylerimizi, onun altını çizmek istiyorum.
Binalarda yangın güvenliğinin sağlanması için imar mevzuatı, yapı denetim sistemi ve iş sağlığı güvenliği düzenlemeleri yangın güvenliği açısından belirli kurallar getirse de denetim süreçlerinin nasıl işlediği ve bu kuralların sahada ne ölçüde uygulandığı detaylı şekilde de incelenmeli yani denetim süreçleriyle ilgili sorunlarımız var. Burada, Sururi Bey altını çizdi, ben de tekrar çizmek istiyorum, yapı denetimle ilgili konunun altını çizmek istiyorum. Ülkemizde bir yapı denetim sistemi var, bu yapı denetim sistemini bizim iyi şekilde çalıştırmamız gerekiyor. Yapı denetim sistemi, itfaiye hizmetleri binalarda yangın güvenliğinin sağlanması açısından hayati öneme sahip. Yapı denetim firmaları, binaların inşaat aşamasında yangın yönetmeliğine uygun şekilde tasarlanıp tasarlanmadığını kontrol etmekle yükümlüdür aslında ancak yapı denetim süreçlerinin etkinliği konusunda hepimizin tereddütleri ve tartışmaları bulunmakta, bu noktada da yapı denetim firmalarının yangın güvenliği kriterlerine daha fazla önem vermesi, denetim mekanizmasını çalıştırması gerekiyor, bunu atlamamamız gerekiyor çünkü elimizde kurumlar var yani kurulmuş yapılar var. Ayrıca, binaların yangın güvenliği açısından itfaiye raporlarının ne kadar etkin şekilde düzenlediği konusunda da tereddütler var. Onun için, itfaiye raporlarının da denetimden geçirilmesi gerekiyor. Bazen çok az personelli olan küçük belediyeler bile itfaiye raporu veriyorlar ama bunun ne derece yeterli olduğu konusunda da soru işaretleri var. Onun için, daha yetkin bir yapıyı oluşturmamız gerekiyor. Yapı denetim ve itfaiye hizmetlerinin entegrasyonunu da sağlamamız gerekiyor ve ortak bir denetim mekanizması kurulması gerekiyor.
Çok şey söylenebilir ama yapılması gerekenlerle ilgili bir iki şeyin altını çizmek istiyorum. Yangın güvenliği konusunda yetki tartışması var yani "Kim yetkili?" gibi. Bunu tartıştık, burada da konuşuldu, bunun için bir düzenleme yapmamız gerekiyor Değerli Başkanım. Yani kimin sorumlu olduğunun, ana sorumlunun kim olduğunun altını çizmemiz gerekiyor.
İkincisi, yangın güvenliği sorumluları ve mühendislerini yetiştirmemiz lazım bu ülkede. Yani bunu özel idarelerde, belediyelerde, kamu kurumlarında görevlendirmemiz lazım ki onlar daha uzman gözüyle bu işe bakabilsin. Ben de bir makine mühendisiyim ama bir yangın uzmanı değilim yani benim bakış açım ile uzmanın bakış açısında mutlaka fark olacaktır. Düzenli ve zorunlu yangın denetimlerini yapmadığımız gözüküyor ve burada bizim azami geçerlilik süresiyle ilgili bir düzenleme... Siz de altını çizdiniz, mutlaka şart, bunun altını çizmemiz lazım, iki yıl, üç yıl, neyse bunu belirlememiz gerekiyor. Akredite denetim kurumlarının kurulmasını bütün arkadaşlarımız söyledi. Yangın güvenliği farklı bina türlerine göre yasalarla tekrar düzenlenmeli yani farklı bina türlerimiz var, buna göre tekrar bir düzenleme yapmamız lazım, onun da altı çizildi. Bağımsız yangın denetim kurumlarını kurmamız gerekiyor ayrıca, bunu güçlendirmemiz lazım çünkü yeterli gelmeyebiliyor, binlerce otelimiz var, binlerce kamu kurumumuz var, işte, toplu insanların yaşadığı binlerce yerler var. Periyodik bakımların zorunlu hâle getirilmesi ve yaptırımların caydırıcı olması gerekiyor, caydırıcı olmadığı zaman bizler maalesef ihmal edebiliyoruz.
Burada, altını çizmek lazım, finansal teşviki işletmemiz gerekiyor mevcut otellerde, biz bunu Bolu'da yaşadık. Şimdi, A oteli Bolu'da, işte, bu denetimlerden geçtiler, çalışmaları durduruldu, eksikleri söylendi, çalıştılar, dedi ki: "Ben 70 milyon para harcadım ama hâlâ oteli açamadım." Yani tabii, 70 milyon az bir para değil, otel de çalışmıyor. Onun için, burada finansal bir yapıyı da kurmamız lazım otelleri desteklememiz açısından, bunun da altını çizmek gerekiyor. Yani bu konuda, çalışan otellere de daha ucuz faizli krediler verebiliriz, destekleyebiliriz.
Eğitim ve tatbikatları mutlaka yapmamız gerekiyor, bunu ihmal etmememiz gerekiyor, zorluğundan bahsetti Kadem Kardeşimiz ama bunu bence ihmal etmememiz lazım. Yani, eğitim önemli, tatbikat önemli, kim nerede, ne yapacağını az çok bilmeli yani, bu belki bir iki günümüzü alır, belki üç beş günümüzü alır ama yapmamız gerektiği inancındayız.
Son olarak da altı çizildi ama ben tekrar altını çizmek istiyorum. Şimdi, Turizm Bakanlığı en son turizm işletme belgesini vererek sözü kapatıyor. Bir otel açıyoruz değil mi? Ben diyorum ki yani eğer son sözü Turizm Bakanlığı söylüyorsa ana sorumlu, çatı sorumlu Turizm Bakanlığı olmalıdır ve diğer bakanlıkları koordine etmelidir. Ben, bir vatandaş olarak bir otele gideceğim zaman bu otel reklamının üzerinde "şu turizm izin belgeli" diye yazıyorsa o bana güven vermeli. Onun için de Turizm Bakanlığı bu işte öne çıkmalı, kendini geriye çekmemeli, ona göre bir genel müdürlük, bir yapı kurabilir efendim ve bu sorumluluğu alması gerektiği inancındayım.
Ben, katkı veren bütün arkadaşlara teşekkürlerimi sunuyorum. Cenab-ı Allah tekrar, inşallah, böyle bir olayı ülkemize yaşatmasın.
BAŞKAN SELAMİ ALTINOK - Amin.
YÜKSEL COŞKUNYÜREK (Bolu) - Biz, Bolulu olarak bunu biraz daha yakinen yaşadığımız için çok zorlandık. Allah, ölenlerimize rahmet eylesin, yakınlarına sabırlar versin.
Ben, hepinizi tekrar sevgiyle saygıyla selamlıyorum.