MEHMET TAHTASIZ (Çorum) - Sayın Başkan, Sayıştayın kıymetli temsilcileri, Sayın Genel Müdür, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Yönetim Kurulu ve değerli hazırun; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Bugün, burada Türkiye'nin geleceğine yön veren, ülkemizi geleceğe taşıyacak ve belki de cari açıktan kurtaracak bir kurumun bilanço ve netice hesaplarını görüşüyoruz. Her ne kadar son yirmi üç yılda siyaseten oy devşirme amacıyla kullanılsa da hemen her seçim döneminde "Gaz bulduk." "Petrol bulduk." diye açıklamalar yapılsa da Türkiye Petrollerinin tam yetmiş yıldır var olduğunu, bu ülkenin her köşesinde doğal gaz ve petrol aradığını gayet iyi biliyoruz. Bu anlamda yapılan her yeni keşif ülkemizin güçlenmesi adına çok kıymetlidir. Bu vesileyle, karada ve denizle özveriyle görev yapan Türkiye Petrollerinin tüm yönetici ve personelini yürekten kutluyorum. Temennimiz Türkiye'nin petrol ve doğal gaz konusunda ithalata bağımlılığının tamamen sıfırlanması, hatta ihraç yapar konuma gelmesidir.

Sayın Genel Müdür, sunuş konuşmanızda 2024 yılında 34 milyon varil ham petrol ve 2 milyar 239 milyon metreküp doğal gaz üretildiğini, 2024 yılında günlük 238 bin varil olan ham petrol üretiminin bu yıl 292 bin varile ulaştığını söylüyorsunuz. Yine, on yıl önce günlük 36 bin varil olan ham petrol üretiminin bugün günlük 187 bin varile ulaştığını söylediniz. Üretimdeki bu artışı memnuniyetle karşılıyoruz. Bu noktada bazı esprili ve sosyal medyada yayınlanan bir konuyu sizlerle paylaşacağım, sizlerin de malumu olduğu üzere, Türkiye'nin birçok bölgesinde ciddi petrol kaynağı olduğunu ancak Lozan Antlaşması'nın hükümleri gereği bu petrol kuyularının betonla kapatıldığı ve Türkiye'nin bu petrolü çıkarmasına izin verilmediği gerek siyaseten gerekse halk arasında uzun yıllardır konuşuluyor. Türkiye'nin tapu senedi olan Lozan Antlaşması'nın yüzüncü yılı 2023 yılında doldu ve ardından bu kapalı olan petrol kuyularının yeniden açılacağı ve Türkiye'nin şahlanacağı söylentileri vardı. Bu işin başındaki insanlar olarak yetmiş yıldır faaliyette olan Türkiye Petrollerinin Türkiye'nin herhangi bir ilinde var olan petrol kuyusuna beton dökmesi söz konusu olmuş mudur? 2023 yılına kadar Türkiye Petrollerinin yurt içinde petrol aramasına ve bulduğu petrolü çıkarmamasına izin verilmiyor gibi bir durum söz konusu oldu mu? Ham petrol üretiminizdeki artışın ana sebebi Gabar'da bulunan petrol mü, yoksa Lozan'ın yüzüncü yılını geride bırakmamız nedeniyle midir bunu da özellikle soralım istedik. Bir de Gabar'da bulunan petrol için 2023 Cumhurbaşkanlığı ve genel seçimlerinden önce o dönemin İçişleri Bakanı Süleyman Soylu seçim meydanlarında, hatta Çorum'da da "Gabar'da öyle bir petrol bulduk ki traktöre koy, çalıştır; bu kalitedeki petrolün benzeri sadece Arabistan'da var. Gabar'da bulunan petrol Türkiye'nin tüketiminin yüzde 10'unu karşılayacak miktardadır." demişti.

Buradan yola çıkarak sorularım olacak: Sayın Süleyman Soylu'nun seçim meydanlarında oy toplamak için kullandığı bu cümlelere katılıyor musunuz, bu bilgiler doğru mudur? Gabar'da bulunan ve çıkarılmaya başlanan ham petrolün gravitesi nedir? Bu anlamda, kalite olarak dünya sıralamasında kaçıncı sırada yer alabilecek cinstedir? Türkiye'nin yıllık petrol tüketimi ne kadardır? Gabar'da bulunan petrolün toplam miktarı ne kadar ve Türkiye'nin petrol ihtiyacının yüzde kaçını karşılamaktadır?

Yine, Sakarya gaz sahasında bulunan doğal gaz miktarı kaç metreküptür? Bu doğal gaz keşfi ve üretimi Türkiye'nin yıllık ihtiyacının yüzde kaçını karşılayabilmektedir?

İran ve İsrail savaşı nedeniyle pompalardaki motorinin litresi 55 lirayı geçti, bugünkü koşullarda 1 varil ham petrolün maliyeti ne kadardır? Orta Doğu'daki gerginlik, İran ve İsrail arasındaki çatışmalar kurumun üretim maliyetlerini ne ölçüde etkilemiştir? 1 varil ham petrol rafine işlemlerinden geçerek araçlara konulabilecek özelliğe kavuştuktan sonra 1 litresinin maliyeti ortalama ne kadardır? Sizlerin bilgisi dâhilinde mi bilmiyorum ancak OECD ülkeleri arasında akaryakıttan alınan vergi açısından kaçıncı sıradayız? Yine, aynı şekilde Türkiye'nin dünyanın en pahalı benzin ve mazotunu kullandığına dair zaman zaman iddialar ortaya atılıyor, bu noktada Türkiye'nin benzin ve motorin fiyatları açısından dünya sıralamasında kaçıncı sırada olduğunu soruyoruz.

Yine, Somali'de karada ve denizde arama çalışmaları yaptığınızı söylediniz, Somali başta olmak üzere yurt dışındaki yaptığınız arama faaliyetlerinden elde ettiğiniz gelir ne kadardır? Hangi ülkeyle hangi tutarda bir anlaşma yapılmıştır?

Sayın Genel Müdür, Gabar'daki petrol sahalarının 2020'li yıllarda keşfedildiğini biliyoruz, yine aynı şekilde Karadeniz'deki doğal gazın da keşfedilmesi 2020'li yıllara dayanıyor. Her iki alanda da tecrübenin yani tecrübeli personelin çok önemli olduğunu biliyoruz ancak Türkiye Petrollerinin 2015'ten beri yüzlerce yerbilimcisi, jeoloji mühendisi, jeofizik mühendisi, petrol mühendisi gibi çalışanlarını zorla emekli ettirdiğine dair bilgiler geliyor. Bu anlamda, Türkiye Petrolleri tarafından 2015'ten günümüze yani son on yılda kaç kişi emekli edilmiştir? Emekli edilenlerin meslek gruplarına göre sıralaması ve sayısı kaçtır? Yine bu yıllarda, Türkiye Petrollerine kaç kişi alınmıştır? Yine, işe alımların meslek grubuna göre dağılımı ve sayısı nedir? Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı ve Türkiye Petrolleri OTC firmanızın bünyesinde toplam çalışan sayısı kaçtır ve bu çalışanların kaçı Türk, kaçı yabancıdır? Yine, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı ve Türkiye Petrolleri OTC şirketinde yabancı asıllı olup da Türk vatandaşlığına geçebilen kişi sayısı kaçtır? Yine, yurt dışında görev yapan personel ile Türkiye'de görev yapan personelin maaşları arasında uçurum olduğu iddiaları doğru mudur? Bu anlamda Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı ve alt kuruluşunuz Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı OTC bünyesinde yurt içi ve yurt dışı maaş farkları ne kadardır? Yurt içindeki çalışmalarınızda personele verdiğiniz en düşük ve en yüksek ücret ne kadardır? Aynı şekilde, yurt dışında çalışan veya Türkiye'de çalışıp da yabancı uyruklu olan personelinize verdiğiniz maaşların miktarı ne kadardır?

Sayın Genel Müdür, personelle ilgili bir diğer önemli konu da kapsam dışı çalışanlarınızın durumu hakkında. 2017 yılında yürürlüğe giren 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'yla, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı kapsam dışı personelinin kurumuyla yaşadığı anlaşmazlıkların çözüm yeri idari yargı kolundan alınıp adli yargı koluna, iş mahkemelerine verilmiştir. Kapsam dışı personelinizi, keyfî uygulamalarla "işçi" deyip çıkardığınızı bize gelen taleplerden öğreniyoruz. Ombudsmanlık kararı, İçişleri Bakanlığı genelgesi, "Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı kapsam dışı personele kamu görevlisi olduğu için yeşil pasaport verilmeli." konulu Kırklareli idare mahkemesi kararı sizlerde olduğu gibi bizlerde de mevcut. Bu personel grubu, kamu görevlisi, Sayıştay denetim raporu insan kaynakları kısmında, kapsam dışı personel için "işçi" yazıyor; bu çelişkiyi, usulsüzlüğü nasıl açıklıyorsunuz? Bu konuda sorunu çözmeye yönelik bir adım atmayı planlıyor musunuz?

Son olarak, kamuoyunda sık sık tartışıldığı ve birinci ağızdan yanıt almak istediğim için soruyorum: Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığının özelleştirilmesi söz konusu mudur? Mevcutta veya yakın gelecekte bir özelleştirme olması mümkün mü? Kurumun 2024 yılı kâr veya zararı ne kadar olmuştur? Kurumun 2024 yılında temsil ve ağırlama giderleri ne kadar olmuştur?

Bir de geçmiş dönem Sayıştay raporlarında yansıyan iki hususu dile getireceğim. Geçmiş dönem Sayıştay raporlarında yapılan uyarılara göre "Özellikle sondaj sahalarında faaliyetlerde kullanılmak üzere temin edilen motorinin çalındığı konusunda şikâyetlerin arttığı ve bu konunun Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Teftiş Kuruluna da intikal ettiği tespit edilmiştir." deniliyordu. Bu hırsızlık olaylarıyla ilgili teftiş kurulu, raporunu tamamladıysa bize de bir örneğini gönderirseniz memnun oluruz. Yine, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı tarafından son beş yılda Emniyet veya Jandarmaya intikal ettirilmiş hırsızlık vakası sayısı kaçtır? Bu şekilde ne kadarlık bir akaryakıt hırsızlığı yapılmış, sorumluları tespit edilip gerekli cezayı almış mıdır?

Bir de yabancı bir firmadan temin edilen "Omega" isimli sismik veri yazılımı vardı. Bu yazılım için bahse konu firmaya her yıl 1 milyon dolara yakın para ödeniyordu. Bu yazılımı hâlâ kullanmaya devam ediyor musunuz? Yerli bir yazılım üretip kullanmaya başladınız mı? Yerli yazılım kullanmaya başladıysanız kullandığınız zamana dek "Omega" isimli yazılıma toplamda ne kadar ödeme yapılmıştır?

Hepinize teşekkür ediyorum.

Aradığınız her yerde bol miktarda doğal gaz ve petrol bulunması ve ülkemizin gelişmesini arzu ediyoruz.

Hepinizi saygıyla selamlıyorum.