AYLİN YAMAN (Ankara) - Şimdi, Engelsiz 112'yi çok beğendim, çok güzel bir sistem, elinize kolunuza sağlık fakat bunun ne kadar aktif çalıştığını lütfen denetlemenizi rica ediyorum çünkü acil servislerde özellikle zihinsel engellilerde daha ağırlıklı olmak üzere bir kan alma problemi var çocuklarda, özellikle engelli çocukların hepsinde ama zihinsel engellilerde çok daha sıkıntılı. Bu nörogelişimsel problemi olan otizm spektrum bozukluğunda özellikle ağırlıklı olmak üzere bu konuda personel maalesef yeterince eğitime sahip değil ve özelleşmiş bir hizmet sunulmadığı zaman gerçekten aileler, çocuk ve acil servis ortamında çok ciddi mağduriyetler yaşanıyor. Tüm acil servislerde çok ciddi sayıda engellimiz olduğu düşünülerek bunun için ayrı poliklinik açma teklifleri vardı, bunun doğru olduğunu düşünmüyorum ama acil servislerde bu grup için özelleşmiş kan alma sistemleri ve bu konuda eğitimli kişilerin bulundurulması çok önemli, bence mutlaka değerlendirilmeli, aileler çok büyük sıkıntı yaşıyor.

Diğer bir konu, daha önceki toplantıda söylemiştim, tekrar yineleyeceğim: Bu bakım işlerinin Aile Bakanlığından Sağlık Bakanlığına devredilmesi -özellikle bakım merkezleri- düşünülüyor mu acaba? Çünkü hepimiz görüyoruz, işin ucunda hep bir sağlık problemi var ve bunun denetimlerinin daha doğru yapılabilmesi için aslında bu devrin mutlaka düşünülmesi gerekiyor. Mesela, kısa süreli bakım merkezleri, kreş benzeri, özellikle engelliler için yani ailelerin kısa süreli bakabileceği, işlerini görmek için böyle kısa dönem işler -âdeta kısa palyatif bakım süreci gibi- çok etkili olabilecek ama bunun kesinlikle Sağlık Bakanlığı bünyesinde olması gereken bir iş diye düşünüyorum.

Bir diğer konu, rehabilitasyon hizmetleri ve diş hizmetlerinde bir zafiyet olduğunu düşünüyorum Türkiye'de sağlık hizmeti sunumunda. Rehabilitasyon hizmetleri, diş hizmetinin, özellikle engelliler için diş hizmetini özellikle vurgulayayım çünkü diş ağırlıklı özelde de yürütülen bir iş olduğu için ama engelliye diş hizmeti sunmak çok daha özellikli bir iş olduğu için bunun da masaya yatırılması gerektiğini düşünüyorum. Ve özellikle rehabilitasyon hizmetlerinin genel olarak, ortopedik rehabilitasyon da buna dâhil, nörolojik rehabilitasyon da buna dâhil -hepinizi gün içinde, bir rehabilitasyon merkezine yerleştirebilmek için sayısız arayanlar oluyordur- bunun da gündeme getirilmesi gerekiyor çünkü bunlar emek yoğun merkezler aslında, kalifiye ve iyi personel ihtiyacı var ama bunu tekrar vurgulamak istiyorum; bizim yeterli personelimiz var aslında atanmayı bekleyen ama maalesef, bir maliyet kalemi gibi görülüyor çoğu zaman bu personel. Bu bakım merkezlerinde çalışabilecek yaşlı bakım teknikeri var, hasta bakım teknikeri var, engelli bakım teknikerleri var, fizyoterapist var. Çok sayıda çalışabilecek eleman varken bunun gündeme alınmamasının doğru olmadığını düşünüyorum.

Evde bakım süreçlerinize baktım, 2 milyon 744 bin hasta bakılmış yani gerçekten çok yüksek bir rakam ama mesela yeterince evde bakım teknikeri yok buralarda. Mesela çok ciddi evde rehabilitasyon uygulamaları var, yeterli fizyoterapist ataması yok. Yani bunları daha önce Aile Bakanlığının sunumunda da söyledim, ne olursunuz bu tür hizmetleri verirken yeterli eğitim almış, kalifiye, o konuda mezun personel var mı, yok mu; onların da tekrar gözden geçirilmesini rica ediyorum.

Son olarak, arkadaşım söyledi, muayene farklarının bu engelli vatandaşlarımızdan kesinlikle alınmaması lazım. Biz zaten hiç muayene farkı alınmamasını savunan bir zihniyetteyiz ama en azından başlangıcınızı engelliler için yapmalısınız. İlaç farkı olmamalı bu grup için, muayene farkı olmamalı; protez, ortez farkları olmamalı; bunların da lütfen masaya yatırılmasını rica ediyorum.

Çok teşekkürler.