AYLİN YAMAN (Ankara) - Sayın Başkan, değerli konuklarımız; hepinize hoş geldiniz diyorum, hem de sunumlarınız için teşekkürlerimi sunuyorum.

Erişilebilirlik, engelli politikalarında çok önemli bir konu gerçekten de. Bunu ele alırken sadece ulaşım ulaşım kısmına baktığımızda ev, kaldırım, durak, araç, hedef nokta, bina girişi ve asansör bu zinciri çok iyi analiz etmemiz gerekiyor. Yani sadece tabii, kara yolları, hava yolları gibi daha geniş perspektiften bakmanın ötesinde, gerçekten şehir içi ulaşımdaki zincirin tüm halkalarını eksiksiz yerine getiriyor olmamız lazım. O yüzden, bazı konularda çok yol kat etmişiz gerçekten, teşekkürlerimi sunuyorum çünkü o süreci bilen biri olarak farklı noktalarda gelişim sağlayabildik ama bizim daha kısa mesafe ulaşımında çok ciddi sorunlarımız var: İşte, kaldırımların durumu, daha birçok yerde rampa sorununu dahi aşabilmiş değiliz ki kamu kurumları da buna dâhil, özel kurumlardan hiç bahsetmiyorum. Asansörlerin ulaşılabilir olması sorunu var, kaldırımların, biliyorsunuz bu sarı, özel olarak görme engelliler için yapılan birtakım düzenekler aslında ihtiyacı karşılayan düzenek olmadığı gibi, birçok insanın onlara basıp düşen, özellikle kış aylarında ciddi buz tutarak ekstra düşmeye neden olan düzenek olması açısından bunların önemle takip edilmesi gerekiyor. Sesli durak sistemi, sesli otobüsler, bunların hepsinin ulaşılabilirlikte masaya yatırılması gerekiyor. Ben açıkçası onu da görmek isterdim bu düzenek içinde nerelerdeyiz diye.

Şimdi, ben onun dışında, demir yollarında, hava yollarında ve kara yollarında yapılanları dinlediğimde; demir yollarının ücretsiz, hava yollarının yüzde 20 indirimli, kara yollarının da yüzde 40 indirimli olduğunu gördüm. Bir kere, burada bir standardizasyonun olmaması düşündürücü çünkü artık engelliler için kısa sürede gideceği yere ulaşım çok önemli, dolayısıyla hava yolu. Hava yoluyla mümkün olduğu kadar birçoğunun oturma düzeneği, uzun süreli oturmayla ilgili sorunu olduğunu düşünecek olursanız hava yollarını bizim ekstra kolaylaştırmamız gerekiyor. Zaten bilet fiyatları çok pahalı biliyorsunuz, yüzde 20 indirim yeterli bir indirim değil. Zaten kullanıcısına bakıyorsunuz, demir yolları ücretsiz, yaklaşık 10 milyon kişi kullanmış; hava yolunu 4,5 milyon kişi kullanmış; kara yollarını 3,5 milyon, yüzde 40 indirim olmasına rağmen ama kara yollarındaki sorun, duraklarda inme binme yani indirim oranından öte fiziksel koşullarla da alakalı. Dolayısıyla biz bu yolları standardize etmeliyiz ama özellikle hava yollarında engelliler için ücretsiz alan açmamız gerekiyor; bu şart. Bakın, zihinsel engelliler için de çok önemlidir kısa sürede gideceği yere ulaşması, ortopedik engelliler için de çok önemlidir; bunu mutlaka masaya yatırmamız ve üzerinde çalışmamız gerekiyor.

Son olarak bu, araçlarla ilgili park yeri konusunu konuştuk. Gerçekten, engelli park yerlerine park edenlerin cezalarının çok ağır olması gerekiyor, hepimiz hemfikiriz. Bu bir kültür, bu kültürün yerleşmesi için bazen maalesef parasal cezai yaptırımları kullanmamız gerekiyor; o konuda hiçbir sorun yok. Yerli üretim arabalarla ilgili söyleyeceğim ben. Biliyorsunuz, son çıkan, geçtiğimiz yılın aralık ayında ÖTV muafiyetiyle ilgili çıkan kanunla beş yıldan on yıla çevrilirken bir kural daha getirildi, yüzde 40 yerlilik zorunluluğu getirildi arabalar için. Oysa, yerli üretimde bakacak olursanız, tekerlekli sandalyelerin girişi için üretime özel bir uygulama yok. Bu yabancı üretimde var "WHILL" dediğimiz kısacası (*) kısaltması olan "WHILL" dediğimiz logonun uygulama alanı yerlilikte henüz yok, buna özel bir teşvik yok. Dolayısıyla biz yerli üretimi teşvik etmek istiyoruz, gayet güzel bir uygulama bu ama yerli üretimi teşvik ederken eğer tekerlekli sandalye için bir alan açamıyorsak öyle bir özel üretim yapamıyorsak, biz yerli arabayı alıp sonradan başka teknik donanımı götürüp ekstra bir şey yaptırmaya kalkacaksak bu, engelliye bir zulüm hâline geliyor. Dolayısıyla bizim, bunu, oradaki yaptırımın nedenini geçen sefer de konuşmuştuk. esas nedeni gerçekten usulsüz kullanımların önüne geçmekti ama onu yaparken gerçek engellilerin cezalandırılması şekline döndü. O yüzden, sizden ricam, bu uygulamanın yerli üretimi teşvik ederken yerli üretimdeki bu "WHILL" uygulamasının da bazı şeylerde zorunlu tutulması gerekiyor ancak biz engellileri yerli üretime öyle teşvik edebiliriz.

Çok teşekkür ediyorum.