KOMİSYON KONUŞMASI

ORHAN YEGİN (Ankara) - Yani, İşsizlik Fonu'nun hem aktif pasif argümanları var. Bu, Fon'a galiba yüzde 4 bir ödeme yapılıyor, yüzde 1'ini, 1 puanlık ödeme işçiden kesiliyor.

ERHAN USTA (Samsun) - İşçi, işveren, devlet.

ORHAN YEGİN (Ankara) - 1 puan devlet ödeme yapıyor, 2 puanda işveren yapıyor; 4 puanlık birikimlerle sağlanıyor bu.

Şimdi, "İşini kaybeden çalışana ödemelerin yaklaşık yüzde 35-40'ı ödeniyor." dedi Sayın Bakırlıoğlu. Bir ödeme yapılıyor, onun da belli koşullar var, o koşulların olmasının da kendi içinde bir gerçekçiliği var, bir sahiciliği var. Yani çalışan hemen gittiği işten bugün yarın ayrılmasın, "Ne de olsa Fon burada." diye, o çalışma hayatındaki düzen bozulmasın diye onları sınırlamış. Demiş ki: "Bazen işveren de yanlış bildirimde bulunabilir bir kişiyle ilgili sırf ondan yararlansın." diye, bu şekilde biliyorsunuz, dünya kadar sahte sigortalılık meseleleri var. Dolayısıyla onu belli kriterlere bağlamış. Demiş ki: "Üç yılda şu kadar, yılda şundan az olmamak kaydıyla..." gibi kriterlere bağlamış. Ha, belki orada itiraz edeceğimiz husus şu olabilir: İşten ayrılan kişi bütün koşulları sağladığı zaman maksimum net asgari ücret miktarınca bir para alıyor galiba. Yani işte, bugün yüzde 9,5 katından bahsetti primle ilgili.

HÜSEYİN ALTINSOY (Aksaray) - 9.

ORHAN YEGİN (Ankara) - Yani aslında orada kişinin ödediği primi baz alarak -son beş yılda, on yılda, üç yılda neyse- aldığı maaşı da baz alarak ona uygun bir şey aslında ödemek lazım. Bir genel müdür de, herhangi bir şirket de CEO olan birisi de ayrılıp İşsizlik Fonu'na gelip müracaat ettiğinde onun da aldığı rakam maksimum bir asgari ücret miktarına geliyor, o işin ayrı boyutu.

AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Ne katkısı var?

ORHAN YEGİN (Ankara) - Ama "Bu para sermayeye, sermaye sahiplerine aktarılıyor." demek doğru bir şey değil. Sonuçta onlara aktarılan işte, İşbaşı Eğitim Programı'ndan tutun da kısa çalışma ödeneğine kadar bunların hepsinin temelinde istihdamı korumak var.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Buyurun.

ORHAN YEGİN (Ankara) - İşveren sıkıştığı zaman, artık işsizliğe doğru gideceği zaman ona "Bak, ha! Eğer sen personeli işten çıkarmazsan, işçinin azaltmazsan ben şu işçi sayısını korumak koşuluyla sana bu teşvikleri, bu ödemeleri yapacağım." diye aslında istihdamı koruyor, kişi çalışma hayatında tutan da bir şey bu aynı zamanda. O yüzden meseleye işte bu, "İşverene verilen para, işveren buradan sermaye destekleniyor." gibi düşünmek doğru değil. Onun temel maksadı: İstihdamı korumak, kişinin istihdamda kalmasını sağlamak. Dolayısıyla iş ortamının sürekliliğini ayakta tutmak, oradaki mesele o, onu görmek lazım.