| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | |
| Dönemi | : | 28 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 11 .11.2025 |
EDNAN ARSLAN (İzmir) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Sayın Bakan, değerli bürokratlar; öncelikle ben bütçenizin hayırlı uğurlu olmasını diliyorum.
Sayın Bakanım, geçen yıl burada Tip 1 diyabetleri uzunca bir süre konuşmuştuk. Ben Bakanlığınıza, size, emeği geçen arkadaşlara, bu konuda destek olan herkese çok teşekkür etmek istiyorum. 2-18 yaş arası Tip 1 diyabetlilerin bu sensörlerinin geri ödeme kapsamına alınmasıyla ilgili yoğun bir mesai götürmüştük. Bu açıdan ben bir teşekkür etmek istiyorum ama Sayın Bakanım, bu miktar yetmiyor. Yani, şöyle yetmiyor: Verdiğimiz destek her Tip 1 diyabetli için... Sensörlerin bazıları on beş günlük, bazıları on günlük yani marka var, on beş günlük olan markalarda her 2 sensörden 1'inin parasını karşılıyor, 1'ini gene vatandaş cebinden veriyor ya da on günlük olan... Yani, 3 tane sensör alan vatandaş için de 3 tanesinin 1 tanesini karşılıyor, vatandaş gene 2 tanesinin cebinden alıyor Sayın Bakanım. Yani, malum, ekonomik koşullar ortada ve çok hassas bir konu. 610 milyon lira gibi bir kaynak bu yıl için, herhâlde dokuz ay için ayrılmış, ödenmiş, öyle söyleyeyim yani gördük, büyük paralar değilmiş aslında. Bakın, bütçemizin büyüklüğü 448 milyar lira, büyük bir para değil, bu miktarın arttırılıyor olması çok önemli, bunun acil bir şekilde artırıyor olması gerekiyor. Geçen yıl konuşmalarımızda hep şunu yapıyorduk: Ya, işte, kaynak meselesi hep, çok sıkça konuştuğumuz bir işti, sayıyı bir türlü tutturamamıştık ama gördük ki fiiliyat uygulamaya girdiğinde aslında çok büyük bir külfet değil Türkiye Cumhuriyeti bütçesi için de Çalışma Sosyal Güvenlik Bakanlığı bütçesi için de.
Bir de 18 yaş üstü var. Sayın Bakanım, bir gün sonra geçmiyor bu yani 18'inci yaşını kutlayan, 19'uncu yaşına giren gencin Tip 1 diyabet problemi bitmiyor ve o genç okuyor, okula gidiyor, o genç çalışıyor; öyle hikâyelerle karşılaşıyoruz ki inanın, çok trajik yani o gencimize, o sensörü alamayan kardeşimize biz hâlâ devlet olarak "Parmağını del." diyemeyiz. Gece uykuda hipoglisemiye girenler var, koma hâlini görenler var ve onların yarattığı ciddi sağlık sorunları var. O yüzden, 18 yaş üstünün de amasız fakatsız tüm Tip 1 diyabetliler için bu işin ödeme kapsamına alınması gerekiyor. Bakın, rakamlar ortaya çıktı, miktarlar belli ve bu miktarlar üzerinden bir konuşmak lazım, özellikle Maliye Bakanına hep beraber baskı yapmamız lazım çünkü sağ olsun, Maliye Bakanımız uzaya astronot göndermeye geldi mi çok bonkör; 50 milyon dolar gittiği söyleniyor, 2 milyar. Bakın, geçen yıl yaptığımız Tip 1 diyabetlerle ilgili 3 katı kadar bir para ödendi, bir e-ticaret yasası çıkardık, biz burada hesabını kitabını yaptık; 100 milyar lira. Bakın, 150 katı, 130 katı bir para, bir kaynak lisans bedellerinden vazgeçtiğimiz için varsıl insanların cebinde kaldı. Kaynak var Sayın Bakanım. Bunu hep beraber -siyasetüstü bir meseledir- muhalefetiyle, iktidarıyla sorumluluk sahibi olan herkesin burada elini taşın altına koyarak... Devletimiz için çok büyük bir para olmadığını görüyoruz, rakamlar gösteriyor. Çünkü Tip 1'in komplikasyonlarının sağlık sistemimize vermiş olduğu ekonomik zarar çok daha büyük, zaten insanların bedenine verdiği zararı anlatmak mümkün değil; kiminin gözüyle ilgili sorunu oluyor, kimini kalp damar sağlığıyla ilgili problemi oluyor, kiminin böbrekleriyle ilgili oluyor, kiminde uzuv kaybı oluyor. İki gün önce bir kardeşimiz maalesef böbrek yetmezliğinden hayatını kaybetti. Bize video gönderen kadınlarımız, annelerimiz "İki çocuğum var, ölmekten korkuyorum, çocuklarım ortada kalacak." diyorlar. Hamilelerimiz var Değerli Bakanım, bunu derhâl yapın. Şimdi, hamile Tip 1 diyabetlinin şeker kontrolünü yapması çok önemli. Derhâl yani buradan çıkar çıkmaz bunu yapmamız gerekiyor, bu sensörü hemen ödeme kapsamına hamileler için almamız gerekiyor. Mesela, ÇÖZGER raporları var, 18 yaşından sonra yüzde 30'u düşüyor bu yani dediğim gibi, 18 yaşından sonra bu Tip 1 diyabet geçmiyor. Bu raporları bir daha gözden geçirmemiz gerekiyor.
Bir de bu işin insülin pompası kısmı var. Artık dünya yapay pankreasa geçti yani sensör ile pompayı konuşturdukları, bir yazılım vasıtasıyla konuşturdukları sisteme geçtiler. Pankreası küsmüş Tip 1 diyabetliler için yapay pankreaslar var. Bu yapay pankreasla ilgili, bu insülin pompalarıyla da ilgili derhâl bir çalışma yapıyor ve bunu da geri ödeme kapsamına alıyor olmamız lazım.
Geçen yıl bir başlangıç yaptık, umarım, bundan sonra da bu başlangıcın devamını getiririz.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
EDNAN ARSLAN (İzmir) - Tüm Tip 1 diyabetliler için bu sorunu ortadan kaldırmış oluruz diyorum, teşekkür ediyorum.