AYŞE SİBEL YANIKÖMEROĞLU (İstanbul) - Teşekkür ediyorum.

Sayın Başkan, Sayın Bakan, değerli Komisyon üyeleri ve bürokratlar; hepinizi saygıyla selamlıyorum. Kültür ve Turizm Bakanlığının 2026 yılı bütçesi 70 milyar lira olarak teklif edilmiştir ancak bu kaynağın nereye harcandığı ve ne kadarının kamu yararına dönüştüğü ciddi bir soru işaretidir.

Sayın Bakan, açıklamalarınızda 2025 yılında 65 milyon ziyaretçi ve 64 milyar dolar gelir hedeflediğinizi söylediniz. Yine, sizin açıklamalarınızdan yılın ilk dokuz ayında 50 milyar dolar gelir ve 50 milyon ziyaretçinin ülkemize geldiğini öğrendik ancak bu tabloya baktığımızda hedefler ile gerçekler örtüşmüyor ne yazık ki. Bunun nedenlerini öğrenmek isteriz.

Sektör temsilcileri Avrupalı turistlerinin artık başka Akdeniz ülkelerini tercih ettiğini söylüyor. Türkiye'de tatil maliyeti her geçen gün artıyor, rekabet gücümüz zayıflıyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Ses gitti.

ÜMİT ÖZLALE (İzmir) - Bir dakika verdiniz.

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Evet, buyurun.

AYŞE SİBEL YANIKÖMEROĞLU (İstanbul) - Ayrıca, otel doluluk oranları da pandemi sonrası en düşük seviyelere gerilemiş durumda yani turizmde kriz hâlâ sürüyor. Bu bütçe ve yönetim anlayışıyla hedeflerinize ulaşmakta zorlandığınız ortada.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ÜMİT ÖZLALE (İzmir) - Ne yapıyorsunuz?

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Pardon.

ÜMİT ÖZLALE (İzmir) - Baştan başlayalım isterseniz.

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Tamam, başlayabilirsiniz.

AYŞE SİBEL YANIKÖMEROĞLU (İstanbul) - Baştan mı başlayayım Başkanım?

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Başlayın.

AYŞE SİBEL YANIKÖMEROĞLU (İstanbul) - Sayın Başkan, Sayın Bakan, değerli Komisyon üyeleri ve bürokratlar; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Kültür ve Turizm Bakanlığının 2026 yılı bütçesi 70 milyar lira olarak teklif edilmiştir ancak bu kaynağın nereye harcandığı ve ne kadarının kamu yararına dönüştüğü ciddi bir soru işaretidir.

Sayın Bakan, açıklamalarınızda 2025 yılında 65 milyon ziyaretçi ve 64 milyar dolar gelir hedeflediğinizi söylediniz. Yine, sizin açıklamalarınızdan yılın ilk dokuz ayında 50 milyar dolar gelir ve 50 milyon ziyaretçinin ülkemize geldiğini öğrendik ancak bu tabloya baktığımızda, hedefler ile gerçekler örtüşmüyor ne yazık ki. Bunun nedenlerini öğrenmek istiyoruz.

Sektör temsilcileri Avrupalı turistlerin artık başka Akdeniz ülkelerini tercih ettiğini söylüyor. Türkiye'de tatil maliyeti her geçen gün artıyor, rekabet gücümüz zayıflıyor. Ayrıca, otel doluluk oranları da pandemi sonrası en düşük seviyelere gerilemiş durumda yani turizmde kriz hâlâ sürüyor. Bu bütçe ve yönetim anlayışıyla hedeflerinize ulaşmakta zorlandığınız ortada.

Sayın Bakan, önemli bir konuya daha değinmek istiyorum: Bütçe verilerine baktığımızda denetim sayılarında da ciddi bir düşüş görüyoruz. Geçen yıl 7.380 tesis denetlenmişti, bu yıl hedef 4.200'dü, yıl sonu gerçekleşmesi 3.750 civarında olacak. 2026 hedefi ise yalnızca 4 bin tesis. Oysa Türkiye genelinde yaklaşık 22 bin tesis var yani toplamının beşte 1'i bile denetlenemiyor.

Tekrar vurgulamak istiyorum: Geçen yıl 7.380 tesis, bu yıl 3.750 tesis denetlenmiş; 2026'da yalnızca 4 bin tesis denetlenecek. Neden her geçen yıl denetleme rakamlarını azaltıyorsunuz? Buradaki amaç nedir, öğrenmek istiyoruz.

"Nasıl olsa hesap vermiyoruz. Daha daha çok yangın, daha çok ihmal ve can kayıpları olması önemli değil." diye mi düşünüyorsunuz? Kartalkaya'da yaşanan acı olay hâlâ yürekleri yakarken denetimlerin azaltılması kamu güvenliğine yönelik açık bir ihmal değil midir? Sayın Bakan, İstanbul dünya çapında bir markadır; 8 bin yıllık tarihiyle 3 imparatorluğa başkentlik yapmış bu şehir, Türkiye turizminin göz bebeğidir ama bu potansiyel hâlâ tam değerlendirilemiyor, birçok tarihî yapı restore edilmeyi bekliyor, hatta bazıları yok oluyor.

Ayrıca, bir şey daha eklemek istiyorum: Geçen seneki bütçe sunumunuzda Anadolu yakasını ihmal ettiğinizi belirtmiştiniz. Görünen o ki bu bütçede de ihmal edilmiş. Peki, Sayın Bakan, İstanbul'un yarısını oluşturan bu bölgeyi neden yıllardır görmezden geliyorsunuz?

İstanbul Büyük Şehir Belediyesi, kültür varlıklarının korunması için kapsamlı çalışmalar yürütüyor; son dönemdeki operasyonlara rağmen son altı yılda 36 binden fazla restorasyon, 34 tamamlanan, 32 devam eden yeni müze ve 73 yeni kütüphane projesi hayata geçirilmiştir.

Bir diğer tartışmalı konu da Haydarpaşa ve Sirkeci Garlarının yirmi dokuz yıllığına devredilmesidir. "Kültür ve sanat adası olacak." deniyor ama süreç şeffaf değil. Kamu yararı mı gözetiliyor yoksa ticari rant mı? Bu alanlar halkın malıdır, geçmişine, aslına ve kamusal niteliğine uygun şekilde kalmalıdır.

Sayın Bakan, bütçe sadece para değildir, bir vizyondur; kaynaklar doğru alanlara yönlendirilmezse, denetim, şeffaflık ve yerel iş birliği sağlanmazsa başarı mümkün değildir. Biz bu bütçenin kamu yararı için kullanılmasını istiyoruz. Denetim raporları kamuoyuna açık olmalıdır. Kültürel ve doğal varlıklarımız korunmalıdır.

Teşekkür ediyorum.