| Komisyon Adı | : | DIŞİŞLERİ KOMİSYONU |
| Konu | : | İstanbul Milletvekili Numan Kurtulmuş’un Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Somali Federal Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Kültür Merkezlerinin Kuruluşu, İşleyişi ve Faaliyetleri Hakkında Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi (2/1642), (TBMM İçtüzüğü’nün 77’nci maddesine göre) |
| Dönemi | : | 28 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 16 .10.2025 |
OĞUZ KAAN SALICI (İstanbul) - Bizim Somali'de ciddi bir askeri varlığımız var. Onun son durumuyla ilgili bir bilgi alabilir miyiz? Birinci soru.
Eş Şebab, yanlış hatırlamıyorsam birkaç ay önceydi, Mogadişu'ya kadar ilerlemişti ya da böyle, bu tür haberler vardı Türkiye basınında. Oradaki son durum ne? Çünkü bizim askeri varlığımızla bağlantılı olarak soruyorum bunu.
Bir de basında şu tür haberler çıkıyor ara ara: Biz işte Türkiye'nin Afrika'ya açılım politikaları çerçevesi içinde Somali'ye bazen yardım gönderiyoruz, bazen hibe ediyoruz ama bu yapmış olduğumuz yardımları ya da hibelerin aslında oradaki bazı iş yapan Türk firmalarının alacaklarının karşılığında ödendiğine dair yazılar çıkıyor. Böyle bir şey var mı gerçekten? Yani açık olmadıysa da tekrar söyleyeyim. Hani biz buradan oraya yardım gönderiyoruz, o yardım orada Somali Hükûmetinden alacağı olan bir Türk firmasının alacağının karşılığı olarak gönderilmiş gibi olduğuna...
TALİH ÖZCAN (Düzce) - Komisyon gibi...
OĞUZ KAAN SALICI (İstanbul) - Arada komisyon da kesiliyordur tabii eğer öyle bir şey varsa ama böyle bir şey var mı, yok mu? Yani esas mesele o çünkü arada bir böyle basına çıkar bu tür haberler, Türkiye'de yazılır çizilir; isim, tarih vesaire verebilirim.
Teşekkür ederim.
BAŞKAN FUAT OKTAY - Evet, buyurun.
DIŞİŞLERİ BAKAN YARDIMCISI AYŞE BERRİS EKİNCİ - Sayın Genel Müdürümüz, terörle mücadele konusunda buyurun.
DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI İSTİHBARAT VE GÜVENLİK İŞLERİ GENEL MÜDÜRÜ KENAN YILMAZ - Sayın Başkanım, Komisyonumuzun değerli üyeleri; Kenan Yılmaz, ben, Dışişleri Bakanlığı İstihbarat ve Güvenlik İşleri Genel Müdürü.
Terörle mücadele, sayın vekilimizin sorduğu sorunun terörle mücadele boyutuna ilişkin olarak belirttikleri hususu, özellikle Eş Şebab terör örgütü tehdidini yakından takip ediyoruz; Somali'nin güvenliği açısından ciddi risk oluşturuyor. Zaten Somali'yle ilişkilerimizde ülkenin bu alanda kapasite geliştirmesi, kolluk kuvvetlerinin de kapasite geliştirmesi konusunda biz de imkânlarımız ölçüsünde yardımcı olmaya çalışıyoruz. Evet, Eş Şebab örgütü, maalesef, hâlen ülke güvenliği açısından bir risk oluşturmaktadır.
Diğer ekonomik konulardaki, o hususlardaki sorulara cevaben Sayın Bakan Yardımcımız...
DIŞİŞLERİ BAKAN YARDIMCISI AYŞE BERRİS EKİNCİ - Evet, teşekkür ediyorum.
Sayın Vekilim, 2013'ten bu yana verdiğimiz doğrudan bütçe katkımız Somali'ye devam ettirilerek Somali Federal Hükûmetine 30 milyon dolar tutarında nakdi hibe sağlanmasına ilişkin hibe anlaşması da 5 Ocak 2023 tarihinde imzalanmıştı. Bütçe yardımı Somali Cumhurbaşkanlığı ve Başbakanlık ofislerinin giderlerinin yanı sıra kamu görevlileri ve askerlerin maaş ödemeleri için kullanılmaktadır. Bizim tarafımızda basına yansıyan şekliyle bir bilgi bulunmamaktadır.
Teşekkür ederim.
BAŞKAN FUAT OKTAY - Başka var mı?
Bu Eş Şebab'la ilgili bir daha söyler misiniz durumu yani mevcut durumdan daha ileride mi, geriledi mi boyutu? Bizim askerî varlığımızın orada Eş Şebab'ın veya terör örgütlerinin gerilemesine katkısı nedir?
DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI İSTİHBARAT VE GÜVENLİK İŞLERİ GENEL MÜDÜRÜ KENAN YILMAZ - Sayın Başkanım, bizim her alanda olduğu gibi bu alanda da Somali'nin huzuru, terörle mücadelesindeki başarısı için katkılarımız sürüyor; iş birliği, tecrübe paylaşımı, bilgi paylaşımı, kapasite artırımı gibi konularda biz Somali makamlarına yardımcı olmaya çalışıyoruz imkânlarımız ölçüsünde. Ülke gerçekliği bakımından ben o riske dikkat çektim, tehdide dikkat çektim. Sahadaki gerçeklik mücadeleyi kararlı bir şekilde yürütmeyi gerektiriyor. Somalili kardeşlerimiz bu alanda ellerinden gelen gayreti gösteriyorlar; biz de desteğimizi esirgemiyoruz, yardımcı olmaya çalışıyoruz.
BAŞKAN FUAT OKTAY - Evet, teşekkür ediyorum.
DIŞİŞLERİ BAKAN YARDIMCISI AYŞE BERRİS EKİNCİ - Sayın Başkan, esasen, biraz önce sayın vekilimizin de sorduğu üzere, 2017 yılında Millî Savunma Bakanlığımıza bağlı olarak faaliyete geçen Mogadişu'da TURKSOM Askerî Eğitim Merkezi'nde Somali ulusal ordusu için er, erbaşlar ve subay, astsubaylar yetiştirilmektedir. Hâlihazırda yetiştirilen yaklaşık 600 subay ve 600 astsubaya ilaveten yaklaşık 400 subay ve astsubayın eğitimi de devam etmektedir. Bunun yanı sıra özel kuvvetler eğitimi kapsamında ise 400 subay ve astsubay yetiştirilmiştir. TURKSOM'da erbaş ve er eğitimleri kapsamında toplam 4 tugay kartal birliği "Gorgor" yetiştirilmiş olup tazeleme ve bütünleme eğitimleriyle birlikte yetiştirilen erbaş ve er sayısı yaklaşık 11 bine ulaşmıştır. Ayrıca Millî Savunma Üniversitesindeki eğitimlerle subay, astsubay temel eğitimleri başta olmak üzere yaklaşık 1.600 personele ülkemizde kurs verilmiştir. Bahse konu birliklerin donatımı yine ülkemiz tarafından yapılmaktadır.
Teşekkür ederim.