OĞUZ KAAN SALICI (İstanbul) - Şimdi, bildiğiniz üzere, Libya'da parçalı bir siyasi durum var. Biz, anlaşmayı Millî Birlik Hükûmeti'yle yapıyoruz ama bir yandan da Hafter'le ilişkiler geliştirdi Türkiye bu süreç içinde ki başta durum çok farklıydı, çok karşı karşıya bir durum söz konusuydu.

Hafter'le ilişkiler ne durumda ya da bölünmüş Libya siyasetinde Türkiye'nin konumlanması nasıl yani güncel konumlanması nasıl, bir onu öğrenmek isterim.

Bir de deniz yetki alanlarıyla ilgili bir anlaşma vardı biliyorsunuz, o anlaşma bir türlü Libya tarafından onaylanmadı, Hükûmet tarafı onaylıyordu ama Meclis tarafında sıkıntı vardı; oradaki son durum nedir?

Bunlarla ilgili bilgilendirirseniz sevinirim.

DIŞİŞLERİ BAKAN YARDIMCISI AYŞE BERRİS EKİNCİ - Teşekkür ediyorum.

Libya'nın siyasi birliğinin ve toprak bütünlüğünün korunmasıyla bu ülkede kalıcı istikrar, barış ve refah tesisi gayretlerine desteğimiz sürüyor. Şahsiyetleri değil, kurumları esas alan, ilkelere dayalı bir siyasa güdüyoruz; bu anlayıştan hareketle, Trablus'taki meşru Hükûmetle çalışırken Libya'nın batısına, doğusuna ve güneyine bir bütün olarak yaklaşıyoruz. Tüm kesimlerle temaslarımızı, ülkemizin ev sahipliğinde gerçekleşenler dâhil uluslararası toplantı ve görüşmelerle, karşılıklı ziyaretler yoluyla pekiştirmeye çaba gösteriyoruz. Ülkede birliğin sağlanması için "tek Libya" ilkesiyle hareket eden Türkiye, bu çerçevede, Libya'da güvenlikten enerjiye, ticaretten kalkınmaya, muhtelif kulvarlarda ülkenin tüm bölgeleriyle ilişki ve iş birliğini karşılıklı saygı ve çıkar temelinde, etkin şekilde geliştirmektedir.

Öte yandan, bu gibi faaliyetlerde de bu anlaşmanın konusu gibi faaliyetlerde de Türkiye'nin ön almadığı zamanlarda neticede başka ülkelerin ülkeye girişleri ve onların ön aldığı ve yönlendirdiği bir tabloyla karşılaşabiliyoruz. Türkiye ne kadar aktif bir rol üstlenirse Millî Birlik Hükûmetinin de diğer uluslararası aktörlere olan ihtiyacının azalacağını düşünüyoruz.

Diğer taraftan...

BAŞKAN FUAT OKTAY - Berris Hanım çok diplomatik cevap veriyor.

OĞUZ KAAN SALICI (İstanbul) - Berris Hanım geleneği devam ettiriyor.

BAŞKAN FUAT OKTAY - Geleneği devam ettiriyor yani ne evet diyor, ne hayır diyor, her türlü cevap veriyor ama cevap vermiyor.

OĞUZ KAAN SALICI (İstanbul) - Yani, bir dekoderle anlıyoruz sizi.

BAŞKAN FUAT OKTAY - Evet, yani biraz daha net olabilir misiniz? Libya'da ne durumdayız? Libya ne durumda? Biz ne durumdayız?

DIŞİŞLERİ BAKAN YARDIMCISI AYŞE BERRİS EKİNCİ - Ben yine o zaman sözü Sayın Genel Müdürümüze aktarıyorum.

BAŞKAN FUAT OKTAY - Evet.

DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI İSTİHBARAT VE GÜVENLİK İŞLERİ GENEL MÜDÜRÜ KENAN YILMAZ - Sayın Başkanım, Libya'nın siyaseten parçalanmış hâli maalesef devam ediyor. Bizim yaptığımız iş birliği protokolleri, mutabakat muhtıraları... Keza Sayın Vekilimizin atıfta bulunduğu 27 Kasım 2019 tarihli 2 mutabakat muhtırası var; biri deniz yetki alanlarının sınırlandırılması alanında, diğeri askerî ve güvenlik alanında iş birliğini öngören mutabakat muhtıraları.

Biz, bu anlaşmaları, mutabakat muhtıralarını dönemin meşru hükûmeti Birleşmiş Milletler ve uluslararası aktörler tarafından meşru olarak kabul edilen Millî Mutabakat Hükûmetiyle yaptık bu anlaşmaları, mutabakat muhtıralarını keza şu anda gündemimizde olan kolluk alanındaki Mutabakat Muhtırası da yine meşru Hükûmetle imzalanmıştır.

Ülkenin kırılgan yapısı bizim anlaşmaların fiiliyata geçirilmesinin önünde esasen engel değil çünkü onların mevzuatı gereği MOU'lar Hükûmet tarafından akdedildiği takdirde işlerlik kazanabiliyor.

"Bize olumsuz etkileri var mıdır?" şeklindeki ya da doğu tarafıyla ilişkiler bağlamındaki sorunuza istinaden, ben orada Büyükelçilik yapmış bir Dışişleri Bakanlığı mensubu olarak... Bizim yaklaşımımız hep kucaklayıcı, kapsayıcı olmuştur; beş yüz yıllık köklü tarihimizi esas alan yaklaşımımız Libya'nın bütün kesimlerince kabul görmüştür. Ben fiilen bunu sahada yaşadım. O nedenle, geçmişte yaşanan iç kargaşalardan, çekişmelerden bağımsız olarak biz de oraya müdahale etmek durumunda kaldık askerî varlık bakımından ama bu müdahale resmî çağrı, resmî davet üzerine yapılmıştır ve istikrara katkı amaçlıdır. Hâlihazırda Libya'daki bütün kesimler oradaki Türk varlığının istikrara sunduğu katkıyı takdirle karşılamaktadır; ben fiilen sahadan geldiğim için bunları gözlemledim. Ülkemizin, yönetimimizin, Sayın Cumhurbaşkanımız başta olmak üzere bu tutumu, bu kapsayıcı, kucaklayıcı tutumu Libya tarafından takdirle karşılanmaktadır. Sayın Bakan Yardımcımın biraz önce belirttiği hususlar kapsamında bu mutabakat muhtıraları kazan-kazan temelinde ülkemizin oradaki varlığını hem geliştirecek hem Libyalılara katkı sunacak şekilde.

Boşluklar var Libya içerisinde, birçok sektörde var o boşluklar; eğer siz boş bıraktığınız takdirde bu boşlukların başka aktörler tarafından doldurulması da söz konusu olabilir. Keza Libyalıların tercihi de bu alanların çok güvendikleri, kardeş olarak addettikleri Türkiye tarafından doldurulması yönündedir.

Arz ederim.