KOMİSYON KONUŞMASI

BAŞKAN MEHMET MUHARREM KASAPOĞLU - Malumunuz, Komisyon toplantılarımız Parlamentomuzda yoğun bir şekilde devam ediyor. Bununla birlikte geçtiğimiz cuma günü Trabzon'da Karadeniz Bölge İstişare Toplantımızı gerçekleştirdik, yoğun bir katılım ve heyecan içerisinde. Hem kamu kurumlarımızı hem sivil toplumumuzu dinleme, birlikte konuşma, istişare etme fırsatı bulduk ve iyi örnekleri, sıkıntıları, sorunları kayda geçirdik. İfade ettiğimiz gibi, Komisyon olarak güçlü önerilerin masa başında değil hayatın içinden, vatandaşla bire bir temasla üretilebileceğine inanan bir Komisyonuz. Yereli önceleyen, yerel odaklı bir anlayışla çalışıyoruz ve o yüzden bugünkü toplantımızı da çok kıymetli buluyoruz. Tabii, Komisyon toplantılarımız her bir toplantıyla daha da derinleşiyor, sahadan daha da güçlü beslenerek yoluna devam ediyor.

Bugünkü toplantımızda odağımızda özellikle erişilebilirlik var, kapsayıcılık var ve bu eksende şehirlerimizin ve yerel yönetimlerimizin rolü var. Öncelikle Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımızın sunumu, sonrasında 5 büyük şehrimiz; İstanbul, Ankara, İzmir, Konya ve Erzurum'un "belediyecilik hizmetleri" başlığındaki sunumları özellikle hem merkezî idarenin çerçevesini gösterecek bizlere hem de bu çerçevenin yereldeki uygulama örneği olarak pratiğini görme açısından da belediyelerimizi dinleyeceğiz. Yine, aynı şekilde, erişilebilirliği odağa alacağız çünkü erişilebilirlik bir konfor alanı değil, bir vatandaşlık hakkı, temel bir hak. Bir kişinin evinden çıkıp istediği yere en rahat şekilde ulaşması, erişilebilirlik, bunu sağlamamız gerekiyor ve fark ettiğimiz, özellikle dikkatinizi çekmek istediğimiz bir konu var. Bazen sunumlarda sıklıkla duyuyoruz; engelsiz park, engelsiz bina, engelsiz kültür merkezi, engelsiz spor salonu, bu tür tanımlamalar var. Bu tür tanımlamalarda engelsiz ifadesi özellikle kullanılıyor. Açıkçası, bu ifadeye çok sıcak bakmadığımızı ifade etmek istiyorum. Biz tüm alanların engelsiz olmasından yanayız, tüm yapılan hizmetlerin engelsiz olmasından yanayız. Biz, bir tesise özellikle engelsiz tanımlaması yapıyorsak diğer tesisin engelli bir hizmet sunduğunu bize gösteriyor. O yüzden bu algıyı hep birlikte değiştirmemiz gerekiyor. Esas olan, kamusal yapıların baştan itibaren engelli-engelsiz ayırmadan, toplumun tüm fertlerini kuşatacak, kucaklayacak şekilde tasarlanması. İşte, kapsayıcı şehircilik, kapsayıcı yöneticilik, kapsayıcı belediyecilik anlayışının bu olduğuna inanıyoruz. Parkta, kaldırımda, otobüste, durakta, metro istasyonunda, kültür merkezinde, spor tesisinde, statta herkes için doğru tasarlanmış bir standarttan yanayız. Bunun için teknik imkânlarımız var, bilgi birikimimiz var, mevzuat altyapımız buna elverecek düzeyde, uygun ve pek çok başlıkta da Avrupa'nın ötesindeyiz. O yüzden, varsa hatalı uygulamalar bunları birlikte tespit edeceğiz, varsa eksikler bunları hep birlikte gidereceğiz ve bu süreçleri birlikte daha iyi noktaya taşıyacağız, buna mecburuz. Eski yapılar -elbette bu bir gerçek- dünyanın her yerinde var, ülkemizde de var ve biz, özellikle bundan sonra yeni yapılacak çalışmalarda bunun yeni bir zihniyetle ele alınmasından yana olduğumuzu ifade etmek istiyoruz.

Ben, bugün, değerli misafirlerimizden, Komisyona yapılacak sunumlar içerisinde sadece bugüne kadar yapılanları değil, bundan sonra atılacak adımların çerçevesini de duymak istediğimizi ifade ediyorum. Ve tabii, belediyeler bu anlamda yerelde erişilebilirlik konusunu pratik olarak ortaya koyan kurumlarımız ve onların bu anlamdaki motivasyonunu çok önemsiyoruz. Yaptığımız saha ziyaretleri, sivil toplum görüşmelerimiz, bireylerle, ailelerle görüşmelerimiz ve bunların pek çoğunda belediye hizmetlerinin önemini bir kez daha en güçlü şekilde hissediyoruz. Çalışmayan bir metro asansörü, toplu taşıma hizmeti veren otobüsün çalışmayan merdiven asansörü, aylarca onarılmayan bir yerel yönetime bağlı yürüyen merdiven, bozuk, dar ya da işgal edilmiş bir kaldırım, engelli bireye ayrılan park yerinin engelli birey değil de bir başkası tarafından kullanılması ve bunun etkin denetlenememesi, kamu binalarının engelliye uygun olmaması; tüm bunlar belki kâğıt üzerinde küçük detaylar gibi görünse de vatandaşlarımızın hayat akışını, konforunu, mutluluğunu etkileyen çok kritik unsurlar. Bunları hep birlikte masaya yatırıp bunların hep birlikte üstüne gitmemiz lazım ve elbette mevzuat olarak, planlama olarak güçlü bir altyapımız var ama bununla ilgili de yeni gereksinimler elbette doğuyor, bunları da birlikte sizlerin rehberliğiyle, her zaman ifade ettiğimiz katılımcı, ortak akıl anlayışıyla ne yapacağız? Daha yüksek seviyelere taşıyacağız, daha kapsayıcı hâle getireceğiz.

Tabii, bir bireyin yaşadığı kolaylık da zorluk da hepimiz için önemli bir gösterge çünkü biz tüm bireylerimizin refahı ve huzuru için çalışıyoruz. O yüzden, hem iyi örnekler bizim için çok kıymetli, bugün sizlerden bunları duymak istiyoruz hem de yaşadığınız sıkıntılar, zorluklar, bunları da duyup bunlarla hep birlikte mücadele etmeyi istiyoruz. Bugün Bakanlığımızdan, özellikle planlama, ruhsat, denetim ve standartlar açısından erişilebilirliğin hangi noktada olduğunu ve bu çerçevede bir analizi, güçlü yanlar, eksik yanlar, avantajlar, dezavantajlar noktasında bir analizi duymak istiyoruz. Ve belediyelerimizden ise özellikle üç talebimiz var. Birincisi, şehirlerindeki tablo, özet yani birtakım, çok detay rakamlar, istatistikler değil, mevcut fotoğraf, güçlü yönler, yine eksik yönler. İkincisi, erişilebilirlik konusunda geliştirilen iyi uygulama örnekleri, diğer belediyeler için de örnek olabilecek, yaygınlaştırılabilecek şekilde. Üçüncüsü ise önümüzdeki sürece ait somut, takvime bağlanmış hedefler ve bunla ilgili mekanizmalar. Bunların her biri bizler için çok kıymetli çünkü bu Komisyon sadece dinleyen bir Komisyon değil, sadece rapora odaklı bir Komisyon değil, aynı zamanda takip eden, hızlandıran ve köprü olan bir yapı olarak kendini misyon algılamış bir Komisyon. O yüzden, burada sunacağınız her bir veri, her bir proje, her bir taahhüt hem raporda yer bulacak hem de bunların her biri Parlamento olarak, Meclis olarak, kamuoyu olarak -özellikle bunu da ifade etmek istiyorum- bu konuların her biri bundan sonra mercek altında olacak. Özellikle, ben, bugün burada ağırladığımız değerli misafirlerimize, bu sürece katkı verecek değerli kurumlarımıza, belediyelerimize teşekkür ediyorum. Bu toplantımızın şehirlerimize daha erişilebilir, hizmetlerini daha kapsayıcı sunan, hayatı herkes için daha kolay kılacak adımlara vesile olacak bir anlayışla katkı sağlamasını diliyorum.

Sizleri saygıyla selamlıyorum.