BAŞKAN - Gündemimizin ilk sırasında yer alan "Başkanlık Sunuşları" kapsamında, sizlere öncelikle Komisyona yapılan bireysel başvurularla ilgili bilgi vermek istiyorum.

Komisyona 26'ncı Yasama Dönemi içinde bugün itibarıyla 951 başvuru ulaşmıştır. Komisyonumuzca işleme alınan başvuruların konularına göre dağılımları aşağıdaki gibidir:

411 başvuru, cezaevlerinden gelen başvurular; keyfî tutum ve işlemler, fiziki koşullar, nakil talepleri, kötü muamele ve sağlık sorunları gibi meseleleri içeriyor.

Yine, yargıya ilişkin sorunlar, 88 başvuru.

Yasal düzenleme talebi, 72 başvuru.

Memuriyete ilişkin sorunlar, 67 başvuru.

Komisyonun girişimde bulunması talebi doğrultusunda başvurular 65.

Aynı zamanda, bunun ötesinde, çeşitli sorunlar da... Örneğin ailevi sorunlar var burada, çevre şikâyetleri var, kayıp vakaları var, askerlik sorunları var, sosyal güvenlik işlemlerinden gelen şikâyetler var ve sağlık sorunları gibi, bunun yanında da tek tük bazı hususlar var. Bunların tamamı da 54 başvuru şeklinde Komisyonumuza ulaşmıştır.

Bu başvuruların önemli bir bölümü işleme alınmıştır, birçoğuna da cevap verilmiştir -yarısından fazlası- ama arkadaşlar bununla ilgili rakamları getirmemişler. Getirsinler, aynı zamanda hem sözlü hem yazılı olarak da sizlere ulaştırmış olalım.

Değerli üyelerimiz, bilgilerinize sunmak istediğim bir başka konu ise Komisyonumuzun Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin ülkemiz hakkında verdiği kararlarının icrasının izlenmesi mekanizmasıyla ilgilidir. Böyle bir mekanizmanın başlatılmasıyla ilgili 24'üncü Dönemde bir karar alınmış. Ondan önce de bunlar konuşulmuş, 24'üncü Dönemde bir karar alınmış ama 24'üncü Dönemin aşağı yukarı sonlarına doğru bu karar alındığı için ondan sonra bunun takibi yapılamamış.

Özellikle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin ihlal kararlarının uygulanmasını Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi de malumunuz izlemektedir. Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi yakın zamanda aldığı kararlarla Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının izlenmesi konusunda ulusal parlamentolara da önemli görevler düştüğünü belirtmiş ve bu konuda bilgi aktarımı amacıyla tüm ülkelere ziyaretler gerçekleştirilmiştir.

Birçok Avrupa Konseyi ülkesinin parlamentosu son iki üç yıl içerisinde mahkemenin kararlarının icrasını takip konusunda izleme süreci başlatmışlardır. İngiltere, Finlandiya, Romanya, Almanya, Hollanda ve Polonya parlamentolarında işlemekte olan izleme süreçleri bulunmaktadır. Bu konu, parlamentoların insan hakları komisyonları eliyle takip edilmektedir. Komisyonumuz da Türkiye'nin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına verdiği önemi göstermek, kararların işaret ettiği ihlal alanlarını azaltmaktaki kararlığı ortaya koymak ve Hükûmete de bu konularla ilgili yol göstermek amacıyla Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının icrasını izlemek üzere bir mekanizma oluşturmayı amaçlamıştır. Bu konu, demin de belirttiğim gibi, 24'üncü Dönemin öncesinde de 22'nci Yasama Döneminden itibaren de konuşulmuş, uluslararası ziyaretlerde de gündeme gelmiş fakat netlik kazanmamıştır. Geçtiğimiz yasama döneminde de Komisyonun bu doğrultuda beyanları olmuş ve 2015 AB İlerleme Raporu ile Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi 2015 Raporu'nda bu konuya ayrıntılı olarak yer verilmiştir.

Geçtiğimiz hafta, Avrupa Konseyi İç Gözetim Direktörlüğünün Komisyonumuza yaptığı ziyarette de bu konu tekrar gündeme gelmiştir. Hâlihazırda, Adalet Bakanlığı Komisyonumuzla Türkiye hakkında verilen ihlal kararlarını paylaşmaktadır. Kendileriyle de bir iş birliği çerçevesinde bu mekanizmanın hayata geçirilmesi ve bu amaçla ilk olarak çalışma yönteminin belirlenmesi uygun olacaktır kanaatindeyim. Bununla ilgili ilerleyen zamanlarda bu konuyu gündemimize alma hususunda biz yasama uzmanlarıyla birlikte bir taslak hazırlattıracağız, ya önümüzdeki, bundan sonraki ilk toplantıda veya ondan sonraki toplantıda ama mutlaka mayıs ayı içerisinde bu konuya netlik kazandırıp burada bir karar almak suretiyle, inşallah bundan sonra Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarını izleme yöntemini somutlaştırmış olacağız.

Bu konuyla ilgili söz söylemek isteyen arkadaşlarımız varsa buyursunlar. Zaten bu süreci ayrıntılı olarak tartışacağız.

Yine, gündemimizin 2'nci maddesi olarak, mevcut alt komisyonların çalışmaları hakkında bilgi paylaşımı konusuna geçmek istiyorum.

Biliyorsunuz, şu an itibarıyla Komisyonumuz bünyesinde 4 adet alt komisyon bulunmaktadır. Bu alt komisyonlar raporlarını Komisyonumuza sundukça çalışmalarını görüşeceğiz ancak öncesinde de süreç hakkında bilgilenmemiz faydalı olacaktır. Bu doğrultuda, ben sözü kuruluş sırasına göre alt komisyonlara bırakacağım ancak bazı komisyon başkanlarımız burada yoklar. Dolayısıyla, onların yerine komisyonda bulunan diğer arkadaşlarımız görevlendirilmişlerse bu konuyla ilgili kısa bir rapor takdim edebilirler veyahut da onlar geldikçe, bazı arkadaşlarımız özür beyan ettiler, biraz gecikeceklerini ifade ettiler, geldikleri takdirde onlara söz vermiş oluruz ancak burada bazı komisyon başkanlarımız var.

Mülteci Hakları Alt Komisyonu Başkanımız Antalya Milletvekilimiz Sayın Atay Uslu Bey'e komisyon çalışmalarıyla ilgili bir özet veyahut ara bir rapor sunmak üzere söz veriyorum.