ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Teşekkürler Sayın Başkan.

Alt komisyonda dile getirdiğimiz bir konu vardı, bu kurumun kârlılığı üzerine. O zaman bize, yapılan iyi işler olduğunu, bunların da gündemde olması gerektiği belirtilmişti. Ben şimdi, bunun üzerine, o komisyon sonrası bir Sayıştay raporunu tümden taradığımda çıkardığım notlar var, onları paylaşmak istiyorum.

Şimdi, Makine ve Kimya Kurumunun geçmişten taşıdığı bilgi ve tecrübesiyle çok önemli bir kurum olduğunu düşünüyorum. Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde daha fazla, daha kaliteli, daha ekonomik hizmet vermesinin gerekliliğine de inanıyorum.

Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumunun 2013 ve 2014 yılı raporları incelendiğinde herkes görecektir ki bu çalışmaların yeterli olduğunu söylemek mümkün değil. Hesaplarını görüştüğümüz o 2013 ve 2014 yıllarında... 2013 yılında kurumun 112 milyon lira dönem kârı elde ettiği görülmekte, 2014 yılında da yaklaşık 6 milyon kâr ettiği görülmektedir. Tüm olumsuzluklara rağmen dönem kârı gerçekleşmesi başarı olarak görülebilir. Sayıştay raporunu dikkatle incelediğimizde ise, kurumun asıl olması gereken üretim ve satış faaliyetlerinde bu kârlılığın oluşmadığı ortaya çıkıyor. 2013 yılında kârlılık hurda işletmesinin satışlarından kaynaklanıyor. 2013 yılındaki 819 milyon satış rakamı içinde hurda işletmesinin payı 314 milyon. Yine, 767 milyon harcamalar içinde hurda işletmesinin payı 80 milyon, hurda işletmesinin katkısı 214 milyon. 2013 yılında Makine ve Kimya hurda işletmesi hesaba katılmadığında 687 milyon lira harcamaya karşılık 565 milyon liralık satış yapılmış. Gerçekte 112 milyon lira kâr değil, 122 milyonun üzerinde zarar söz konusudur, gerçek işin iştigaliyle ilgili.

2014 yılında kârlılık yine hurda işletmesi satışlarından kaynaklanıyor. Bununla ilgili de 2014 yılında 799 milyon satış rakamı içinde hurda işletmesinin payı 253 milyon. Makine ve Kimya Endüstrisinin 818 milyon liralık harcaması içinde hurda işletmesinin payı 78 milyon, hurda işletmesinin Makine ve Kimyaya katkısı 175 milyon. 2014 yılında Makine ve Kimya, hurda işletmesi hesaba katılmadığında 740 milyon lira harcamaya karşılık 546 milyon satış yapmış. Gerçekte 6 milyon kâr değil, 194 milyon üzerinde bir zarar söz konusu oluyor. Hurda işletmesinde kârlılık da esas olarak tüm kamu kuruluşlarının hurdaları bir yasal düzenlemeyle Makine ve Kimya Endüstrisine devretmek zorunluluğundan kaynaklanıyor. Makine ve Kimya Kurumunun stratejik konumu ve yerine getirmesi gereken görevleri nedeniyle bu uygulamanın sürdürülmesi bence doğru. Çünkü o bir kaynak yaratıyor Makine ve Kimyaya, oradan da katkı sağlamış oluyor. Özellikle kamu kaynaklarını kullanan kuruluşların verimlilik ve etkinliklerine daha fazla önem vermeleri gerektiğini düşünüyorum. Kamu kaynaklarını başarısızlıklarına perde olarak kullanmamalı.

Sayıştay raporunda, yine, Makine ve Kimya Kurumunun daha etkin, verimli ve çağdaş bir yapıda, uluslararası rekabet üstünlüğünü yakalayabilmesi için yeniden yapılanma çalışmalarının 1 Nisan 2003 tarihinde bağlı ortaklık modelini terk ederek fabrika modeliyle dönüşmesine başladığı yer alıyor. Ancak yapılan yeniden yapılanma çalışmaları yeterli görülmemiş ki gereken etkinliği ve esnekliği sağlamak amacıyla yeniden yapılanma çalışması Sayıştay raporunda belirtiliyor. Sürekli yeniden yapılanarak kurumun sorunlarını çözmesi düşünülemez. Çünkü uzun vadeli planlamalar, projeler üretilir. Yalnızca statü değiştirilerek kurumun geliştirilemeyeceği görülüyor süreç içinde. Statü biçimi bir yönetim aracı ancak gerçekliği ve geçerli hedef, program politikası olanlara yardımcı olur. Makine ve Kimyanın yine geçmişteki şeylerini taradım ben, KİT Komisyonundaki çalışmalarıyla ilgili baktım. Oldukça başarılı dönemler de geçmiş. Yeniden yapılanması da başarılı olamadı, Sayıştay raporunda da yer aldığı için bu kurumun, üretimin, yatırımın, satış gibi önemli hedeflerin istenen noktaya ulaşması için kurumun mali yapısı bozulduğu süreçten beri istenilen konuma gelemediği de görüldüğünden kurumun yapısal olarak ele alınıp uzun vadeli, biraz evvelki söylediğimiz, izlenmesini istediğimiz çalışmaların da içinde olacağı kapsamlı bir yeniden bakışa ihtiyacı olduğunu düşünüyorum.

Teşekkür ederim.