| Komisyon Adı | : | İNSAN HAKLARINI İNCELEME KOMİSYONU |
| Konu | : | İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu olarak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin ülkemiz hakkında verdiği kararların icrasının izlenmesine ilişkin görüşmeler |
| Dönemi | : | 26 |
| Yasama Yılı | : | 1 |
| Tarih | : | 02 .06.2016 |
BAŞKAN - Evet, çok saygıdeğer arkadaşlar; malumunuz, İnsan Hakları İnceleme Komisyonu olarak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin ülkemiz hakkında verdiği kararların icrasının izlenmesi mekanizmasını başlatma niyetinde olduğumuzu ifade etmiştik. Bu konuyla ilgili değişik ortamlarda görüşmeler yapmıştık. En son Komisyonumuzda ve Divan toplantımızda da yine bu hususu görüşmüştük.
Özellikle İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının uygulanmasını Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi de, malumunuz, izlemektedir. Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi yakın zamanda aldığı kararlarla AİHM kararlarının izlenmesi konusunda ulusal parlamentolara da önemli görevler düştüğünü belirtmiş ve bu konuda bilgi aktarımı amacıyla da tüm ülkelere ziyaretler gerçekleştirmiştir. Birçok Avrupa Konseyi ülkesinin parlamentosu son iki üç yıl içerisinde Mahkemenin kararlarının icrasını takip konusunda izleme süreci başlatmışlardır. Örneğin, İngiltere, Finlandiya, Romanya, Almanya, Hollanda ve Polonya parlamentolarında işlemekte olan izleme süreçleri bulunmaktadır. Bu konu, parlamentoların insan hakları komisyonları eliyle takip edilmektedir. Aynı şekilde biz de Komisyon olarak Türkiye'nin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına verdiği önemi göstermek, kararların işaret ettiği ihlal alanlarını azaltmaktaki kararlılığı ortaya koymak ve Hükûmete yol göstermek amacıyla, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının icrasını izlemek üzere bir mekanizma oluşturmayı amaçladık.
Bu konu, önceden belirttiğim gibi, 22'nci Yasama Döneminden itibaren devamlı bir biçimde konuşulmuş, uluslararası ziyaretlerde de devamlı gündeme gelmiş fakat bugüne kadar netlik kazanmamıştır. Geçtiğimiz yasama döneminde de Komisyonun bu doğrultuda beyanları olmuş ve 2015 AB İlerleme Raporu'yla Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi 2015 Raporu'nda da bu konuya yer verilmiştir.
Hâlihazırda Adalet Bakanlığı, Türkiye hakkında verilen ihlal kararlarını Komisyonumuzla paylaşmaktadır. Kendileriyle de bir iş birliği çerçevesinde bu mekanizmanın hayata geçirilmesi, bu amaçla ilk olarak çalışma yönteminin belirlenmesi uygun olacaktır kanaatindeyiz.
Bununla birlikte, yine Dışişleri Bakanlığının da rolü mevcut. Bu nedenle, bugün biz Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde ülkemizle ilgili görülen davalarda Adalet ve Dışişleri Bakanlıklarının görevlerine dair bilgi almak ve Komisyonumuzca başlatılacak bir izleme mekanizmasında da
iş birliği olanaklarını değerlendirmek üzere toplanarak bu iki Bakanlığımızın sunumlarını dinlemek istedik. Akabinde de konuyla ilgili de kendi aramızda müzakerelerimizi sürdürüp nasıl bir mekanizma, yöntem belirleyeceğimiz konusunda da mutabakata vardıktan sonra ilk Komisyon toplantımızda diğer Komisyon üyelerimizle de uygun gördüğümüz mekanizmayı paylaşıp ondan sonra yola devam etmiş olacağız inşallah.